Pampleto - Pagbulusok-pababa ng kapitalismo

Introduksyon

Para malaman kung bakit ang komunistang rebolusyon ay kailangan at posible ngayon, dapat ilahad natin ang usapin ng pagbulusok-pababa ng kapitalismo, para mailatag ang istorikal na batayan ng programa at estratehiya ng proletaryado sa kasalukuyang panahon.

Ang mga usapin gaya ng laman ng sosyalismo, ang kalikasan ng mga unyon, ang pulitika ng ‘prontismo', ang kalikasan ng mga kilusan sa pambansang pagpapalaya, ay mahigpit na nakaugnay sa pagsusuri sa dekadenteng kapitalismo.

Teorya ng Pagbulusok-pababa sa kasaysayan ng kilusang manggagawa

Hindi dahil ang malaking mayorya ng tao ay pinagsamantalahan at dahil dito ay napalayo ay isa ng istorikal na pangangailangan ang sosyalismo ngayon. Ang pagsasamantala at pagkalayo ay umiiral na sa ilalim ng alipin, pyudalismo, at kapitalismo sa ika-19 siglo, pero hindi posibleng mangyari ang sosyalismo alinman sa mga panahong ito.

Para maging realidad ang sosyalismo, hindi lang sapat ang pag-unlad ng kailangang mga salik para sa kanyang paglitaw (ang uring manggagawa at mga kagamitan sa produksyon), kundi ang sistema na papalitan nito - kapitalismo - ay kailangan din na hindi na mahalaga bilang sistema sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa, kailangan maging papalaking hadlang na sa produktibong mga pwersa, ibig sabihin, kailangan nasa panahon na ng kanyang pagbulusok-pababa.

Ang mga sosyalista sa maagang bahagi ng ika-19 siglo ay tinuring ang sosyalismo bilang ideyal na dapat makamit, at ang kanyang realisasyon ay resulta ng kabutihang loob ng tao - sa kaso ng mga sosyalistang ‘utopyan', mula sa mabuting kalooban ng nagharing uri mismo. Ang walang-maliw na kontrbibusyon nila Marx at Engels ay ang kanilang pag-unawa at syentipikong pagpaliwanag sa materyal na nesisidad sa paglaho ng kapitalismo at sa realisasyon ng komunismo. Hindi aksidente nang sinumada ni Marx ang kanyang sulatin sa isang pasahe, nagpokus siya sa mekanismo ng istorikong paglago at pagbulusok-pababa ng iba't-ibang moda ng produksyon kung saan sa pamamagitan nito umuunlad ang sangkatauhan:

"Sa panlipunang produksyon ng kanilang buhay, ang tao ay pumasok sa depinidong mga relasyon na mahalaga at independyente sa kanilang kagustuhan, mga relasyon ng produksyon na umangkop sa depinidong yugto ng pag-unlad ng kanilang materyal na produktibong mga pwersa. Ang suma-total ng mga relasyong ito ang bumuo sa pang-ekonomiyang istruktura ng lipunan, ang tunay na pundasyon, kung saan umusbong ang legal at pulitikal na super-istruktura at umangkop sa depinidong mga porma ng panlipunang kamulatan. Ang moda ng produksyon sa materyal na buhay ang kondisyon para sa proseso ng buhay panlipunan, pulitikal at intelektwal sa pangkalahatan. Hindi ang kamulatan ng tao ang nagdetermina ng kanilang pagkatao, kundi ang kabaliktaran, ang kanilang sosyal na pagkatao ang nagdetermina ng kanilang kamulatan. Sa takdang yugto ng kanilang pag-unlad, ang materyal na produktibong mga pwersa ng lipunan ay bumangga sa umiiral na mga relasyon ng produksyon, o - ang legal na ekspresyon sa parehong bagay - sa mga relasyon ng pag-aari kung saan sa loob nito ay gumagalaw sila hanggang ngayon. Mula sa mga porma ng pagpapaunlad ng produktibong mga pwersa ang mga relasyong ito ay naging kadena na nila. Pagkatapos ay magsimula na ang panahon ng panlipunang rebolusyon. Sa pagbabago ng pang-ekonomiyang pundasyon ang buong napakalaking super-istruktura ay humigit-kumulang mabilis na nagbabago. Sa pagkonsidera sa naturang transpormasyon dapat laging pag-ibahin ang materyal na transpormasyon ng pang-ekonomiyang mga kondisyon sa produksyon, na ma-determina sa kawastuhan ng natural na syensya, at sa legal, pulitikal, relihiyoso, artistiko o pilosopiko - ideolohikal na mga porma kung saan ang tao ay naging mulat sa kontradiksyong ito at nakibaka laban dito. Gaya ng ang ating opinyon sa isang indibidwal ay hindi nakabatay kung ano ang iniisip niya sa kanyang sarili, hindi rin natin mahusgahan ang yugto ng transpormasyon sa kanyang sariling kamulatan; kabaliktaran, ang kamulatang ito ay kailangang ipaliwanag mula sa mga kontradiksyon ng materyal na buhay, mula sa umiiral na kontradiksyon sa pagitan ng panlipunang produktibong mga pwersa at sa mga relasyon ng produksyon. Walang panlipunang kaayusan na maglaho kung hindi pa lubusang umunlad ang lahat ng produktibong mga pwersa sa loob nito; at ang bago, mas taas na mga relasyon ng produksyon ay hindi lilitaw kung hindi pa lubusang nahinog ang materyal na mga kondisyon ng kanilang pag-iral sa sinapupunan ng lumang lipunan mismo. Kaya binibigay lamang ng sangkatauhan sa kanyang sarili ang mga tungkuling kaya nitong magampanan; dahil, kung suriing mabuti, laging makikita na lilitaw lang ang tungkulin mismo kung ang materyal na mga kondisyon para magampanan ito ay umiiral na o nasa proseso ng pagkabuo. Sa malawak na balangkas ang Asyatiko, alipin, pyudal at modernong burges na mga moda ng produksyon ay maituring bilang progresibong mga yugto ng pang-ekonomiyang pormasyon ng lipunan." (Marx, Preface to a Contribution to the Critique of Political Economy)

Ang metodolohiyang ginamit ng pasaheng ito ay nanatiling mahalaga para maintindihan paano ang iba't-ibang lipunan ay lumitaw at naglaho. Ang pag-unawa na ang isang moda ng produksyon ay hindi maglalaho hangga't ang mga relasyon ng produksyon kung saan nakabatay ang sistema ay naging hadlang na sa ibayong pag-unlad ng produktibong mga pwersa ay batayan ng paglalatag ng pampulitikang programa ng proletaryado. Malinaw na pinahayag nila Marx at Engels na ang perspektiba para sa komunistang rebolusyon ay nakatali sa global at istorikal na ebolusyon ng kapitalismo mismo.

Ang hindi masyadong malinaw kay Marx, laluna sa kanyang unang mga sinulat, ay ang aktwal na kahulugan ng "panahon ng panlipunang rebolusyon" sa pag-unlad ng kapitalismo; at ang kakulangang ito ng kalinawan ay obhetibong produkto mismo ng katotohanang ang metodolohiya ng materyalismong istoriko ay lumitaw bago ang bukang liwayway ng panahong iyon: inilabas ni Marx ang kanyang unang malinaw na panawagan ng proletaryong rebolusyon hindi sa yugto ng dekadenteng kapitalismo, kundi sa kanyang pantastikong pagsulong. Ang nalalapit na proletaryong rebolusyon na pinahayag ng Manipesto ng Komunista ay naisantabi sa patuloy na paglago at paglawak ng kapitalistang panlipunang mga relasyon sa buong daigdig. Mali talaga si Marx sa paggiit sa panahong iyon na ang kapitalistang panlipunang mga relasyon ay pumasok na sa ultimong kontradiksyon sa produktibong mga pwersa; kahit na ang tunggalian sa pagitan ng dalawa ay laging laman ng kapitalismo, ang tunggalian ay hindi permanente sa ika-19 siglo dahil napakalawak pa ng lugar ng kapital sa mundo para sa pagpapalawak ng kanyang reproduksyon, para pagaanin ang pundamental na mga kontradiksyon na kinilala ni Marx sa kanyang proseso ng akumulasyon: ang tendensya tungong pangkalahatang labis na produksyon at pagkasaid ng pamilihan, at ang tendensya ng pagbaba ng tantos ng tubo.

Kahit pa sa mga kamaliang ito, sa kabilang banda, nagawa pa rin nila Marx at Engels na ibatay ang kanilang programa sa pagkilala na hindi pa nalubos ng kapitalismo ang kanyang progresibong misyon. Ang rekognisyong ito ay pinahayag halimbawa sa mga pasahe ng Manipesto na nagsasabi hinggil sa mga tungkulin ng proletaryado kung nasa kapangyarihan na ito sa panahong iyon: ang mga hakbanging minumungkahi ay may layuning paunlarin ang kapitalismo sa pinaka-progresibong posibleng paraan, sa halip na durugin ito ng lubusan (at sa gayon ang pananaw ni Marx na isang magandang halimbawa ay sa kasamaang-palad ginawang reaksyunaryong programa ng kapitalismo ng estado ng mga nagdadala ng katulad na hakbangin sa panahong ito). Mas mahalaga, ang praktika ng mga marxista sa Unang Internasyunal ay tamang nakabatay sa pag-intindi na dahil ang kapitalismo ay may progresibong papel pa, kailangang suportahan ng uring manggagawa ang burges na mga kilusan na makatulong sa istorikong paglalatag para sa sosyalismo (halimbawa ang mga pakikibaka para sa pambansang unipikasyon ng Italya, Alemanya at Amerika); ganun din, na kailangan ng mga manggagawa na patuloy na makibaka para sa mga reporma dahil sa paglago ng kapitalismo naging posible ang mga reporma, at dahil ang pakikibaka sa mga reporma ay nakatulong para sila ay maging isang panlipunan at pampulitikang pwersa. Ang materyalistang mga posisyong ito ay pinagtanggol laban sa di-istorikal na mga kahilingan ng mga anarkista para sa kagyat na abolisyon ng kapitalismo at sa kanilang ganap na pagtutol sa pakikibaka para sa mga reporma (ang mga posisyong ito, bagamat diumano ay ultra-rebolusyonaryo, sa aktwal ay nakatago ang peti-burges na kagustuhang ‘pawiin' ang kapitalismo at sahurang paggawa hindi sa pamamagitan ng pag-abante tungo sa istorikal na papalit sa kanila kundi sa pag-atras papunta sa mundo ng independyenteng maliliit na prodyuser).

Ang Ikalawang Internasyunal ay gumawa ng estratehikong pag-angkop sa yugto sa pamamagitan ng mas hayagang elaborasyon sa isang ‘minimum na pro­grama' para sa kagyat na makakamit na mga reporma (rekognisyon sa unyon, pagpaiksi sa araw-paggawa, at iba pa) katabi ng ‘maksimum na programa' ng sosyalismo na ipatutupad pagdating ng di-maiwasang istorikal na krisis ng kapitalismo.

Pero para sa mayorya na pangunahing mga taktisyan at opisyal na mga lider ng Ikalawang Internasyunal ang minimum na programa ay nagiging tanging totoong programa ng sosyal-demokratikong mga partido. Ang sosyalismo, proletaryong rebolusyon, ay naging karaniwang bukambibig na lang sa mga sermon sa panahon ng mga parada sa araw ng paggawa ng Mayo, habang ang enerhiya ng opisyal na kilusan ay lalupang nakonsentra na makakuha ang sosyal-demokrasya ng puwang sa loob ng kapitalistang sistema. Hindi naiwasang ang ‘rebisyunistang' bahagi ng Internasyunal (Bernstein at iba pa) ay nagsimulang itakwil ang ideya mismo sa pangangailangang ibagsak ang kapitalismo at sa rebolusyonaryong transisyon tungong sosyalismo, at nangatwiran sa posibilidad ng gradwal at mapayapang transpormasyon ng kapitalismo tungong sosyalismo.

Ang mga ideolohiyang ito ay inalagaan ng pag-unlad ng pandaigdigang kapitalistang ekonomiya sa huling bahagi ng ika-19 siglo, pero ito na ang huling yugto ng pasulong na martsa ng kapitalistang sistema: ang imperyalistang paglawak ay nagsimula ng maglantad sa sarili bilang simula ng bago at mapaminsalang yugto sa buhay ng burges na lipunan, at ang tunggalian ng uri ay lalupang naging matalas at malawakan (pangmasang mga welga sa Amerika, Alemanya, at higit sa lahat sa Rusya). Laban sa oportunistang teorya ni Bernstein at mga kasama, at sa nakaantabay na sosyal-demokratikong ‘sentro' (Kautsky at iba pa), ang kaliwang bahagi ng Internasyunal - Luxemburg, mga Bolsheviks, ang grupong Dutch Tribune at iba pa - ay pinagtanggol ang pundamental na marx­istang diktum sa pangangailangan ng marahas na pagpabagsak sa kapitalismo. Ang pinakamalinaw na pahayag ng pagtatanggol na ito ay ang Social Reform or Revolution ni Luxem­burg (1898) kung saan, habang kinikilala na ang kapitalismo ay nasa pasulong na yugto pa sa pamamagitan ng "bruskong pagpapawalak" (i.e. imperyalismo), ay ginigiit na ang sistema ay hindi maiwasang tutungo sa pagkasaid ng pandaigdigang pamilihan, na magtulak sa kanya sa "krisis ng katandaan" at magdulot ng kagyat na pangangailangan para sa rebolusyonaryong pag-agaw ng kapangyarihan ng proletaryado. Sa 913 inilathala ni Luxemburg ang kanyang mahalagang teoritikal na sulatin, Ang Akumulasyon ng Kapital, na nagtangkang suriin ang totoong pang-ekonomiyang mga ugat ng istorikong krisis na ito, kung saan ang aktwal na pagdating ay inihayag sa sangkatauhan sa porma ng unang pandaigdigang imperyalistang digmaan.

Binatay ang sarili sa paggiit mismo ni Marx na ang kalikasan mismo ng relasyon ng sahurang paggawa ang dahilan na imposible sa kapitalismo na ma-realisa ang lahat ng labis na halaga na nakuha niya sa kanyang sariling panlipunang mga hangganan, ang kongklusyon ni Luxemburg na ang istorikong pagbulusok-pababa ng kapitalismo ay magsimula sa panahon na masaid na ang ekstra-kapitalistang pamilihan kaugnay sa dami ng labis na halagang nagawa ng pandaigdigang kapitalistang produksyon; para kay Luxemburg, ang kapitalismo ay "...ang unang moda ng produksyon ng ekonomiya na hindi iiral sa kanyang sarili, na nangangailangan ng ibang pang-ekonomiyang mga sistema bilang midyum at teritoryo. Kahit nagsisikap itong maging unibersal, at syempre dahil sa ganitong tendensya ay kailangan nitong mawasak - dahil ang kalikasan nito ay walang kapasidad na maging unibersal na porma ng produksyon." (Akumulasyon ng Kapital). Sa suma, sa panahon na nangibabaw na siya sa daigdig, nahulog ang kapitalismo sa permanenteng krisis ng labis na produksyon.

Ang kongklusyong ito ang nanatili ngayon na pinakamalinaw na pahayag hinggil sa pundamental na pinanggalingan ng dekadenteng kapitalismo, syempre patuloy itong pinalalim ng iba't-ibang teoritikal na elaborasyon na pinahayag ng rebolusyonaryong kilusan mula sa karanasan ng dagdag na walumpung taong pagbulusok-pababa.

Ang pagputok ng imperyalistang digmaan sa 1914 ay tanda ng istorikal na pagpihit kapwa sa kasaysayan ng kapitalismo at sa kilusang manggagawa. Hindi na naging teoritikal na debate ang problema ng "krisis ng katandaan" sa pagitan ng iba't-ibang bahagi ng kilusang manggagawa. Ang pag-intindi na ang digmaan ay tanda ng bagong yugto sa kapitalismo bilang istorikal na sistema ay naging batayan ng tunay na marxistang mga tunguhin na iguhit ang makauring kaibahan sa pagitan nila at sa mga naging protektor ng imperyalistang digmaan. Hindi aksidente na ang kaibahan ay esensyal na ginuhit sa pagitan ng lumang oportunistang bahagi ng sosyal-demokrasya - ngayon ay hayagan ng kumikilos bilang sarhentong tagarekrut ng burgesya - at ng kaliwang mga praksyon na dati ay tumindig sa mga prinsipyo ng marxistang teorya ng krisis. Ang grupong Internationale ni Luxemburg, praksyong Bolshevik ni Lenin, ang kaliwang mga radikal ng Bremen - ang mga ito at iba pa ang tumindig sa mga prinsipyo ng proletaryong internasyunalismo, nanindigan na pinakita ng digmaan ang pagbukas ng yugto ng mga "digmaan at rebolusyon" na hinulaan ni Marx, at nanawagan sa proletaryado na tutulan ang imperyalistang gera sa sarili nitong rebolusyonaryong pakikipaglaban.

Sa mga rebolusyonaryong nagtipon sa mga kumperensya ng internasyunalistang oposisyon sa Zimmerwald at Kienthal, ang pinakamalinaw sa usapin mismo ng digmaan ay ang mga Bolshevik, kasama ang mga radikal na Aleman ay giniit ang islogan na "gawing digmaang sibil ang imperyalistang digmaan", matalas na naimarka ang rebolusyonaryong posisyon sa digmaan mula sa iba't-ibang sentrista at semi-pasipista na mga tunguhin. At habang nahihinog ang rebolusyonaryong sitwasyon sa Rusya, ang pag-unawa ng mga Bolshevik (at higit sa lahat si Lenin) sa mga tungkulin ng bagong panahon ang dahilan kung bakit nagawa nilang atakehin ang mekanistiko at makabayang hungkag na mga argumento ng mga Menshevik; habang ang huli ay angtangkang pigilan ang taog ng rebolusyon sa pamamagitan ng pangatwirang ang Rusya ay ‘napakaatrasado' para sa sosyalismo, itinuro ng mga Bolshevik na ang pandaigdigang imperyalistang katangian ng digmaan ay nagpahiwatig ng pagkahinog ng pandaigdigang kapitalistang sistema para sa sosyalistang rebolusyon. Kaya matapang silang nangatwiran para sa pag-agaw ng manggagawang Ruso sa kapangyarihan bilang simula ng pandaigdigang proletaryong rebolusyon.

Para din sa interes ng pandaigdigang rebolusyon naging instrumental ang Bolshevik sa pagbuo ng Komunistang Internasyunal sa 1919. Ang rebolusyonaryong mga partido na humawak sa bandila ng Ikatlong Internasyunal ay lubusang mulat sa krusyal na kahalagahan ng pagtukoy sa istorikong yugto para sa elaborasyon ng komunistang programa:

"Mga layunin at Taktika

1. Ang kasalukuyang panahon ay panahon ng pagkawasak at pagbagsak ng buong pandaigdigang kapitalistang sistema, na kasama nitong kaladkarin ang buong sibilisasyon ng Uropa kung ang kapitalismo kasama ang kanyang walang kalutasang mga kontradiksyon ay hindi madurog.

2. Ang tungkulin ng proletaryado ngayon ay kagyat na agawin ang kapangyarihan ng Estado. Ang pag-agaw ng kapangyarihan ng Estado ay nagkahulugang durugin ang makinarya ng Estado ng burgesya at ang organisahin ang bagong makinarya ng kapangyarihan ng proletaryado."

(Mula sa ‘Imbitasyon para sa Unang Kongreso ng Komunistang Internasyunal', Enero 24, 1919)

Ang mga proklamasyon ng Unang Kongreso ng KI ay nagpakita ng umalingawngaw na kalinawan at tiwala hinggil sa rebolusyonaryong mga tungkulin ng uring manggagawa. Ang kanilang buong pagdidiin ay ang kagyat na pag-agaw ng kapangyarihan ng mga manggagawa, batay sa diktadura ng mga konseho ng manggagawa. Ang resulta ay malinaw na pag-unawa hinggil sa pangangailangang kumalas sa lumang mga layunin at organisasyon ng wala-pang-digmaan na kilusang manggagawa: ang sosyal-demokratikong mga partido na sumuporta sa digmaan at pagkatapos ay ginawa ang lahat ng makakaya para durugin ang pagkatapos-ng-digmaan na rebolusyonaryong kilusan ay tinuligsa bilang mga ahente ng kapitalismo, at ang kooperasyon sa mga organong ito ay itinakwil; tinitingnan ang parlyamentarismo na wala ng kapasidad na magsilbi sa mga interes ng uring manggagawa; ang problema sa kolonyal na pang-aapi ay maresolba lamang sa konteksto ng pandaigdigang sosyalistang lipunan. Ang mga ito at iba pang mga posisyon ay sumasalamin sa pasulong na taog ng rebolusyon na noon ay sumakop sa buong mundo. Pero ang sumunod na mga kongreso ng Internasyunal, at laluna sa Ikatlo, sa 1921, ay nagpakita ng palatandaan ng paghina sa pagkamakatwiran at rebolusyonaryong mga prinsipyo, at ito ay nasalamin sa paghina ng pandaigdigang rebolusyon at sa lumalalang paghina ng partidong Bolshevik sa konteksto ng pagkabukod ng Sobyet na Estadong Ruso. Habang ang huli ay lalong tumatangan sa tungkuling pangasiwaan ang pambansang kapital ng Rusya, at habang lalupang nasanib ang partidong Bol­shevik sa estado, ang Internasyunal mismo ay nagsimulang kumilos bilang instrumento ng patakarang panlabas ng Rusya kaysa bilang partido ng pandaigdigang rebolusyon. Ang desperadong pagtatangka ng mga Bolshevik na isalba ang anumang mahalagang bagay mula sa kontra-rebolusyonaryong momentum ay humatak sa kanila na iwan ang matalas na rebolusyonaryong mga posisyon ng Unang Kongreso at naanod pabalik sa lipas na mga taktika sa nagdaang panahon: parlyamentarismo, unyonismo, pakipag-isang prente sa sosyal-demokratikong mga partido, suporta sa pakikibaka ng pambansang pagpapalaya sa mga kolonya, at iba pa. Ang pagbigay katwiran sa mga taktikang ito sa pamamagitan ng rebolusyonaryong pananalita ay hind bumabago sa katotohanang ang pagbabago ng istorikong yugto ang dahilan na ang mga taktikang ito ay direktang kontra-rebolusyonaryo na, anupaman ang mga intensyon ng mga gumagamit nito.

Ang nasa dulong kaliwa ng kapitalismo -- mga Stalinista, Trotskyista, at iba pa -- na kumikilos sa hanay ng uring manggagawa ang tunay talaga na mga tagapagmana ng kontra-rebolusyonaryong mga patakaran na ito; ang dating mga pagkakamali ng kilusang manggagawa ay nagiging raison d'etre ng burges na mga gangster na ito. Syempre ang mga Stalinista at Trotskyista ay ipokritong magsasabi ng iba't-ibang konsepto ng dekadenteng kapitalismo, pero nawalan ito ng anumang materyal na batayan kung ikonsidera ang buong kasaysayan nila nang ang mga tunguhing ito ay kinilala ang malaking bahagi ng mundo na ‘sosyalista' o ‘di-kapitalista', at kung gayon ay istorikal na pasulong at nararapat na suportahan ng mga ‘rebolusyonaryo'; kahit ang mga kaliwa na kinikilala na estadong kapitalista ang Stalinistang mga rehimen ay hindi nag-atubiling suportahan ang mga ito o ang iba't-ibang mga bansa sa ikatlong daigdig sa di mabilang na inter-imperyalistang mga digmaan na sumira sa planeta simula Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Sa anumang kaso ang aplikasyon ng teorya ng dekadenteng kapitalismo sa mga bansa na kinukonsidera ng mga kaliwang ito na kapitalista ay ganap na napailalim sa kanilang kagyat na pragmatikong pangangailangan bilang protektor ng kapital: walang saysay ang sinasabing kapitalismo ng estado ng British Socialist Workers Party, halimbawa, ang nakapigil dito na makita na may progresibo sa nasyunalisasyon at may makauring proletaryo sa mga Partido ng Paggawa o Komunista.

Sa panahon ng unang dakilang rebolusyonaryong alon, ang tunay na resulta ng materyalistang pagsusuri sa bagong panahon ay esensyal na pinapaliwanag ng mga kaliwang komunista na nakibaka laban sa paghina ng KI, sa partikular ng Alemang KAPD (Partido Komunista ng mga Manggagawa). Ang mga interbensyon ng KAPD sa Ikatlong Kongreso ng KI ay tungkol sa mga tungkuling iniatang sa mga rebolusyonaryo sa bagong panahon, at halos simbolikong kumakatawan sa pundamental na biyakang naganap sa kilusang manggagawa ng panahong iyon.

Hinggil sa interpretasyon sa pandaigdigang krisis, ang militante ng KAPD na si Schwab, iginiit ang pundamental na pagkakaiba sa yugto ng pasulong ng kapitalismo sa kanyang yugto ng pagbulusok-pababa, at may pag-unawa na ang istorikong pagbulusok na ito ay hindi nagkahulugan ng ganap na istagnasyon ng produktibong mga pwersa kundi ang tuloy-tuloy na lalupang paninira ng kapitalismo. "Muling magbuo ang kapital, panatilihin ang kanyang tubo, pero sa kapinsalaan ng kanyang produktibidad. Muling binuo ng kapital ang kanyang kapangyarihan sa pamamagitan ng pagsira sa ekonomiya". Dito ay may pananaw na sa walang silbing produksyon, di-nagagamit na kapital, at higit sa lahat ang halinhinan ng krisis, digmaan at rekosntruksyon na esensyal na mga katangian ng dekadenteng yugto ng lipunang kapitalista.

Syempre, di maiwasang limitado pa ang pang-unawa ng kaliwang komunista sa istorikal na panahong kinalagyan nila dahil di pa ito matagal na lumitaw mula sa lumang yugto; at lalupang naging limitado dahil sa mabilis na pangibabaw ng kontra-rebolusyon na nagkaroon ng mabigat na impluwensya sa kanilang mga organisasyon. Sa puntong ito, mas estratehiko kaysa pang-ekonomiyang pagsusuri na inihapag ng mga kaliwang komunista sa maagang bahagi ng 1920s ay ang kanilang  matatag na paggiit na ang proletaryado ay dapat lubusang tumiwalag sa mga pamamaraan ng lumang yugto - ibig sabihin, ang pamamaraan ng repormismo - at iangkop ang sarili sa mga tungkuling iniatang ng yugto ng panlipunang rebolusyon. Sa materyalistang batayang ito, at hindi dahil sa kanilang namanang ‘anarkista' o ‘musmos' na katangian, itinakwil ng mga kaliwang komunista ang mga taktika ng Internasyunal. Kaya, sa Ikatlong Kongreso ng KI, habang kinilala na inoobliga ng pasulong na yugto ang uring manggagawa na mag-organisa ng parlyamentaryong mga praksyon, giniit ng KAPD ngayon na "ang himukin ang proletaryado na sumali sa mga eleksyon sa panahon ng dekadenteng kapitalismo ay pagbuhay sa ilusyon na ang krisis ay mapangibabawan sa pamamagitan ng paraang parlyamentaryo."

Ganun din sa usapin ng mga unyon: pinakita ng KAPD na ang mga organisasyong itinayo para depensahan ang uring manggagawa sa panahon na posible pa ang tunay na mga reporma ay hindi lang di na angkop ngayon bilang instrumento ng pagrebolusyon, kundi naging tagasuporta na ng kapitalistang kaayusan na dapat ibagsak ng rebolusyonaryong uring manggagawa. Ito rin ang kaso sa sosyal-demokratikong mga partido. Kaya ang mga kaliwang komunista ay tumangging makipag-isang prente sa naging bahagi na ng makinarya ng estado ng kaaway na uri.

Ang mga pagsusuring ito ay hindi pa ganap na nabuo at nanatiling may laman ng maraming salungatan - halimbawa ang ilusyon ng KAPD na maaring palitan ang mga unyon ng permanenteng mga ‘organisasyon sa pabrika' na may rebolusyonaryong katangian, isang posisyon na may impluwensya ng anarko-sindikalismo at kung gayon ay isang porma ng unyonismo. Ang iba pang mga kahinaan ay nagkaroon ng mahalagang papel - sa partikular ang mapaminsalang pagpihit tungo sa teorya na ang rebolusyong Oktubre ay isang ‘dalawahan' o isang dalisay na burges na rebolusyon, isang teorya na ganap na nagpawalang-bisa sa pandaigdigang pagbulusok-pababa ng kapitalismo. Kabalintunaan, pero siguro hindi maiwasan, ang mas malalim na pag-intindi sa dekadenteng kapitalismo ay lumitaw lamang sa nakakakilabot na karanasan ng kontra-rebolusyon, kung saan napaliit ang tunay na rebolusyonaryong mga tunguhin sa maliliit na mga grupo na nagsisikap mahalaw ang mga aral ng kabiguan at hugisan ang pangunahing mga katangian ng bagong yugto.

Sa 1930s, kung saan nakita ang tagumpay ng kontra-rebolusyon at lumitaw ang pinakadalisay na mga ekspresyon ng kapitalistang pagkaagnas (Nazismo, Stalinismo, ekonomiya ng digmaan, at iba pa), ang praksyon na nagpaunlad ng pinaka-sistematikong pagsusuri sa yugto ay ang pinatapong kaliwang Italyano sa pamamagitan ng rebyung Bilan (i.e. ‘balance sheet' - ang salaysay ng mga aral ng rebolusyonaryong alon at ang kanyang pagkatalo). Ang aplikasyon ng Bilan sa teorya ng pagbulusok-pababa ay sentral sa mga klaripikasyon na ginawa nila hinggil sa maraming mga aspeto ng komunistang programa, sa partikular ang kanilang ganap na pagtakwil sa pambansang mga kilusan kahit saang sulok ng mundo, dahil reaksyunaryo na ang papel ng burgesya sa bagong panahon , pareho sa mga kolonya at sa mga bansang sentro ng kapitalismo.

Ang kalinawang naabot ng kaliwang Italyano ay masukat sa artikulong lumabas sa 1934 (‘Crises and Cycles in the Economy of Capitalism in Agony', Bilan 11, September 1934). Ang sumulat, si Mitchell, ay binaybay ang maraming malalim na galaw ng kapital sa panahon ng kanyang pagbulusok-pababa. Pinaunlad ang kanyang argumento sa batayan ng teorya ng pagbagsak ni Rosa Luxemburg, tinukoy ni Mitchell na ang pagkaagnas ng kapitalistang moda ng produksyon ay nagsimula sa 1912-14 at bilang proseso kung saan "ang kapitalistang lipunan, dahil sa malalang katangian ng mga kontradiksyong nasa loob mismo ng kanyang moda ng produksyon, ay hindi na makagampan ng kanyang istorikong misyon: patuloy at progresibong paunlarin ang produktibong mga pwersa at ang produktibidad ng paggawa. Ang pag-alsa ng produktibong mga pwersa laban sa kanilang pribadong pag-aari, na dati kalat-kalat, ay naging permanente. Pumasok na ang kapitalismo sa kanyang pangkalahatang krisis ng pagkaagnas".

Pinakita ni Mitchell ang esensyal na pagkakaiba ng halinhinang krisis ng pasulong na kapitalismo at sa mga yugto ng biglang paglakas at pagbagsak ng pagbulusok-pababa. Kung sa unang yugto, ang mga panahon ng krisis ay kailangan sa patuloy na ekspansyon ng pandaigdigang kapitalistang pamilihan, ang pagkasaid ng pamilihan na dala ng bagong panahon ay nagkahulugan na ang krisis ng kapitalismo ay ‘maresolba' lamang sa pamamagitan ng imperyalistang mga digmaan:

"Sa kanyang yugto ng pagbulusok-pababa, magabayan lamang ng kapitalismo ang mga kontradiksyon sa kanyang sistema sa iisang direksyon: digmaan. Makaligtas lamang ang sangkatauhan sa ganung kahihinatnan sa pamamagitan ng proletaryong rebolusyon".

Halos tumpak na prediksyon, sinabi ng awtor ang maaring mangyari sa darating na panahon:

"Anuman ang pagpihit, anuman ang paraang gamitin nito para makaalpas sa krisis, hindi maiwasang matutulak ang kapitalismo tungo sa kanyang kapalaran na digmaan. Saan at paano ito lilitaw ay imposbleng masabi sa ngayon. Ang mahalagang malaman at mahawakan ay sasabog ito sa pananaw na mahati ang Asya at ito ay pandaigdigan".

Nagtapos si Mitchell sa isang babala laban sa kapitalistang alternatiba ng ‘pasismo laban sa demokrasya', na walang iba kundi paraan para ilihis ang proletaryado sa kanyang makauring pakikibaka at mobilisahin ito para sa kapitalistang gera. Pero ang uring manggagawa ng mga panahong iyon ay dumanas na ng maraming pagkatalo para pakinggan ang mga babala ng komunistang mga praksyon, at wala ding ilusyon ang mga praksyon mismo dahil sa lawak ng kabiguang naranasan ng uri.

Katabi ng kaliwang Italyano, ang mga konsehilistang komunista (mga labi ng KAPD, kaliwang Dutch at iba pa) nag-iisang tumindig sa kanilang pagtatanggol sa internasyunalistang mga prinsipyo sa harap ng imperyalistang masaker sa Espanya at Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Subalit habang ang mga konsehilistang komunista ang unang kumilala na ang ‘estado ng manggagawa' sa USSR ay isang kapitalismo ng estado, teoritikal sila na nagapos sa kanilang matigas na paniniwalang ang Oktubre 1917 ay isang burges na rebolusyon; ito ang pumigil sa kanila sa isang mahalagang realisasyon na ang kapitalismo ng estado ay isang unibersal na tendensya ng dekadenteng kapitalismo. Sa Amerika, si Paul Mattick ay nagsimulang magpaliwanag sa teorya ng permanenteng krisis batay sa pagdidiin ni Grossman sa pagbaba ng tantos ng tubo bilang batayang nagdetermina sa krisis, pero ang kanyang metodolohiya ay nagdala sa kanya sa maraming kalituhan, gaya ng pagtingin na ang kapitalismo ng estado ay isang bagong moda ng produksyon na walang imperyalistang galaw, at kaya, progresibo. Bilang resulta nag-atubili si Mattick sa katangian ng Tsina, sa digmaan sa Vietnam, at iba pa.

Ang paliwanag sa komunistang teorya matapos ang Ikalwang Digmaang Pandaigdig ay makikita sa pinaka-matalas na ekspresyon doon sa mga nagtangkang sumahin ang kontribusyon kapwa ng kaliwang Italyano at kaliwang Aleman at Dutch. Ang Gauche Communiste de France, sa kanyang publikasyong Internationalisme, na tumiwalag sa mga elemento ng kaliwang Italyano na hayagang nagnanais magtayo ng isang partido sa panahon ng reaksyon, ay nagawang lagumin ang marami sa mga pananaw ng kaliwang Aleman hinggil sa relasyon ng partido at mga konseho ng manggaagwa, bagay na hindi masyadong malinaw sa Bilan. Mas importante pa, bumalangkas ito ng malinaw na analisis sa tendensya ng dekadenteng kapitalismo tungo sa estadipikasyon, at kaya nagawa nitong maintindihan ang kapitalistang katangian sa Rusya at sa mga bansang umaasa sa kanya na hindi nagkamaling tawagin ang Oktubre 1917 na isang burges na rebolusyon.

Naglaho ang GCF sa 1952 sa ilalim ng napakalaking presyur mula sa kontra-rebolusyon na pinalakas lamang ng ikalawang digmaang pandaigdig at sa tagumpay ng ‘demokrasya' sa pasismo. Hindi sapat ang kalinawan ng grupo na hindi nito nakitang ang digmaan ay nagbigay sa pandaigdigang kapital ng temporaryong sandaling ginhawa: ang napakalaking ‘biglang paglakas' sa 50s at 60s ay nakabatay sa rekonstruksyon sa mga ekonomiya sa Uropa at Hapon na sinira ng digmaan at sa bagong pang-ekonomiyang kaayusan na kinatatangian ng napakalaking superyoridad ng imperyalismong US. Ang nakakagulat na datos-ng-paglago sa panahong ito ay nagdala sa maraming mga sosyolohista, at maging mga elemento sa rebolusyonaryong kilusan, sa pag-teoritisa ng isang bagong ‘malaya-sa-krisis' na kapitalismo at sa ‘burgesisasyon' sa uring manggagawa.

Pero sa Venezuela sa kalagitnaan ng 60s isang maliit na grupo ang binuo ng isa sa nangunang mga elemento ng dating GCF. Ang bagong grupong ito, Internacialismo, ay pinaunlad ang sulatin ng huli sa pamamagitan ng paglarawan sa buong halinhinan ng dekadenteng kapitalismo: krisis, digmaan, rekonstruksyon, panibagong krisis ... at, sa batayan ng ganitong pag-unawa, nagawa nitong mahulaan ang pagtapos ng biglang paglakas, ang pagbukas ng bagong yugto ng hayagang krisis, at ang internasyunal na muling pagbangon ng mga pakikibaka ng henerasyon ng mga manggagawa na hindi na paralisado ng teror at ilusyon ng kontra-rebolusyon.

Ang perspektibang ito ay saktong kinumpirma ng malakihang mga pakikibaka sa Mayo-Hunyo ‘68 sa Pransya at sa sumunod na internasyunal na alon ng makauring kilusan, at ang nakitang malalim na krisis sa pandaigdigang pang-ekonomiyang krisis sa maagang bahagi ng 70s, na nagpatalas sa tensyon sa pagitan ng imperyalistang mga bloke ng US at Rusya: sa suma, muling naharap ang sangkatauhan sa istorikong suliranin sa pagitan ng pandaigdigang digmaan - na nagkahulugan ngayon sa pagkasira mismo ng buong sangkatauhan - at pandaigdigang rebolusyon, ang pagbuo ng komunistang lipunan.

Instrumental ang grupong Internacialismo sa pagkatayo ng Revolution Internationale sa Pransya, pagkatapos kaagad ng mga pangyayari sa Mayo 68. Ang pangunahing laman ng munting aklat na ito ay ang serye ng mga artikulong nilathala sa unang mga isyu ng Revolution Internationale (no.5, old series, at nos. 2, 4 and 5 new series), at bumuo mismo sa permanenteng kontribusyon sa teorya ng pagbulusok-pababa. Pero may susing papel din ang RI sa pormasyon ng magkatulad na mga grupo sa ibang mga bansa, na nagtipon sa 1975 para buuin ang Internasyunal na Komunistang Tunguhin.

Sa buong 70s at 80s, sistematikong hinugisan ng IKT ang direksyon ng krisis, pinakita ang mga salik na nagpaliwanag kung bakit ito ang pinakamatagal, pinakalalim na krisis sa kasaysayan ng kapitalismo, isang tunay na ekspresyon ng naghihingalong sistema. Sinundan nito ang pag-unlad ng imperyalistang mga antagonismo, sa partikular ang opensiba ng blokeng US matapos sakupin ng Rusya ang Afghanistan, ang lumalaking pagkubkob sa USSR na may ultimong layunin na tanggalin sa huli ang kanyang istatus bilang pandaigdigang kapangyarihan. Inilarawan din ng IKT ang hindi patas pero totoong pag-unlad ng makauring kamulatan sa panahong ito, sa dalawa pang internasyunal na alon ng makauring pakikibaka (1978-80, 1983-89).

Sa kataposan ng 80s, naabot ng dekadenteng kapitalismo ang isang mahalagang pagpihit. Ang patuloy na pakikibaka ng mga manggagawa ang humarang sa daan ng pandaigdigang digmaan, pero hindi pa sapat ang kamulatan ng proletaryado para sa usapin ng rebolusyon; bilang resulta, ang paglala ng pang-ekonomiyang krisis ay nagbukas sa pangkalahatang proseso ng panlipunang pagkaagnas: lubhang nabulok na ang buong kapitalistang lipunan, nagkawatak-watak. Ang prosesong ito ay produkto, at pinabilis ng biglaang pagbagsak ng blokeng Ruso at nagbunga ng dislokasyon sa kanyang mga katunggali sa kanluran, istorikal na mga pangyayari na depinidong nagbukas sa huling yugto ng kapitalistang pagkabulok, ang yugto ng pangkalahatang dekomposisyon. Sa kawalan ng imperyalistang mga bloke, natanggal na sa agenda sa hinaharap ang pandaigdigang digmaan - pero hindi nito nabawasan ang pagkahilig ng dekadenteng kapitalismo sa militarismo at imperyalismo. Kabaliktaran, tulad ng malinaw na pinakita ng malakihang masaker sa Gulpo sa pagpasok ng 1991, ang proseso mismo ng dekomposisyon, kasama ang tuloy-tuloy na mga lokal at rehiyonal na tunggalian, ‘police actions' ng malaking kapangyarihan, ng malawakang gutom at ekolohikal na pagkasira, ang mga banta sa kaligtasan ng sangkatauhan.

Ang IKT ay hindi lang ang organisasyon sa proletaryong kilusan na tumindig sa teorya ng pagbulusok-pababa. Pero siya lang ang tanging nagturo at nagsuri sa huling yugto na ito. Ang tekstong ‘Dekomposisyon, huling yugto ng dekadenteng kapitalismo' na unang nilathala sa ating International Review 62 sa tag-init ng 1990. (Tingnan sa Apendiks 2)

Gaya ng makita sa maiksing istorikal na pagbaybay na ito, ang teorya ng pagbulusok-pababa ay hindi imbensyon ng IKT, kundi tunay na namana mula sa buong marxistang tradisyon, at napakahalagang batayan sa anumang konsistent na rebolusyonaryong pagkilos. Kung hindi kilalanin ang yugto kung saan ito ay pinapatupad, ang programa ng pampulitikang organisasyon ng proletaryado ay walang materyal na pundasyon, walang oryentasyon sa kanyang analisis o sa kanyang interbensyon sa loob ng uri. Kung hindi mahigpit na hawakan ang dekadenteng kapitalismo, walang matibay na depensa sa makauring pronterang maghihiwalay sa proletaryo mula sa kampo ng burgesya. Masaklap itong pinakita sa pagbagsak ng ‘Bor­digistang' Internasyunal na Partido Komunista (Programa ng Komunista) sa maagang bahagi ng 80s. Kahit inangkin ng tendensyang ito na siya ang tunay na tagapagmana ng tradisyon ng kaliwang Italyano, tinakwil nito ang nosyon ng pagbulusok-pababa na napakahalaga sa mga sulatin ng Praksyong Italyano sa 30s. Sa partikular, itinakwil nito ang ideya na dahil ang dekadenteng kapitalismo ay isang pandaigdigan na penomenon, wala ng progresibong papel ang mga kilusan para sa ‘pambansang pagpapalaya' sa hindi maunlad na mga rehiyon. Binigyang diin ang baog na teorya ni Bordiga hinggil sa  ‘di-nagbabago' ang marxismo mula 1848, para sa IPK may rebolusyonaryong kahalagahan ang lahat ng klase ng digmaan para sa pambansang pagpapalaya - lahat ng ito ay katunayan mga panghaliling digmaan sa pagitan ng dalawang imperyalistang mga bloke o sa pagitan ng ibang lokal o rehiyonal na imperyalistang mga pating. Pagpasok ng 80s ang pagsuporta ng IPK sa Palestinong nasyunalismo ay nagtulak sa isang paksyon sa loob nito sa kampo ng kaliwa-ismo, at nagbunga ito ng pagsabog ng buong internasyunal na organisasyon.

Sa kabilang banda, ang mga grupong nagtangkang ipagtanggol ang makauring mga posisyon tulad ng mga isyu sa usaping pambansa o unyon habang itinanggi ang nosyon sa pagbulusok-pababa ay halos ganun din ang nangyari. Makita ito sa nangyari sa Groupe Communiste Interna­tionaliste: nagsimula sa pag-angkin na isang marxistang ultra-orthodox, ang grupong ito ay, sa pamamagitan ng kanyang matigas na pagtakwil sa halos lahat ng teoritikal na posisyon ng pulitika ng komunisatng kaliwa sa nagdaang limampung taon, lalong nahulog tungo sa modernismo at anarkismo. Ganun din ang kapalaran ng ilang mga grupong konsehilista na tutol din sa nosyon ng pagbulusok-pababa. Angkop sa panahon na ipaalala sa lahat na sumusunod sa kasalukuyang uso ng pagmamaliit sa teorya ng pagbulusok-pababa at naghahanap ng alternatibang paliwanag at peryodisasyon - halimbawa ang maling aplikasyon ng konseptong ‘pormal at tunay na dominasyon ng kapital', na pinaliwanag ni Marx para ilarawan ang ilang mahalagang pagbabago na nangyari sa loob ng pasulong na yugto. Ang ‘usong' ito ay sinagot ng IKT sa serye ng mga artikulo sa kanyang International Review. Katunayan, ang mga seryeng ito ay dagdag na pagpaunlad sa teorya ng pagbulusok-pababa.[1]

Ang pag-aaral sa pag-intindi sa dekadenteng kapitalismo ay nagpapatuloy. Pero ang teoryang ito ay higit sa lahat, gabay sa pagkilos, sa interbensyon ng mga rebolusyonaryo sa istorikal na sitwasyon kung saan ang kaligtasan mismo ng sangkatauhan ang nakataya. Ang maliit na aklat na ito ay nagsimula sa mataas na istroikal na imbestigasyon sa pagbulusok-pababa sa nagdaang makauring mga lipunan (isang tsapter na hindi nalathala ng buo sa English noon), at pinasok ang maraming komplikadong teoritikal na mga isyu hinggil sa katangian ng kapitalistang ekonomiya sa panahong ito. Subalit ang pag-aaral na ito ay walang anumang pretensyong akademiko; ang kanyang tanging layunin sa imbestigasyon sa realidad ng kasalukuyang kapitalismo ay para maarmasan ang militanteng pakikibaka laban dito.

[Maiksing pahayag na wala sa Footnotes]

Ang istadistiskang pinagsanggunian na nasa aklat na ito ay tinipon sa 1970s at malinaw na ngayon ay 'lipas na', pero sa punto lamang na ang patuloy na pagkabulok ng lipunang ito ay kumpirmasyon sa mga tendensyang inilarawan nila. Ang International Review ng IKT ay naglathala ng regular na mga impormasyon sa 'progreso' ng kapitalistang krisis, at hinikayat natin ang mambabasa na tingnan ang mga artikulong ito.

 


 

[1] Tingnan ang mga isyung 48, 49, 50, 54, 55, 56, 58, 60.

1. Ang paglitaw at pagbagsak ng makauring mga lipunan

Para maipaliwanag ang dekadenteng kapitalismo, ang ating pamamaraan ay ang sumusunod:

 - sa pag-aaral sa pangunahing panlipunang mga transpormasyon sa istorikal na proseso mailatag natin ang pangkalahatang konsepto ng pagbulusok-pababa ng moda ng produksyon; pagkatapos ay ilapat natin ang pangkalahatang konseptong ito sa ispisipikong kaso ng kapitalismo at subukan nating hinuhain ang pampulitikang mga epekto mula dito.

 - at, para magawa ito, tulad ni Marx, una nating ikonsidera "ang materyal na transpormasyon ng pang-ekonomiyang mga kondisyon ng produksyon" , at ikalawa "ang legal, pulitikal, relihiyoso, artistiko o pilosopikal - sa madaling sabi, ang ideolohikal na mga porma kung saan ang tao ay naging mulat sa tunggaliang ito at labanan ito".

Ang materyal na transpormasyon sa pang-ekonomiyang mga kondisyon

  • 10631 beses nabasa

Ang pagbagsak ng primitibong komunismo

Ang porma ng panlipunang organisasyon sa simula ng sangkatauhan ay ang tinawag ni Marx na ‘primitibong komunismo'. Sa kabila ng pagkakaiba sa lokal na klima, istoriko, o iba pang mga elemento, ang esensyal na mga katangian ng primitibong mga lipunan ay ang kolektibong pag-aari sa mga kagamitan ng produksyon (sa esensya ay lupa) at kolektibong paggawa sa agrikultura at sa pangangaso, ang mga produkto ay pantay na hinati sa buong populasyon. Ang ideya na ang pribadong pag-aari ay bagay na likas sa katangian ng tao ay isang alamat na pinatanyag ng mga ekonomistang burges simula sa ika-18 siglo; ang layunin ay ipakita na ang kapitalismo ay isa sa pinaka-natural, at pinakamahusay na umaayon sa kalikasan ng tao.

Sa kabilang banda, ang pantay na mga relasyong ito ay hindi produkto ng ideolohiyang pangkapatiran o gawa ng Diyos na sabik tiyakin ang pagkapantay-pantay sa kanyang mga nilalang. Ito ay dahil sa kakulangan ng kapangyarihan ng tao sa harap ng isang natural na kapaligiran na kasing sama sa mahinang mga teknika ng tao, na siyang nagbunsod para sa pangangailangan ng panlipunang pagkakaisa, na pumilit sa tao na mabuhay sa mga komunidad gamit ang kanilang mga kagamitan sa produksyon sa pantay na paraan. Ang pantay na ideolohiyang umiral noon ay bunga ng mga relasyong ito at hindi ang kanilang sanhi:

"Ang moda ng produksyon sa materyal na buhay ang kondisyon para sa proseso ng buhay panlipunan, pulitikal at intelektwal sa pangkalahatan. Hindi ang kamulatan ng tao ang nagdetermina ng kanilang pagkatao, kundi ang kabaliktaran, ang kanilang sosyal na pagkatao ang nagdetermina ng kanilang kamulatan (Marx, Preface to a Contribution to the Critique of Political Economy).

Ganun din, ang paglaho ng primitibong komunismo ay hindi bunga ng pagbabago ng ideolohiya kundi ng paglaho ng materyal na mga kondisyon na siyang lumikha sa naturang lipunan. Kung suriin paano natransporma ang pantay-pantay na mga lipunan tungo sa mga lipunan ng pagsasamantala, sa paglitaw ng mga uri at pribadong pag-aari, makita na bunga ito ng pag-unlad ng mga teknika sa produksyon.

Isantabi natin ang mga kaso kung saan ang ‘progresong' ito ay bunga ng sibilisadong gawain ng mga masaker ng Uropa sa mga kolonya sa ika-15 siglo pataas.

Sa iba't-ibang mga rehiyon sa mundo, at sa iba't-ibang lokal na istorikong mga kondisyon, nagkawatak-watak ang primitibong komunistang mga lipunan at nagbigay daan sa asyatiko o aliping moda ng produksyon.

Pang-aalipin

Nang nasaid na ang yaman ng kanyang teritoryo, o nang umalis na ang mga hayop, o nang masyadong lumaki na ang populasyon kumpara sa kanyang ikabubuhay, naobliga itong magpalawak o lilipat ng bagong mga teritoryo. Sa mga rehiyon kung saan ang bigat ng populasyon ay relatibong mataas - sa Mediterranean halimbawa - ang ekspansyon ay nagawa lamang sa kapinsalaan ng ibang mga komunidad.

Sa simula, ang mga digmaang ibinunsod ng mga pagkilos na ito ay nagkahugis lamang sa di-sinasadyang mga masaker at kanibalismo. Ang kanilang tanging layunin ay agawin ang lupa ng nasakop na mga tao. Hangga't ang antas ng panlipunang produktibidad ay nagpahintulot lamang sa tao na gumawa ng sapat sa kanyang sariling indibidwal na pangangailangan, walang interes ang mananakop na isanib ang bagong mga bunganga sa gutom na komunidad. Posible lamang para sa nasakop na pamayanan na magtrabaho sa kanilang mananakop, na libre at sapilitan, habang gumagawa ng sapat para sa kanilang pangangailangan, kung ang produktibidad ng paggawa ay umabot sa isang takdang antas.[1]

Ang primitibong komunistang mga relasyon ay inabandona para magamit ang mas mataas na antas ng produktibidad sa konteksto ng mga digmaan at pananakop.

Ang Asyatikong moda ng produksyon

Ang pang-ekonomiyang sistemang ito na masama ang pagka-unawa ay sa pangkalahatan bunga ng pangangailangan ng ilang mga komunidad na harapin ang mga problemang ginawa ng kalikasan sa ilang mga rehiyon (tagtuyo, baha, malakas na ulan, atbp). Naobliga ang naturang mga komunidad na mabilis nilang pag-aralan ang halinhinan ng kalikasan at subukan ang irigasyon para matiyak ang kanilang kabuhayan. Ang komplikasyon ng mga gawaing ito, ang teknikal na kaalamang kinakailangan, ang pangangailangan ng awtoridad para i-koordina sila, ay gumawa ng mga suson ng mga ispesyalista (mga pari na bihasa sa pag-aaral at pag-obserba sa kalikasan, ang kadalasan pinanggalingan ng mga grupong ito). Binigyan ng ispisipikong tungkulin sa pagsisilbi sa komunidad, ang mga ispesyalistang ito - na tagapaglikha ng bagong yaman - ay binuo ang mga sarili sa isang naghaharing panlipunang grupo. Progresibo nilang kinuha ang surplas ng lipunan sa kapinsalaan ng kolektibidad. Ang pag-unlad ng produktibong mga pwersa ang bumago sa mga tagasilbi ng lipunan sa pagiging mapagsamantala.

Pinabayaan ng ‘Asyatikong' moda ng produksyon na hindi magbago ang komunal na mga relasyon, bilang batayang mga yunit ng produksyon. Kinuha lang ng nagharing uri ang surplas na ginawa ng mga komunidad. Pero nagawa na ang unang transisyon mula primitibong komunismo. Ang pangangailangang ilapat ang bagong mga teknika ng produksyon bunga ng bagong mga relasyon ng produksyon at iiwanan ang luma.

Sa kalaunan ang introduksyon ng bagong mga teknika ng produksyon ay pinawi ang mga labi ng pagkapantay-pantay ng mga lipunang ito. Halimbawa, ang problema sa pagpataba sa lupa, ang pangangailangang buuin ang matalik na ugnayan sa pagitan ng manggagawa at kalikasan, kadalasan ay nagbunga na iwan ang sistematikong redistribusyon ng mga sakahan ayon sa tradisyon o pangangailangan ng mga pamilya. Ang pangangailangang tiyakin na patuloy na panatilihin ang mga sakahan, o ang bigat ng presyur sa pinansya, ay nagbunga ng pagbabago mula sa komunal tungo sa pribadong pag-aari. At dahil sa huli, umunlad ang hindi pagkapantay-pantay, hanggang ang isang bahagi ng populasyon ay nagtrabaho sa pinakamayamang mga sakahan para sa isang bahagi na bunga ng produksyon. Ganap ng nahati sa mga uri ang lipunan, naging lipunan ng mga magsasaka o pyudalismo.

Pero napunta man sila sa pang-aalipin o despotismo sa silangan (at ang huli ay tumungo sa pyudalismo), bumabagsak ang komunistang mga relasyon dahil sa presyur ng pag-unlad ng mga produktibong mga pwersa, na hindi na umaayon sa lumang balangkas.

"sa takdang yugto ng kanilang pag-unlad, ang mga produktibong pwersa ay bumangga sa umiiral na mga relasyon ng produksyon o sa mga relasyon ng pag-aari kung saan gumagalaw sila hanggang ngayon" (Marx, ibid).

Ang pagbagsak ng pang-aalipin

Ang resulta ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa sa partikular na mga rehiyon kung saan sinakop ng isang pamayanan ang isa pa, ay nagbigay daan sa pang-aalipin para paghati-hatian ng isang panlipunang grupo ang surplas ng paggawa ng buong lipunan. Ang mga may-ari ng mga alipin, bilang nagharing uri na interesado sa tubo at mga prebilihiyo, ay naging motor sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa. Subalit, ang pag-unlad na ito ay limitado lamang sa mga digmaan ng pananakop, na pangunahing pinalaki ang bilang ng mga alipin at marami ang mga gawain na naging dahilan ng pangulimbat sa nasakop na mga bansa. Sa batayang ito umunlad ang sibilisasyon ng lumang Gresya at Roma.

Ang ekonomiya ng pang-aaliping Romano - ang pagbulusok-pababa nito na nagbukas ng pintuan sa pyudalismo - ay nakabatay sa pangulimbat at pagsasamantala sa nasakop na pamayanan. Ang huli ay nagbigay sa Roma ng esensyal na mga pangangailangan (pagkain, tributo at mga alipin). Kadalasan ang mga produktong inangkat ay galing sa iba't-ibang moda ng pagsasamantala, gaya ng asyatikong moda ng produksyon. Pero ang sentro mismo ay nabubuhay sa pang-aalipin, ang huli ay higit sa lahat nagpatupad ng malawakng pagsasamantala (olive groves at paghahayupan) at sa napakaraming gawain.

Ang mga gawaing ito ay kadalasang nagsilbi sa pangangailangang militar, na ginagamit sa pagsasamantala sa mga kolonya (mga daan, mga tulay, atbp). Sumasalamin din sila sa mga gawaing nagtitiyak sa luho ng nagharing uri.

Kaya ang pampulitikang kapangyarihan ay kadalasan nakaugnay sa nagtagumpay na grupong militar. Ang pang-ekonomiyang kasaganaan ay mahigpit na nakasandal sa mapandigmang kapasidad ng sentro.

Ang malaking pag-unlad ng sibilisasyong Romano ay tumutugma sa panahon ng kanyang mga tagumpay at pananakop. Naabot ang kanyang tugatog nang nasakop ng Roma ang mundo ng Mediterranean at kinuha ang mga tubo. Ang simula naman ng pagbulusok-pababa ng Roma ay naiguhit sa ikalawang siglo A.D. nang magtapos na ang pagpalawak, at sa ikatlong siglo sa unang pagkatalo ng Imperyo (sa 251 ang emperador na si Decius ay natalo at napatay ng mga Goths; sa 260 ang emperador na si Valerian ay nahuli at pinahiya ng hari ng Persia. Sa panahon ng ikatlong siglo sabay-sabay na nag-alsa ang mga kolonya sa unang pagkakataon).

Ang kahirapang imintina ang napakalaking imperyo sa limitadong teknikal na mga instrumento sa panahong iyon ay isang bahagi ng paliwanag sa paghinto ng paglawak ng Roma. Pero higit sa lahat ay ang pagkakaiba ng pang-ekonomiyang produktibidad sa pagitan ng pang-aaliping Romano at sa kanyang mga kolonya (na kadalasan napaunlad ang superyor na produktibidad sa ilalim ng Asyatikong moda) na siyang tumitak na sa bandang huli ay magtagumpay ang pag-alsa ng mga kolonya.

Ang aliping mga relasyon ng produksyon ay kinatangian ng mababang produktibidad ng paggawa. Sa mga kondisyon ng panahong iyon, ang pag-unlad ng produktibidad ay nangangailangan ng pagpapaunlad ng mga pamamaraan sa pagtrabaho sa lupa - paggamit ng araro, pagpaunlad ng pataba sa lupa at pagbuo ng mahigpit na ugnayan ng manggagawa sa lupa, pagbibigay sa manggagawa ng motibo para gamitin ang mga teknikang ito ng produksyon. Subalit kailangan ng ganung progreso na iwan ang pang-aalipin, kung saan ang manggagawa ay binubuhay ng kanyang panginoon anuman ang kanyang produktibidad, at kung saan ang takot na maparusahan ang pumilit sa alipin na magtrabaho, kaya hindi masinop ang kanyang trabaho.

Bentahe lamang ang pang-aalipin sa pagsasamantala sa nasakop na mga pamayanan. Nang natigil o nanghina na ang pananakop, nang ang pinagmulan ng nakulimbat, tributo at mga alipin ay nasaid na (ang kapalit ay tumaas ang halaga ng mga alipin), natransporma ang pang-aalipin tungo sa disbentaheng sistema, hadlang sa pag-unlad ng produksyon.

Ang pangangailangang tumungo sa bagong produktibong mga relasyon ang nagtulak sa sentro para lumitaw ang pyudal na tipo ng pagsasamantala, kung saan ang malalaking may-ari ay nagpaubaya ng malaking kalupaan para mapalaya ang mga pamilya katumbas ng bahagi ng kanila trabaho. Pero ang pag-igpaw mula sa pang-aalipin ay umaatake din sa mga prebilihiyo ng nagharing uri. Ang ‘tunggalian' sa pagitan ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa ng lipunan, at sa mga relasyon ng produksyon na umiiral, ang nagdala sa Roma sa pagbulusok-pababa.

Ang pag-unlad ng produksyon ay bumagal o huminto: "‘Kinulekta' nila (ang mayamang mga Romano) ang mga produkto ng minahan at sinira ang kalupaan, para mawala ang mga pastuhan at gubat sa semi-tuyo na mga rehiyon. Walang pakundangang pinagsamantalahan ang lakas-paggawa, na nagpasigla sa diskontento at kawalang interes sa pagtrabaho. Pinagbawal mismo nila ang paggamit ng bagong pamamaraan, at tinakwil ang patubig at kanal sa mga rehiyon na mahalaga ito....Digmaan, epidemya at gutom ang nagpaliit sa populasyon ng Imperyo ng isang-katlo. Ang tantos ng namatay ay malamang mas mataas sa Italya mismo sa panahon ng ikatlong siglo" (Shepard B Clough, Grandeur and Decadence of Civilisations, Editions Payot p140)

Pyudalismo

Pagkatapos ng pang-aalipin at Asyatikong moda ng produksyon, ang pyudal na sistema ay nagbigay ng bagong kapasidad sa produktibong mga pwersa ng ilang siglo.

Sa sapat-sa-sarili na mga relasyong pyudal, naabot ng pagtrabaho sa lupa ang walang kapantay na pag-unlad (pagpaunlad sa pagsasaka, paglagay ng sapatos sa pinagtrabahong mga hayop, sa pagkontrol - sa ulo o liig sa halip na sa tiyan - pagpaunlad sa irigasyon at pataba, atbp). Dagdag pa, at higit sa lahat, ang pagperpekto sa gawaing agrikultural ay sinabayan ng malaking pag-unlad sa gawaing artisano. Ang huli ay simpleng pandagdag sa agrikulturang ekonomiya: tigasuplay ng mga instrumento ng paggawa at ilang bagay na pangkonsumo, sa batayan ay para sa nagharing uri (pangunahin ay damit at sandata).

Ang artisano ay nakinabang mula sa paglaki ng mga rekurso para sa maharlikang uri, salamat sa pag-unlad ng produktibidad sa agrikultura. Ang huling salik na ito ay mas lalong nakikita dahil ang uring maharlika ay walang interes sa akumulasyon - na partikular na katangian ng burgesya - kundi ginamit ang lahat ng kanyang tubo para sa personal na pangangailangan.

Pero mula ika-12 siglo pataas, nagsimula ng maabot ng pyudalismo ang limitasyon ng paglawak ng masasakang lupain.

"Marami tayong datos sa kakulangan ng lupa sa katapusan ng ika-13 siglo para sabihing ang paglawak ng masasakang lupain ay kulang na sa pambansang paglaki ng populasyon; at maliban sa ilang mga lugar, posibleng hindi na sapat na mapigilan ang tendensya ng pagbulusok ng produktibidad ng paggawa. Ang presyur sa kakulangan ng lupa matapos ang 1200 sa Holland, Saxony, Rhineland, Bavaria at Tyrol ay isa sa mga salik ng migrasyon patungong silangan, at masabi natin na sa katapusan ng ika-14 siglo ang limitasyon ng makukuhang lupa sa kagubatan ay naabot na sa hilagang-silangan ng Alemanya at Bohemia" (Maurice Dobb, Studies in the Development of Capitalism, p 59).

"Ang mga kapanahon ni St Louis, at sa ilang rehiyon ni Philippe de Bel, ay nakakita sa limitasyon ng kalupaan. Tinangka ang pinaka-walang hiyang pang-aagaw dahil kailangang laging pakainin ang dumaraming mga bunganga at dahil, wala ng ibang alam para maparami ang ani, dapat lalaki ang masasakang lupa. Mistulang naglaho ang permanenteng mga latian at tiwangwang na kalupaan. Lumiit ang kagubatan. Ang mga latian at putikan sa baybayin ng Ingglatera ay natuyo, nalinis, sukdulang pinagsamantalahan ng teknikal na posibleng kapasidad noon..." (J Favrier, De Marco Polo a Christopher Columbus, p 125)

Mula noon makaalpas lamang ang lipunan sa kanyang paghinto sa pamamagitan ng bagong pagpapaunlad ng produktibidad ng paggawa. Ngayon ang huli ay nakaabot na sa kanyang lubusang hangganan sa konteksto ng pampamilyang artisanong produksyon. Sa pamamagitan lamang ng proseso mula sa indibidwal na paggawa tungo sa paggawa ng maraming magkaugnay na mga manggagawa, tungo sa mas komplikadong dibisyon ng paggawa at paggamit ng mas komplikadong mga instrumento ng produksyon, sa ganitong mga kondisyon mangyari ang kinakailangang paglaki ng produktibidad.

Posible ito dahil ang pag-unlad ng artisanong paggawa sa ilalim ng pyudalismo ay nakatulong sa muling pagbangon ng mga lungsod, na siyang kinakailangang batayan para sa kolektibong mga porma ng paggawa.

Pero, sa pundamental, ang pyudal na balangkas ang humadlang sa mga kondisyon para sa tunay na pag-unlad ng ganitong pang-ekonomiyang porma:

  • ang pyudalismo ay nakabatay sa buong buhay na pagkatali ng tao sa kanilang mga instrumento ng produksyon at sa kanilang panginoon, habang ang manupaktura ay nangailangan ng malaking mobilidad ng lakas-paggawa, at kung gayon, sa paghiwalay ng manggagawa mula sa mga instrumento ng produksyon.
  • ang pyudalismo ay sistema ng lokal na kapangyarihan, sa ekonomiyang-sapat-sa-sarili, sa kontroladong kalupaan, na napakaraming babayarang buhis para ang kalakal ay makadaan sa iba't-ibang pyudal na estado. Kabaliktaran sa tagagawa, na kailangan ang mobilidad sa hilaw'ng materyales, sa kalakal sa pangkalahatan, para maka-konsentra siya sa isang lugar para sa produksyon ng mga produktong mula sa iba't-ibang lugar, at matiyak ang pinakamalayang posibleng distribusyon sa kanyang sariling kalakal;
  • panghuli, ang paggawa ng produksyon ay kailangang nakabatay sa akumulasyon at konsentrasyon ng tubo para maabot, mapalitan at pagkatapos ay mapalawak ang makinarya para sa produksyong nakabatay sa dibisyon ng paggawa. Kaya nangangailangan ito ng diwa ng may nalikha sa pagtrabaho at karapatan na makuha ang nakulimbat mula sa huli. Ang pyudal na prebilihiyo, sa kabilang banda, ay nakabatay una, sa kapasidad para sa digmaan, at pagkatapos para lamang sa pagmamana.

Sa antas ng kapasidad sa pagtrabaho, ang panginoon ay kapantay o inperyor sa magsasaka. Kaya namumuhi ang pyudal na lipunan sa trabaho, na tinitingnan na porma ng panghahamak.

Ginawang dangal ng panginoong pyudal ang pagpapakita ng kanyang abilidad na ubusin ang buong kita nito. Pinabayaan at kinundena ng pyudal na ekonomiya ang akumulasyon na naglalayon para mapalaki ang produksyon, katangian na hadlang sa pag-unalad ng manupaktura.

"Makonsidera natin sa simula ng ika-14 siglo ang tanda ng katapusan ng paglawak ng makalumang ekonomiya. Bago noon, patuloy ang progreso sa lahat ng aspeto ... Pero sa unang mga taon ng ika-14 siglo, lahat ng ito ay natapos na. Kahit na walang pag-atras, wala din namang pag-unlad. Ang Uropa ay nakahiga sa kanyang kabantogan: mayroong istabilidad sa larangan ng ekonomiya...ang ebidensya na tumigil ang naunang pang-ekonomiyang pagsulong ay ang katotohanang ang kalakal sa ibayong dagat ay tumigil sa paglawak...Sa Flanders at Bravante, napanatili ng inudustriya ng tela ang kanyang sarili na walang paglago sa kanyang tradisyunal na kasaganaan hanggang sa kalahati ng siglo, pagkatapos ay nagsimula na ito sa mabilis na pagbulusok-pababa. Sa Italya, karamihan sa mga bangkong matagal ng nanguna sa pamilihan-sa-pera ay nahulog sa serye ng umalingawngaw na pagkalugi ... ang pagbagsak ng fairs of Champagne sa unang mga taon ng siglo. Ito rin ang panahon na huminto na sa paglaki ang populasyon, at ito ang bumuo ng napakahalagang palatandaan na ang istabilisasyon ng lipunan ay dumating na sa tugatog ng kanyang ebolusyon." (H. Pirenne, Histoire economique et sociale du Moyen Age, PUF, p 158).

Gaya ng pang-aalipin, ang pagbagsak ng pyudalismo ay nagkahulugan ng gutom, dahil ang paglago ng produktibong mga pwersa ay lubhang inperyor sa paglaki ng populasyon. Ang gutom ay sinundan ng mga epidemya, na mabilis na kumalat dahil sa mahinang nutrisyon ng populasyon. Kaya mula 1315 hanggang 1317 isang nakakilabot na gutom ang lumagim sa buong Uropa, na sinundan matapos ang tatlumpung taon ng Black Death, kung saan sa pagitan ng 1347 at 1350 ay lumipol ng isangkatlo sa populasyon ng Uropa.

"Totoo na ang mga bansa noon na nasa labas ng pangunahing mga erya ng pang-ekonomiyang pag-unlad gaya ng Poland at laluna ang Bohemia, ay sinimulan ang mas lubusan na paglahok. Pero ang kanilang naantalang pagkamulat ay walang anumang mahalagang bunga para sa kanluran sa pangkabuuan. Malinaw na pumasok na ang lipunan sa panahon kung saan mas malaki ang nagagamit kaysa nagagawa, at ang panlipunang diskontento ay patunay kapwa sa kagustuhan at sa kawalan ng kapasidad para paunlarin ang sitwasyon na hindi na matugunan ang mga pangangailangan ng tao." (Pirenne, op cit, p 158)

Nagsimula ang dekadenteng pyudalismo sa ika-14 siglo, nagpatuloy hanggang maibagsak ang kanyang huling huridikal na mga labi sa burges na mga rebolusyon sa ika-17 at ika-18 na mga siglo sa Ingglatera at Pransya. Subalit sa ika-14 na siglo ang bagong mga relasyon ng produksyon ay nagsimulang mangingibabaw sa lipunan: kapitalismo. Umuunlad mula sa pakikibaka laban sa lumang pyudal na mga harang, ito ang pangunahing nakinabang mula sa magulong ika-14 siglo, at nagbigay daan sa malakihang pagbangon ng buhay ekonomiya.

[1] Ang pag-unlad ng mga digmaan ay aktibong salik na iwan ang pantany-pantay na panlipunang mga relasyon: ang mga kondisyon ng semi-permanenteng digmaan ay nangailangan ng paglitaw ng suson ng ispesyalisadong mga mandirigma na naging tiga-suplay ng yaman sa kolektibidad at siyang nagsimulang magbuo ng hirarkiyal na mga relasyon sa loob ng komunidad, habang ang buong komunidad ay tumitiyak na mapangalagaan sila. Pero sa kanyang sarili, naging mahalaga lang ang salik na ito nang ang pag-unlad ng produktibidad ay nagbigay-daan para sa pang-aalipin.

Ang pangkalahatang pananaw sa pagbulusok-pababa

  • 6432 beses nabasa

May dalawang aspeto ang pag-unlad ng produktibong mga pwersa:

  1. Ang paglaki ng bilang ng mga manggagawa na nakapasok sa produksyon sa takdang antas ng produktibidad;
  2. Ang paglaki ng produktibidad ng paggawa sa hanay mismo ng maraming mga manggagawa.

Sa sistemang puno ng ekspansyon, makikita ang kombinasyon ng dalawa. Ang sistemang nasa krisis ay sistemang naabot na ang kanyang hangganan sa dalawang aspeto.

Masabi nating ‘eksternal na hangganan' sa ekspansyon ng sistema (ang kanyang kawalan ng kapasidad na palawakin ang kanyang erya ng operasyon) at ang ‘internal na hangganan' (ang kawalan ng kapasidad na lagpasan ang takdang antas ng produktibidad). Tingnan ang kaso ng katapusan ng pang-aalipin ng imperyong Romano. Ang eksternal na hangganan ay binuo ng materyal na kawalan ng kapasidad na palawakin pa ang sakop ng Imperyo. Ang internal na hangganan ay ang kawalan ng kapasidad na pataasin ang produktibidad ng mga alipin na hindi ibagsak ang panlipunang sistema mismo, na hindi pawiin ang kanilang istatus bilang mga alipin. Para sa pyudalismo, ito ay kawalan ng maagaw na mga lupain, ang kawalan ng kapasidad na makahanap ng bagong masasakang kalupaan, na siyang naging eksternal na hangganan, habang ang internal na hangganan ay kawalan ng kapasidad na pataasin ang produktibidad ng mga magsasaka, o ng indibidwal na artisano, na hindi sila natransporma sa pagiging proletaryado, na hindi ipakilala ang paggawa sa pamamagitan ng kapital: ibig sabihin, na hindi ibagsak ang pyudal na pang-ekonomiyang kaayusan.

Ang pamamaraan ng dalawang tipong ito ng hangganan ay dyalektikal na magkaugnay: hindi makapagpalawak ang Roma sa kanyang imperyo dahil sa limitasyon ng produksyon; sa kabilang banda, mas mahirap ang pagpalawak, mas maobliga itong paunlarin ang kanyang produktibidad, kaya mabilis na natutulak ito sa sukdulan ng kanyang limitasyon. Gaun din, ang pyudal na pang-aagaw ay limitado sa antas ng pyudal na mga teknika, habang ang kasalatan ng lupa ang nag-engganyo sa mas mapanlikhang prduktibong mga aktibidad na pinatupad sa mga lungsod at nayon. Ito ang nagtulak sa pyudal na produktibidad sa hangganan ng kapitalismo.

Sa huling pagsusuri ang kanyang limitasyon sa antas ng produktibidad sa loob ng lumang lipunan ang nagdala sa kanya sa kaguluhan. Nasa produktibidad ang tunay na sukatan ng antas ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa; ito ang kantitatibong ekspresyon sa takdang kombinasyon ng paggawa ng tao at mga instrumento ng produksyon, sa buhay at patay na paggawa.

Sa bawat yugto ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa, ibig sabihin, sa bawat pangkalahatang antas ng produktibidad, may angkop na takdang mga relasyon ng produksyon. Nang ang produktibidad na ito ay umabot na sa huling posibleng limitasyon sa loob ng sistema na umaayon nito, at kung hindi maibagsak ang sistema, ang lipunan ay papasok sa yugto ng pang-ekonomiyang pagbulusok-pababa. Pagkatapos ay mangyari ang papalaking epekto: unang mga bunga ng krisis ay natransporma mismo sa pagiging mga salik na magpapabilis ng krisis. Halimbawa, sa katapusan ng Roma maging sa pagbulusok-pababa ng pyudalismo, lumiit ang kita ng nagharing uri na nagtulak sa huli na patindihin pa ang pagsasamantala sa mga nagtrabaho hanggang masaid. Ang resulta sa parehong mga kaso ay papalaking kawalan ng interes at diskontento ng mga nagtrabaho, na nagpapabilis sa lalong pagliit ng kita.

Dahil din sa kawalan ng kapasidad na ipasok ang bagong mga manggagawa sa produksyon napwersa ang lipunan na suportahan ang di-aktibong istrata na dagdag na umubos sa kita.

Kahalintulad na penomenon ay ang mabilis na debalwasyon ng pera sa katapusan ng Imperyo maging sa katapusan ng Lumang Kapanahonan: "Umaasa ang Roma na mabayaran ang mga gastusin ng gobyerno sa pamamagitan ng pagtaas ng buhis, pero ng mapatunayang hindi sapat ang mga nakolekta kailangang ipatupad ang inplasyon (sa katapusan ng Ikalawang Imperyo). Ang unang patakarang ito ay paulit-ulit na pinatupad sa panahon ng ika-3 siglo, ang pera ay binaba ang halaga ng 2 porsyento sa kanilang pinahayag na halaga. Ang unipikadong pera ng Imperyo ay winasak; bawat lungsod at probinsya ay nagpalabas ng sariling pera"( Shepard B Clough, op cit, p 141).

Sa katapusan ng Lumang Kapanahonan: "Sa mundo kung saan hindi sapat ang pera, ang sahod-na-papel (na ginagamit ng mga sundalo para proteksyon laban sa pagnanakaw o sa digmaan - note ng IKT) ay nagpalaki sa pangangailangan ng mahalagang mga metal; kung gayon ang tentasyon na palakihin ang halaga ng pera sa sirkulasyon. Ang mga naghari ay ginamit ang kanilang awtoridad na bawasan ang bigat ng mga sinsilyo, kaya ang sinsilyo na nagkahalaga ng 2 sous ay naglaman ng konting purong pilak at maraming tingga, pero ngayon ay nagkahalaga na ng 3 sous. Ito ay inplasyon!"( J Favier, op cit, p 127).

Kaalinsabay ng ganitong pang-ekonomiyang mga resulta ang krisis ay nagdulot ng serye ng panlipunang mga kombulsyon na nagpahina sa dating mahina na buhay ekonomiya. Ang pag-unlad ng produktibidad ay sistematikong bumangga sa umiiral na panlipunang istruktura, nagdulot ng kawalan ng posibilidad ng anumang pag-unlad ng produktibong mga pwersa; ang pangangailangang lagpasan ang lumang lipunan ay nasa agenda na.

"Walang panlipunang kaayusan na naglalaho kung hindi pa lubusang umunlad ang lahat ng produktibong mga pwersa sa loob nito" (Marx, op cit).

Katunayan dapat tandaan na walang sistema na napaunlad ang LAHAT ng produktibong mga pwersa - sa pormal na kahulugan ng termino - na posibleng nakalagay sa teorya.

Sa kabilang banda, ang pang-ekonomiyang epekto na nakita natin at ang serye ng panlipunang kapinsalaang dulot ng unang malaking pang-ekonomiyang kahirapan ay mga maraming harang na pumigil sa sistema para maabot talaga nito ang absolutong limitasyon. Kailangan nating tandaan na ang pang-ekonomiyang sistema ay grupo ng mga relasyon ng produksyon na binuo ng tao, na independyente sa kanilang kagustuhan at ayon sa antas ng produktibong mga pwersa, para SUSTENTUHAN ANG KANILANG PANG-EKONOMIYANG PANGANGAILANGAN. Bago lilitaw ang huling instrumneto ng produksyon, kung ang produksyon ay nagsimula na ang mabagal na pag-unlad kaysa pangangailangan ng populasyon, ang sistema ay mawalan na ng istorikong batayan sa pag-iral, at ang lahat sa lipunan ay mag-umpisang labanan ang kanyang mga restriksyon.

Sa kabilang banda, sa ilalim ng presyur ng produktibong mga pwersa, ang pang-ekonomiyang pundasyon ng bagong lipunan ay magsimulang uunlad sa loob ng luma. Aplikable lamang ito sa nakaraang mga lipunan kung saan ang uri na nagpabagsak sa kanila ay hindi pinagsamantalahang uri. Umunlad ang pyudalismo sa loob ng imperyong Romano. Ang unang pyudal na mga plantasyon sa Roma ay kadalasan pinamunuan ng dating mga myembro ng munisipal na senado na itinayo ng estado para mangulekta ng buhis.

Ganun din, sa katapusan ng pyudalismo, ang mga myembro ng maharlika ay naging negosyante, at sa mga lungsod  - kadalasan sa pakikibaka laban sa lokal na mga panginoon - ay nagtayo ng unang mga manupaktora, ang tiga-dala ng kapitalismo.

Itong unang ‘mga sentro ng darating na sistema' (malakihang plantasyong Romano, burges na mga lungsod) ay karamihan lumitaw bilang resulta ng pagkaagnas ng lumang sistema. Nabighani nila ang lahat ng klaseng mga elementong nagtangkang umalis sa sistema. Subalit mula sa pagiging epekto ng pagbulusok-pababa, madaling natransporma ng mga sentro ang kanilang sarili sa pagiging salik para lalupa itong mapabilis. Nagbigay daan ang materyal na mga kondisyon tungo sa bagong tipo ng lipunan, kung saan ang kanyang batayan ay umiiral na sa lumang lipunan, at ang kanilang presyur ay sapat para simulan ang pundasyon ng bagong sistema.

"Walang panlipunang kaayusan na naglalaho kung hindi pa lubusang umunlad ang lahat ng produktibong mga pwersa sa loob nito" (Marx, op cit).

Hindi sapat na marating ng produksyon ang kanyang ultimong hangganan sa loob ng lumang lipunan. Kailangan din na ang mga instrumento para malagpasan ang huli ay umiiral na o nasa proseso na ang pormasyon. Kung ang dalawang kondisyong ito ay istorikal na umiiral na, nasa agneda na ng lipunan ang pagtangan ng bagong mga relasyon ng produksyon. Pero ang paglaban ng lumang lipunan (sa lumang prebilihiyadong uri, ang impluwensya ng mga tradisyon at kaugalian, ideolohiya, relihiyon at iba pa), at ang siwang na posibleng iiral sa pagitan ng realisasyon ng dalawang kondisyong ito, ay nagkahulugan na ang naturang transpormasyon ay hindi mangyayari sa progresibo, tuwid na paraan, kundi sa isang serye ng mga pagkatalo, kaguluhan, at kalitatibong pag-igpaw.

Ang yugto ng paglusok-pababa ng isang sistema ay ang yugto na hindi naganap ang istrotikong pag-igpaw; ito ay ekspresyon ng lumalaking kontradiksyon sa pagitan ng produktibong mga pwersa at mga relasyon ng produksyon; ito ay katawan kung saan ang kanyang mga damit ay napakasikip.

Ang pagbagsak ng mga super-istruktura

  • 7450 beses nabasa

Kung nayayanig ang ekonomiya, ang buong super-istruktura na nakasandal dito ay magka-krisis at maaagnas. Ang mga manipestasyon ng pagkaagnas nito ay mga elemento ng pagbulusok-pababa ng sistema.

Nagsimula bilang bunga ng sistema, kadalasan ay naging mga salik na sila para mapabilis ang proseso ng pagbulusok-pababa. Maraming burges na istoryan ang nakakita ng huling penomenon, naghinuha mula dito na ang super-istrukturang mga elemento ang talagang pangunahing dahilan ng katapusan ng sibilisasyon.

Sa pagsusuri ng super-istruktural na mga elemento, tingnan natin ang apat na penomena na parehong makikita sa pagbulusok-pababa ng pang-aalipin at sa pagbulusok-pababa ng pyudalismo. Makikita natin na hindi istorikal na pagkakataon, kundi depinidong mga sintomas ng pagbulusok-pababa ng isang sistema.

Ang mga penomena ay:

  1. ang pagkaagnas ng ideolohikal na mga porma na nagingibabaw sa lumang lipunan;
  2. ang paglaki ng mga digmaan sa pagitan ng mga paksyon ng nagharing uri;
  3. ang intensipikasyon at paglaki ng mga pakikibaka ng uri;
  4. ang pagpapalakas ng makinarya ng estado.

1) Ang pagkaagnas ng ideolohikal na mga porma

Sa isang lipunang nahahati sa mga uri, ang dominanteng ideolohiya ay ang ideolohiya ng dominanteng uri. Ang lawak para sa pagpapayaman at pagpapaunlad ng kanyang ideolohikal na mga porma ay nakasandal sa tunay na kapasidad ng nagharing uri na makumbinsi ang buong lipunan na tanggapin ang kanyang paghari. Ang lipunan ay handa lamang tanggapin ang isang ideolohiya hanggat ang pinagbatayan nitong pang-ekonomiyang sistema ay umaayon sa mga pangangailangan ng lipunan. Mas natitiyak ng pang-ekonomiyang sistema ang kasaganaan at seguridad, mas yayakapin ng mga tao na nabubuhay dito ang mga ideya na nagbibigay katwiran nito. Sa kalagayan ng ekspansyon, ang mga inhustisyang nasa pang-ekonomiyang mga relasyon ay titingnan na isang ‘kinakailangang kasamaan'; ang paniniwalang ang lahat ay makinabang mula sa sistema ay nagbigay daan sa demokratikong mga ideolohiya, higit sa lahat sa loob mismo ng isang bahagi ng lipunan na siyang lubhang nakinabang - ang nagharing uri (ang rehimen ng Republika ay umaayon sa pinakamasaganang yugto ng ekonomiyang Romano; sa lumalawak na pyudalismo, ang hari ay isa lamang suzerain, pinili bilang una sa hanay ng mga magkakapantay).

Ang batas mismo ay hindi masyadong napaunlad dahil ang sistema ay sapat na umayon sa obhetibong pangangailangan ng lipunan dahil karamihan sa mga problema ay hinahayaang maresolba sa sarili nilang paraan.

Umuunlad ang syensya, ang pilosopiya ay nakasandal sa rasyunalismo, tungo sa optimismo at pagtitiwala sa sangkatauhan. Dahil ang pangit na bahagi ng isang mapagsamantalang lipunan ay relatibong natabunan ng saganang kalagayan, ang mga ideolohiya ay hindi masyado natali sa pagtatago ng realidad at bigyang katwiran ang walang katwiran. Ang arte mismo ay sumasalamin ng optimismong ito at kadalasan ay nasa kanyang pinakamahusay sa mga panahon ng pang-ekonomiyang pag-unlad (ang tinaguriang ‘ginintuang panahon' sa arteng Romano ay bumagay sa panahon ng pag-unlad ng Imperyo, halimbawa; katulad ng masaganang mga araw sa ika-11 at ika-12 na mga siglo, dumaan ang pyudalismo sa napakalaking artistiko at intelektwal na pagbabago.

Pero ng ang mga relasyon sa produksyon ay naging restriksyon na sa buhay ng lipunan, lahat ng ideolohikal na mga porma na umaayon sa umiiral na kaayusan ay nawalan na ng pundasyon, nawalan ng laman, at hayagan ng sumalungat sa realidad. Sa pagbulusok-pababa ng imperyong Romano, ang ideolohiya ng kapangyarihang pampulitika ay nagkahugis sa pormang himala at diktadura. Ganun din sa pyudal na pagbulusok-pababa na sinabayan ng pagpalakas sa ideya na mula sa diyos ang pinagmulan ng monarkiya at ang mga prebilihiyo ng maharlika, na matinding kinundena ng mga relasyong merkantilista na inumpisahan ng burgesya.

Ang mga pilosopiya at relihiyon ay nagpakita ng lumalaking pesimismo; ang tiwala sa sangkatauhan ay nagbigay daan sa paniniwala sa kapalaran at hindi paniniwala sa bagong mga ideya (eg ang pag-unlad ng Stoisismo, sunod ang Neoplatonismo sa Mababang Imperyong Romano: ang una ay nagsasabi ng elebasyon ng tao sa pamamagitan ng pasakit, ang ikalawa ay tumanggi sa kapasidad ng tao na maintindihan ang mga problema ng mundo sa pamamagitan ng katwiran).

Ang katapusan ng Lumang Panahon ay nakitaan ng magkatulad na penomenon:

"Makita sa panahon ng istagnasyon ang paglakas ng mistisismo sa lahat ng kanyang mga porma. Ang intelektwal na porma ng ‘Treatise on the Art of Dying', at higit sa lahat, ‘Ang Pagsunod kay Kristo Hesus'. Ang emosyonal na pormang nagpahayag ng popular na kabanalang pinalala ng impluwensya ng hindi makontrol na mga elemento ng  nagpapalimos na mga pari: ang ‘mga plahelante' na gumagala sa kanayunan, sinusugatan ang kanilang mga katawan sa pamamagitan ng paglatigo doon sa sentro ng lungsod para masapol ang pagkamakatwiran ng tao at nanawagan sa lahat ng Kristyano na magsisi. Ang mga manipestasyong ito ang nagpalitaw sa kadalasan kaduda-dudang matalinghagang pagsalarawan, tulad ng pagdanak ng dugo na simbolo ng tagapagligtas. Napakabilis na tumagilid ang kilusan tungo sa isterya at nakialam na ang herarkiyang eklestikal laban sa mga manggugulo, para mapigilan ang kanilang pangangaral sa pagdami ng mga palaboy...Umunlad ang nakapangilabot na arte... ang pinaka-paboritong banal na teksto ng mga nag-iisip ay ang Apokalipso." (Favier, op cit, p 152f).

Lahat ng ito ay sumalamin sa lumalaking siwang sa pagitan ng mga relasyong nangibabaw sa lipunan at sa mga ideya hinggil dito na hinawakan ng tao hanggang ngayon.

Ang tanging mga ideolohiya na talagang uunlad sa mga panahong ito ay batas, sa isang banda, at, sa kabilang banda, ang mga ideolohiyang nagpahayag ng bagong lipunan.

Sa isang lipunang nahati sa mga uri ang batas ay isa lamang ekspresyon ng mga interes at kagustuhan ng nagharing uri. Ang totalidad ng mga patakaran ang nagbigay daan para sa tamang pag-andar ng sistema ng pagsasamantala. Ang batas ay dumaan sa yugto ng pag-unlad sa simula ng buhay ng panlipunang sistema, kung saan ang bagong ‘mga patakaran ng laro' ay binubuo; kundi maging sa katapusan ng sistema, kung saan pinunit ng realidad ang sistema na lalupang hindi na naging popular at hindi karapat-dapat, at ang ‘kagustuhan' ng nagharing uri ang naging pinakamahalagang bagay para manatiling umaandar ang sistema. Kaya ang batas ang kumakatawan sa pangangailangang palakasin ang mapanupil na balangkas  na kailangan para mabuhay ang sistemang nagiging lipas na ngayon. Ito ang dahilan bakit umunlad ang batas pareho sa pagbulusok-pababa ng Roma at sa panahon ng pagbulusok-pababa ng pyudalismo (si Diocletian, ang pinakabantog na Emperador ng Mababang Imperyo, ay siyang nagpalabas ng napakaraming bilang ng mga kautusan at dekrito. Ganun din mula sa ika-13 siglo pataas, ang unang mga koleksyon ng kinaugaliang mga batas ay nagsimulang lumitaw).

Paralel sa ganitong penomenon ay lumitaw ang mga ideyang nagtataguyod ng bagong tipo na mga relasyon ng lipunan; naging kritikal sila, nagrerebelde at sa huli naging rebolusyonaryo. Sila ang nagbigay katwiran para sa bagong lipunan. Partikular na makita ang penomenon na ito sa ika-15 siglo sa kanlurang Uropa. Ang protestantismo, partikular ang pormang pinangaral ni Calvin, ay relihiyon na sumalungat sa Katolisismo, nagpahintulot sa pagpautang ng pera na may interes (mahalaga para sa pag-unlad ng kapital); na nagturo ng ispiritwal na elebasyon sa pamamagitan ng pagtrabaho at niluwalhati ang nagtagumpay na tao (kung gayon salungat sa ‘banal' na pinagmulan ng mga prebilihiyo ng mga nobilidad at nagbigay katwiran sa bagong sitwasyon ng  ‘mayaman' na burges na negosyante); na inilagay sa pagdududa ang supernatural na katangian ng simbahang Katoliko (ang pangunahing panginoong maylupa) at nagtataguyod ng interpretasyon ng Bibliya ng tao na walang tagapamagitan. Ang bagong relihiyong ito ay ideolohikal na elemento na nagpahayag at nagpabilis sa paglitaw ng kapitalismo.

Ganun din, ang pag-unlad ng burges na rasyunalismo, na ang ultimong ekspresyon ay ang mga pilosopo at ekonomista sa ika-17 at ika-18 na mga siglo, nagpahayag ng rebolusyonaryong elemento sa tunggalian na pinasok ng lipunan.

Ang pagkaagnas ng lumang nagharing ideolohiya, ang pag-unlad ng ideolohiya ng bagong lipunan, hindi paniniwala sa bagong ideya laban sa rasyunalismo, pesimismo laban sa optimismo, mapanupil na batas laban sa konstruktibong batas, dito, tulad ng sinabi ni Marx, makita natin "ang huridikal, pulitikal, relihiyoso, artistiko, pilosopiko, sa madaling sabi, ang ideolohikal na mga porma kung saan ang tao ay naging mulat sa kontradiksyong ito at nakibaka laban dito".

2) Ang paglaki ng mga digmaan sa pagitan ng mga paksyon ng nagharing uri

Ang kasaganaan ng isang sistema ng pagsasamantala ay nagbigay daan sa relatibong pagkakasundo sa pagitan ng mga nagsasamantala, at kaya mayroong ‘demokratikong' mga relasyon sa pagitan nila. Nang ang sistema ay hindi na maaring mabuhay, nang lumiit na ang tubo, ang pagkakasundo ay nagbigay daan sa mga digmaan sa pagitan ng mga ganid sa tubo. Kaya, paralel sa panunulisan na katangian ng katapusan ng Imperyong Romano at sa Lumang Panahon, pumutok ang mga digmaan sa pagitan ng mga paksyon ng nagharing uri.

Sa Roma mula sa ikalawang siglo pataas may serye ng mga digmaan ng mga knights, burukrata at pangulo ng hukbo at mga senador at maharlika:

"Sa pagitan ng mga taon ng 235 at 285, sa 26 Emperador na nagpalitan sa isa't-isa sa trono, dalawa lamang ang namatay sa natural na pagkamatay, at sa isang panahon mayroong 30 umaangkin sa trono" (SB Clough, op cit, p 142).

Sa katapusan ng Lumang Panahon ang mga digmaan sa pagitan ng mga maharlika ay umabot sa lawak na napilitan ang mga hari sa kanluran na ipagbawal ang mga ito, at si Louis IX ay umabot sa punto na pinagbawal ang pagdala ng armas. Ang Isandaang Taong Digmaan ay isang penomenon ng ganitong tipo.

Nang hindi na maiwasan ng nagharing uri ang mga kontradiksyon ng kanyang sistema at nakitang hindi na mapigilan ang pagliit ng tubo, ang pinaka-kagyat na solusyon ay mag-aagawan ang bawat paksyon sa yaman ng kanyang karibal; o agawin ang mga kondisyon ng produksyon kung saan magagawa ang yamang ito (halimbawa, ang mga kalupaan sa panahon ng pyudalismo).

3) Ang intensipikasyon ng mga pakikibaka ng uri

Sa pagbulusok-pababa ng sistema mayroong tatlong penomena  na naging dahilan na ang intensipikasyon ng makauring pakikibaka ang pangunahing katangian ng mga panahong ito ng pagbagsak:

  • ang paglaki ng kahirapan: napakita natin na sa katapusan ng pang-aalipin at pyudalismo regular na naiguhit ang gutom, epidemya at paglawak ng kahirapan. Nakita natin ang mga epekto nito sa loob ng prebilihiyadong mga uri, pero malinaw na ang inaaping mga uri ang matinding nagdurusa sa mga pahirap na ito; ito ang nagtulak sa kanila sa mga riot at pag-alsa;
  • ang pagpalakas ng pagsasamantala: napakita din natin paanong ang sistemang nasa pagbulusok-pababa, lalong bumabagal ang paglaki ng produksyon sa teknikal na paraan, bilang resulta lalupang pinalaki ng nagharing uri ang pagsasamantala sa paggawa. Ang huli ay ginamit hanggang masaid. Tumindi ang pagparusa sa mga nabigong hindi makapagbigay ng sapat na trabaho...
    Dagdag sa kahirapan at pagdurusa na tiniis na nila, ang huling salik na ito ay nagpatingkad lamang sa tendensya tungo sa paglawak ng labanan sa pagitan ng pinagsamantalahan at nagsamantala. Ang reaksyon ng uring anakpawis ay marahas, at sa huli ay lalong nakasira sa layunin na pataasin ang produktibidad, na kapwa sa katapusan ng Imperyong Romano at sa huling bahagi ng Lumang Panahon, mayroong tendensya na palitan ang pagparusa sa patakaran na may layuning bigyan ng ‘gantimpala' ang mga manggagawa sa kanilang trabaho (ang emansipasyon ng mga alipin at magsasaka)[1]
  • ang pakikibaka ng uri na nagdala ng binhi sa loob nito ng bagong lipunan: paralel sa mga pag-alsa ng pinagsamantalahan, mayroong paglaki sa pakikibaka ng bagong uri (ang malaking ‘pyudal' na panginoong maylupa sa katapusan ng Imperyong Romano, ng burgesya sa katapusan ng pyudalismo), na nagsimulang magtayo ng mga base para sa kanilang sariling sistema, na nagpahina sa mga base ng lumang sistema. Ang mga uring ito ay naglunsad ng permanenteng pakikibaka laban sa lumang prebilihiyadong uri.

Sa takbo ng pakikibakang ito, ang mga pag-alsa ng uring anakpawis ang palaging nagbigay ng pwersa na wala sa bagong mga uri sa kanilang pagtatangka na palitan ang lumang mga istruktura, na ngayon ay ganap ng naging reaksyonaryo (sa proletaryong rebolusyon lamang na ang uring nagdadala sa loob nito ng binhi ng bagong lipunan ay mismong ang pinagsamantalahang uri).

Lahat ng mga elementong ito ay nagpaliwanag sa katotohanan na ang pagbulusok-pababa ng sistema ay hindi mapigilan na tutungo sa mapagpasyang paglakas ng makauring pakikibaka. Kaya, sa Mababang Imperyong Romano:

"sa sitwasyon bunga ng kakulangan ng produksyon, ay lalong tumaas ang buhis, debalwasyon ng pera at lumalaking pagsasarili ng malalaking panginoong maylupa na may malaking epekto na lalong napabilis ang disorganisasyong pulitikal at sosyal at sa paglaho ng mga prinsipyong nag-regularisa sa mga relasyon ng tao...bangkarotang mga panginoong maylupa, nalugi na mga negosyante, manggagawa sa mga lungsod, colons, alipin, mga mang-riot at mga naglayas mula sa hukbo na napilitang magnakaw sa Gaul, Sicily, Italya, Hilagang Aprika at Asia Minor. Sa 235 isang serye ng panunulisan ang sumakop sa buong hilagang Italya. Sa 238 nangibabaw ang digmaang sibil sa Hilagang Aprika. Sa 268 ang mga colon sa Gaul ay umatake sa maraming mga lungsod, at sa 269 isang pag-alsa ng mga alipin ang pumutok sa Sicily" (Clough, op cit, p 142).

"Ang lawak ng panlipunang mga kilusan na umekto sa kanlurang Latino sa ika-5 siglo ay kahanga-hanga. Niyanig nila ang lahat ng mga rehiyon at laluna sa Brittany, kanlurang Gaul, ang hilaga ng Espanya at Aprika..." (Lucien Musset, Les Invasions, p 226).

Ganun din sa katapusan ng Lumang Panahon:

"Mula sa katapusan ng ika-13 siglo niyanig ng riot ng mga manggagawa ang mga lungsod Flemish. Sa panahon ng Isandaang Taong Digmaan at pagkahati-hati ng Italya, ang paglaki ng kahirapan sa syudad ang nagpalitaw ng mga hukbo ng mga pulubi na nagpalaboy sa kanayunan. Ito ang kadalasang nangyari sa iba't-ibang mga bansa, mga taong walang lupa na naging mga taong walang trabaho: ang mga ‘Jacques' sa mga kapatagan ng Pransya, sa Tuchain ng Languedoc, sa Lollards ng English midlands, sa mga Mallotins ng Paris, sa Coquillards ng Bourgogne. Ang mapangahas na mga tribunes ang nagsamantala sa kanilang diskontento at pinagsilbi ang mga pag-alsang ito sa pampulitikang mga ambisyon ng isang panlipunang grupo o indibidwal. Si Etienne Marcel ay nais ipailalim ang Dauphin sa isang paksyon ng burgesya...Pinagsamantalahan ni Van Atevelde ang kahirapan ng mga manggagawang Flemish, ang Cola di Rienzo, isang ‘tribune ng mamamayan' ganun din ang ginawa sa mababang kaayusan na sinira ng pang-aabuso ng Romanong aristokrasya. Sa Florence, ang pag-alsa ng Ciompi, isang pag-alsa sa kagutuman, sa huli ay nagsilbi sa mga interes ng mga Medicis...Kaya, ang istagnasyong ito, bunga ng dibisyon, gera at panlipunang kaguluhan ay napunta sa mga pagnanakaw, riot at masaker..." (Favier, op cit p 137. See also Pirenne, op cit, p160f).

Ang mga rebolusyon ni Cromwell sa 1649 sa Ingglatera at sa rebolusyong Pranses sa 1789 ay maningning na kulminasyon ng mga pakikibakang tinulak ng pagbulusok-pababa ng lipunang pyudal at nagsilang sa kapitalismo.

Ang kasaysayan ng pang-ekonomiyang mga sistema ay kasaysayan lamang ng mga taong namuhay sa loob nila. Ang pag-unlad, preserbasyon at pagpalit ng isang takdang lipunan ay gawa ng mga grupo ng taong tinulak na kumilos ayon sa kanilang pang-ekonomiyang posisyon sa loob ng sistema. Ang kapasidad ng sistema na panatilihin ang sarili ay higit sa lahat relatibo sa lakas ng uri na makakuha ng pinakamalaking tubo mula dito; ang lakas ng bagong lipunan ay parehong may kaugnayan sa lakas ng uring pinaka-interesado nito.

Kaya, nasa pagkilos ng panlipunang mga uri na makita natin ang kongkretisasyon sa obhetibong mga pwersa na nagtulak sa lipunan sa kontradiksyon. Sa isang takdang panahon, ang makauring tunggalian ay walang iba kundi tunggalian sa pagitan ng realidad ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa at sa umiiral na mga relasyon ng produksyon.

4) Ang paglakas ng estado

Kung ang batas ay kumakatawan sa mga interes at kagustuhan ng nagharing uri, ang estado ay armadong pwersang may tungkuling tiyakin na nasusunod ang batas. Ito ang tagapanagot ng kaayusang kinailangan para pagsamantalahan ng isang uri ang isa pa. Mapalakas lang ang estado kung naharap sa kaguluhang pang-ekonomiya at panlipunan na katangian ng dekadenteng yugto ang isang sistema. "Ang pag-unlad ng isang tungkulin ay tutungo sa pag-unlad ng organo".

 - Laban sa panlipunang kaguluhan: lumitaw bilang armadong pwersa ng nagharing uri, ang estado ay nagsisilbi sa isang uri. Subalit, sa pagiging ‘tagapaglingkod' makita natin ang pinakamalinaw na kristalisasyon sa lahat ng mga interes ng nagharing uri: ang tungkulin niya ay panatilihin ang pangkalahatang kaayusan. Sa puntong ito may mas malawak na pananaw ito sa buhay ng sistema - at sa kanyang mga pangangailangan - kaysa mga indibidwal na bumuo sa prebilihiyadong uri. Nahiwalay sa lipunan sa pangkalahatan dahil ito ay organo ng pang-aapi na nagsilbi sa minorya, kaiba din ito sa minorya dahil sa kanyang katangian bilang unipikadong organo na salungat sa pagka-iba-iba ng mga paksyon o indibidwal na mga interes ng mga mapagsamantala. Dagdag pa, ang mga prebilihiyo ng burukrasya ng estado ay mahigpit na nakaugnay sa tamang pagkilos ng sistema sa kabuuan. Kaya ang estado ay hindi lang tanging pwersang may sapat na pandaigdigang pananaw sa ekonomya, siya lang din ang may kagyat at mahalagang interes para sa mahusay na pagkilos nito.

Kaya sa mga panahon ng pagbulusok-pababa ang estado ay pinalakas hindi lang dahil harapin nito ang lumalaking bilang ng mga pag-alsa ng inaaping uri, kundi siya lang din ang tanging pwersa na magtiyak ng pagkakaisa ng nagharing uri sa panahong itulak ito tungo sa pagkawatak-watak o wasakin nito ang sarili mismo.

Ang paglaki ng kapangyarihan ng Emperador ng Roma, higit sa lahat mula sa ikalawang siglo pataas, at sa pyudal na monarkiya, ay may tunay na katwiran sa kani-kanilang pakikibaka laban sa mga pag-alsa ng inaaping uri at sa kanilang pagtatangkang ipagtanggol ang nagharing kaayusan sa pamamagitan ng restriksyon sa tunggalian sa pagitan ng mga paksyon ng nagharing uri. Ang Emperador na si Septimus Severus (193-211) ay kinumpiska ang "mga pag-aari ng mga senador at mga negosyante sa syudad para makuha ang kinakailangang pondo para mabayaran ang mga sundalong tumiyak sa kanyang kaligtasan at kapangyarihan" (Clough); lumaki ang monarkiyang Capetian sa kapinsalaan ng malalaking pyudal na panginoon.

Sa maraming kaso, ang mga digmaan ay isang makapangyarihang salik sa pagpalakas ng makinarya. Ang awtoridad ng estado lamang ang muling makaorganisa sa mga pwersang hinihingi ng digmaan; ang estado ay laging lumalabas na mas malakas mula sa naturang pagsubok. Ang salik na ito ay gumagampan ng napakahalagang papel sa pagpapalakas ng pyudal na monarkiya, partikular sa Pransya.

 - Laban sa pang-ekonomiyang kaguluhan: Mapapansin na mayroong malakas na paglaki ng pakikialam ng estado kapwa sa pagbulusok-pababa ng imperyong Romano at sa panahon ng naglalahong pyudalismo:

"Kung produksyon ang pag-uusapan, nag-iisip siya (ang Emperador na si Dioticien, 284-305) na mapasigla ito sa pamamagitan ng isang ‘direktang ekonomiya'; pinangasiwaan niya ang aktibidad ng ‘colleges', kinontrol ang pagsasamantala ng malalaking mga estado at kinontrol ang mga presyo. Sa huli, nirebisa ang buhis at ang produksyon ng pera ay kinontrol para ma-istabilisa ang pera" (Clough, p 143).

Hinggil sa kahariang pyudal, pinalakas nito ang sarili sa pamamagitan ng pagbuo ng makapangyarihang interbensyunistang administrasyon. Lumaki ang burukrasya kung saan ang pyudal na mga korte ay hindi na palipat-lipat at nakahimpil na sa isang syudad: Paris, Westminster, Pamplona, Moscow. Ginamit ng hari ang kanyang sariling mga opisyales (baillifs at seneschals sa Pransya) na lalong lumaki ang pang-ekonomiyang mga tungkulin sa buong kaharian.

Nang ang pang-ekonomiyang mga relasyon sa lipunan ay naging kalamidad na sa mga umaasa dito, ang armadong pwersa lamang ang makaayos sa kanila. Bilang armadong pwersa at ultimong kristalisasyon ng mga batas ng sistema, hinawakan na ng estado ang ekonomiya.

Lahat ng bagay sa dekadenteng lipunan tinutulak ang penomenong ito pasulong: ang parasitikong halaga na kinuha mula sa pangangailangang imintina ang ekonomiya na lipas na ay humantong sa napakalaking pagtaas sa pasaning pinansyal. Ang estado lamang ang makahuthot ng ganung pondo mula sa populasyong nagugutom na at malapit ng mag-alsa. Parehong nakita ng mga emperador na Romano at haring pyudal na ang tungkuling ito ang isa sa pangunahing batayan para palakasin ang kanilang kapangyarihan. Ang ekonomiya ay hindi na tugma sa pangangailangang pinataw ng panlipunang realidad; ang pang-ekonomiyang inisyatiba ay wala ng natural na gabay sa paghahanap ng kasaganaan at pagkakaisa sa buong lipunan. Kapangyarihan ng estado, interbensyon ng estado ang tanging paraan para tangkaing pigilan ang paralisis ng ekonomiya, ang pagbagsak tungo sa ganap na kaguluhan. Pareho sa katapusan ng pang-aalipin at pyudalismo, mayroong paglaki ng tendensya tungong burukratisasyon ng lipunan at sistematikong pagkontrol sa indibidwal.

Ang tendenysang ito ay umabot sa nakakatakot na proporsyon sa panahon ng Mababang Imperyong Romano:

"Ang bawat isa ay diskontento sa kanilang sitwasyon at nagtangkang takasan ito. Lumayas ang magsasaka sa kanayunan, ang artisano ay iniwanan ang kanyang ginawa, ang decurion ay umalis sa munisipal na senado. Hindi solusyon ang kapangyarihan ng estado sa mga problemang ito: ang magagawa lamang nito ay itali ang bawat isa sa kanilang kalagayan at sarhan ang mga pintuan kung saan maari silang makatakas.

Ang moto ay ‘bawat isa sa kanilang kinalagyan' o maglaho ang kulturang Romano. Ito ay isang sitwasyon ng pagkontrol, isang tuloy-tuloy na pagkontrol ng buhay. Sa panlipunang mga kondisyon, ang mga propesyon ay minamana. Itinayo ang tunay na rehimeng caste; at hindi ito bagay na primitibo at ispontanyo, pero bago, pulitikal, na pinataw mula sa taas" (F Lot, Le Fin du monde Antique et le Debut du Moyen-Age, p 109).

Ilang mga manggagawa ay tinatakan ng nag-aapoy na bakal para mapigilan silang iwan ang kanilang mga trabaho. Ginawang pangakalahatang karapatan ang pagtugis.

Ang magkatulad na nesesidad ng pakikialam ng estado ay lumitaw sa katapusan ng pyudalismo. Pero may mahalagang pagkaaiba sa pagitan ng pang-ekonomiyang aksyon ng pyudal na kaharian at sa Mababang Imperyo.

Nagbigay-daan ang nabubulok na pang-aalipin sa sistema ng ekonomiyang nakasasapat-sa-sarili, isang partikular na hiwa-hiwalay na pang-ekonomiyang sistema. Ang pagtangkang i-sentralisa at palakasin ang estado sa isang banda, at sa pagpaunlad ng pyudalismo sa kabilang banda, ay dalawang magkasabay na magkatunggaling penomena. Ang pyudalismo, sa kabilang banda, ay papalitan ng kapitalismo, ibig sabihin ng isang sistema na nangangailangan ng mataas na antas ng konsentrasyon at intergrasyon ng pang-ekonomiyang buhay. Ang sentralisasyon at interbensyunismo ng pyudal na estado, na resulta ng pangangailangan para panatilihin ang nawawasak na sistemang pyudal, ay sa obhetibo ang bumubuo ng mga paraan para mapalaki ang mga batayan ng kapitalismo. Maraming pundamental na mga salik na nagpilit sa monarkiya para ipatupad ang dalawang istorikal na papel na ito:

  1. kadalasan ang monarkiya ay humihingi ng suporta sa burges na mga lungsod para mapalakas ang kanyang kapangyarihan;
  2. ang mga interes ng dominanteng mapagsamantalang uri, ang maharlika, ay relatibong umaayon sa lumilitaw na burgesya;
  3. ang lumalaking lakas ng burgesya, sa katapusan ng ika-15 siglo ang bumuo ng mga base ng kapitalismo, ang dahilan upang makabahagi ito ng kapangyarihan sa aristokrasya.

Ang pang-ekonomiyang mga hakbanging pinatupad nila Edward II, Edward III, ang merkantilistang mga polisya ni Henry VII sa Ingglatera, ang pang-ekonomiyang pag-unlad na nakamit sa ilalim ni Louis XI sa Pransya, ang proetaksyunistang mga patakaran na paborable sa pag-unlad ng industriya na pinatupad ng mga haring Pranses at English mula ika-14 siglo pataas, kabilang na ang pagtanggap ng dalawang monarkiya sa burges na mga parlyamento, lahat ay mga ebidensya sa nalalapit na papel na gagampanan ng pyudal na monarkiya sa proseso ng primitibong akumulasyon ng kapital.

Pero kabalighuan na tingnan lamang ang pyudal na monarkiya mula sa anggulong ito. Ang monarkiya sa esensya ay nanatiling pyudal, katunayan ito ang huling kuta ng pyudalismo. Pinatotohanan ito ng: ang palagiang tunggalian ng hari at burges na mga parlyamento; ang pagtatanggol ng hari sa mga prebilihiyo ng maharlika (sa Pransya ang mga commoners lamang ang nagbabayad ng buhis); ang pagtatanggol sa mga korporasyon; ang pakikipaglaban sa Protestantismo - ang ‘relihiyon ng burgesya' - sa Pransya; panghuli, ang katotohanan na ang mga burgesya sa Ingglatera at Pransya ay nag-rebolusyon para bigyang daan ang tunay na pag-unlad ng kapitalismo.

Kahit pa sa dalawahang papel na ginampanan ng monarkiyang pyudal, hindi maiwasan na ang pagpalakas ng estado sa esensya ay naglalayong panatilihin ang pyudal na sistema at tipikal na katangian ng lipunang bumubulusok-pababa.

Kung ang hitsura ng dekadenteng lipunan ay gaya ng katawan na nagpumilit maisuot ang damit na napakasikip, ang pag-unlad ng makinarya ng estado ay simpleng pagtatangka ng damit na palakasin ang sarili para ang lumalaking presyur mula sa katawan ay hindi siya wawasakin.

Pagkabulok ng dominanteng ideolohiya, pag-unlad ng mga digmaan at rebolusyon, pagpalakas sa estado, ito ang kapansin-pansing mga katangian ng lipunang bumabagsak, isang lipunan kung saan ang produktibong mga pwersa ay lalong nahihirapang umunlad. Ang pang-ekonomiyang sistema ay hindi na istorikal na nesesidad at sa halip naging hadlang na tinutulak ang lipunan sa lumalalang barbarismo.


[1] Ang penomenong ito ay may partikular na kahalagahan: kung ang pang-ekonomiyang sistema ay hindi na tatagal, kadalasan naobliga itong iwan ang ilang huridikal na mga aspeto para mapanatili ang anumang mahalaga: ang tunay na mga relasyon ng produksyon.

2. Krisis at pagbulusok-pababa

Ang pagbulusok-pababa at lantarang krisis ng kapitalismo sa ika-20 siglo ay mga penomena na magkaugnay pero magkaiba; hindi parehas pero nagtutulungan. 

Ang ating layunin dito ay hindi pag-aralan ang mga panahon ng krisis (halimbawa, 1929 o 1938); hindi ang pagtiyak kung ang kapitalismo ngayon ay nagsimulang dumaan sa mga tipo ng krisis na ito. Ang ating tungkulin ay ipakita na ang kapitalismo ay nasa yugto ng katandaan, ng pagbulusok-pababa, simula 1914 at ang kamangha-manghang 'tantos ng paglago' na pinagyabang nito, laluna simula ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sa katunayan ay tinatago lamang ang paghihingalo ng sistema na paliit ng paliit ang kapasidad na gumawa ng mga kondisyon para sa sariling reproduksyon.

Ang konsepto ng pagbulusok-pababa

Pero ano ang tamang kahulugan ng pagbulusok-pababa na ito?

Sa unang bahagi ng artikulong ito (Revolution Internationale, Old Series, no 5) sinubukan nating magbigay ng kahulugan ng penomenong ito, ang kanyang mga dahilan at manipestasyon, na lumitaw sa nagdaang mga lipunan, partikular sa katapusan ng lipunang alipin ng Roma at pyudalismo ng kanlurang Uropa.

Maiksi nating masuma ang pangkalahatang ideya na lumitaw sa pag-aaral.

Salungat sa naniniwala sa ebolusyonistang pananaw ng kasaysayan na nais ipaliwanag ang pag-unlad ng lipunan ng tao na tuloy-tuloy, walang patid, laging pasulong na proseso, walang nagdaang lipunan na naglaho sa panahon ng kanyang tugatog. Sa yugto lamang ng humigit-kumulang matagal na pagbulusok-pababa ang hindi-pa-kapitalista na mga lipunan ay nagbigay-daan sa bagong mga porma ng panlipunang organisasyon.

Ang tugatog ng isang lipunan ay binuo ng kanyang hangganan. Ang panahong ito ay bumagay kung saan naabot ng tao ang maksimum na pag-unlad ng kanilang materyal na yaman ayon sa umiiral na antas ng teknolohiya, at sa umiiral na takdang mga relasyong panlipunan. Ang antas ng pag-unlad nito ang palatandaan ng paghinto. Hindi ito mapalitan kung hindi magamit ang bagong mga teknika ng paggawa, kung hindi iiwanan ang umiiral na dominanteng mga relasyon ng produksyon at kung hindi maibagsak ang panlipunang kaayusan na nakabatay sa mga relasyong ito. Sa tugatog nito naging obhetibong nesisidad ang pagdating ng bagong lipunan.

Kung ang direksyon ng kasaysayan ay mapayapang proseso ng palagiang ebolusyon, kung ganun ang panlipunang kombulsyon ay mangyari kasunod ng mga panahon ng tugatog. Pero ang kasaysayan ay kasaysayan ng tunggalian ng uri. Ang materyal na nesisidad ng panlipunang kombulsyon ay lalaki ayon sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa, bilang obhetibong proseso na independyente sa kagustuhan ng tao. Subalit, ang kombulsyon mismo ay gawa ng tao at mas sakto sa isang panlipunang uri. Ang kanyang epektibong realisasyon ay nakasalalay sa obhetibo at suhetibong mga kondisyon na nagdetermina sa kagustuhan at sa posibilidad ng aksyon ng uring ito.

Ngayon, ang mga kondisyong ito ay hindi iiral sa tugatog ng panlipunang sistema. Kasunod ng kanilang tugatog, bago maglaho, lahat ng nagdaang mga lipunan ay dumaan sa mataas na yugto ng krisis at kombulsyon. Ang lumang mga istruktura ay naaagnas; ang bagong mga pwersa ay magtangkang igiit ang kanilang mga sarili. Ang yugtong ito ng dis-integrasyon at pagsilang, ang panahong ito ng barbarismo, ang panahong ito ng ‘panlipunang rebolusyon', ang bumubuo ng yugto ng pagbulusk-pababa ng isang lipunan.

Ang mga dahilan ng pagbulusok-pababa

Ano ang mga salik na bagama't hindi sila lumitaw sa panahon ng tugatog, ay naging dahilan na hindi mapigilan ang nesisidad ng pagbulusok-pababa?

Ang totalidad ng panlipunang mga relasyon na nag-uugnay sa mga tao ng ilang siglo ay hindi mapalitan sa isang araw. Hindi iiwanan ng tao ang isang kagamitan na nagsilbi sa kanya sa nakaraan hangga't hindi pa napatunayan na wala na talaga itong silbi sa kanya. Hindi mapatunayan ng isang panlipunang porma ang kanyang ‘kawalang silbi', sa kanyang istorikong pagiging lipas, maliban sa itutulak nitong kahirapan at barbarismo para manatili ito. Mga taon ng gutom, epidemya, at anarkiya ay kinakailangan bago mapilitan ang tao na magsimulang iwan ang pang-aalipin at pyudalismo. Tanging sa mga pangyayaring ito, na iniluwal ng pagbulusok-pababa ng lipunan, ang magbigay katapusan sa ilang siglo na mga kustombre, ideya at tradisyon. Ang kolektibong kamulatan ay laging nahuhuli sa obhetibong realidad.

Kaakibat ng mga elementong ito, mayroong dalawang obhetibong mga salik na kailangan para sa realisasyon ng simula ng bagong lipunan, na wala din sa panahon ng tugatog ng lipunan: sa isang banda, ang panghihina ng kapangyarihan ng nagharing uri, at sa kabilang banda, ang paglitaw ng bagong istorikal na tungkulin at ang panlipunang mga pwersang may kapasidad na ipatupad ito.

Ang kapangyarihan ng nagharing uri at ang kanyang pagmamahal sa kanyang mga prebilihiyo ay makapangyarihang mga salik sa konserbasyon ng isang panlipunang sistema. Pero ang kapangyarihan ng uring ito ay nakaugat sa kakayahan ng sistemang pinagharian nito. Ang pag-iral ng mga uri ay resulta ng takdang pangangailangan ng dibisyon ng paggawa sa isang takdang pag-unlad ng mga teknika ng produksyon. Ang lakas ng kanilang kapangyarihan ay nakasalalay una sa pambihira at absolutong kailangang mga relasyon ng produksyon na umiiral sa ilalim ng kanilang paghari. Ang tugatog ng isang pang-ekonomiyang sistema ay siya ring pinaka-istableng panahon ng kapangyarihan ng nagharing uri. Kaya, ang pagbagsak ng naturang kapangyarihan ay magaganap lamang sa pagbagsak ng mga relasyon ng produksyon, sa yugto ng pagbulusok-pababa ng sistema. Lahat ng pagtatangkang artipisyal na panatilihin ang kapangyarihang ito sa pamamagitan ng estado at pampulitikang totalitaryanismo, (mga pagtatangka, gaya ng nakita natin, ay laging ginagawa at mahalagang palatandaan ng pagbulusok-pababa), ay katunayan pagkaagnas ng naturang kapangyarihan.

Panghuli, ang tao ay hindi iiwan ang isang kagamitan na mahalaga sa kanya hanggat hindi pa nakakita ng ibang kagamitan na ipapalit dito. Para iwanan ang isang moda ng produksyon (sa panahong ang modang ito ang nagbibigay ng mga paraan para sa ikabubuhay ng lipunan), kailangang lilitaw sa loob ng lumang lipunan ang mga pwersang absolutong kailangan para sa bagong mga relasyon ng produksyon. Sa nakaraang mga lipunan ang uring nagdadala ng bagong kaayusan ay hindi umiral (o umiral lamang bilang binhi), hanggat hindi lumitaw ang panahon ng dekadenteng yugto ng sistema. (Ang malalaking pyudal na pag-aari ay hindi talaga umunlad sa Lumang Roma kundi sa Huling Imperyo; ganun din sa pyudalismo, ang burgesya ay hindi lumitaw bilang uri bago ang simula ng ika-14 siglo.)

Ang tatlong pangunahing mga elementong ito na dinala ng pagbulusok-pababa ng sistema ay tiyak na hindi lamang ang makapagpaliwanag sa mga dahilan ng pagbulusok-pababa sa Romano at lipunang pyudal. Pero dahil sa kanila, nagawa nating maunawaan ang hindi maiwasang yugto ng pagbulusok-pababa ng nagdaang mga lipunan. Tingnan natin kung ito rin ang umiiral na mga dahilan sa ilalim ng kapitalismo. Pero una, kailangang muling tandaan ang prinsipal na manipestasyon ng mga yugto ng pagbulusok-pababa.

Mga manipestasyon ng pagbulusok-pababa

Lahat ng mga manipestasyong ito ay makita sa pangkalahatang krisis na may epekto sa buong istruktura ng buhay panlipunan.

1) Sa antas ng ekonomiya: (ang inpra-istruktura ng lipunan).

Lumalaki ang kontradiksyon ng produksyon sa mga restriksyon na walang iba kundi ang panlipunang mga relasyon ng produksyon mismo. Ang indayog ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa ay bumabagal, minsan ay humihinto. Ang lipunan ay dumaan sa mga krisis kung saan ang bigat at lawak ay lumalaki.

2) Sa antas ng super-istruktura:

Dahil ang lahat ng mga lipunan, kabilang na ang kasalukuyan, ang materyal na ikabubuhay ang pangunahing panlipunang usapin, sa huling pagsusuri laging ang mga relasyon ng produksyon ang nagdetermina sa porma at laman ng iba't-ibang panlipunang mga istruktura. Nang ang mga relasyong ito ay nasira, babagsak ang mga ito kasama ang buong edipisyo na nakabatay dito. Nang ang krisis na ito ay lalaki sa antas ng ekonomiya, lahat ng mga erya ng buhay panlipunan ay apektado.

Dito natin kailangang hanapin ang tunay na mga ugat ng bantog na 'krisis ng sibilisasyon'. Ang ideyalistang pananaw sa kasaysayan ay nawala sa sarili sa pag-aaral ng 'pagbulusok-pababa ng mga moral na istandard', sa nakasira o nakabuting impluwensya ng ganito o ganung pilosopiya o relihiyon; sa madaling salita, naghahanap ito sa larangan ng mga ideya, sa moda ng kaisipan, sa mga dahilan ng mga krisis. Hindi itinanggi ang mahalagang impluwensya ng mga ideya sa takbo ng mga pangyayari, pero tiyak, ayon kay Marx:

"Hindi mahusgahan ang indibidwal ayon sa ideya niya. Hindi mahusgahan ang yugto ng rebolusyon ayon sa kamulatan niya. Ang kamulatang ito ay maipaliwanag sa mga kontradiksyon ng materyal na buhay, sa tunggalian sa pagitan ng panlipunang produktibong mga pwersa at mga relasyon ng produksyon". (Marx, Preface to a Contribution to the Critique of Political Economy).

3) Sa larangan ng ideolohiya

Ang preserbasyon ng sistema ay naging masaklap na kahangalan at lalong nagpahina sa rasyunalidad ng ideolohiyang nagbibigay katwiran nito. Naaagnas ang ideolohiya, bumagsak ang lumang moralidad, ang artistikong pagkamalikhain ay tumigil o gumagalaw laban sa umiiral na mga bagay, umuunlad ang hindi paniniwala sa bagong ideya at pilosopikal na pesimismo.

4) Sa larangan ng panlipunang mga relasyon

Ang pagbulusok-pababa ay makikita sa:

a - Ang paglaki ng mga tunggalian ng iba't-ibang mga paksyon ng nagharing uri. Ang mga kondisyon ng pagkamal ng tubo; at kahit ang kanyang kantidad, ay lalong mahirap panatilihin; ang mga may-ari na gustong tiyakin ang kanilang ikabubuhay ay magagawa lamang sa kapinsalaan ng iba pang mga myembro o praksyon ng kanilang uri, kaya inabandona ang lahat ng posibilidad ng kooperasyon.

b - Ang paglaki ng mga tungalian sa pagitan ng antagonistikong mga uri: ang mga pakikibaka ng pinagsamantalahang uri na nakaranas ng lalupang kahirapan dahil ang pagsasamantala ay tinulak sa sukdulan ng mapagsamantalang uri; ang pakikibaka ng uri na nagdadala ng bagong lipunan, (sa nakaraang mga lipunan, ang uring ito ay laging kaiba sa pinagsamantalahang uri), at lumitaw laban sa mga pwersa ng lumang kaayusan.

5) Sa larangang pampulitika

Naharap sa ganitong krisis, kung saan ang nagharing uri ay hindi na kayang tiyakin ang kanyang pampulitikang kapangyarihan tulad ng dati, ang makinarya ng kaayusan, ang Estado, ang ultimong kristalisasyon ng mga interes ng lumang lipunan, ay pinalakas at pinalawak ang awtoridad sa lahat ng erya ng buhay panlipunan.

Sa unang bahagi ng artikulong ito pinakita natin paanong ang mga katangiang ito ay lumitaw sa katapusan ng lipunang alipin ng Romano at sa panahon ng dekadenteng pyudalismo. Pinakita natin paanong ang totalidad ng penomenang ito ang bumuo ng malinaw na manipestasyon ng pagbulusok-pababa ng lipunan.

3. Dekadenteng kapitalismo

Pero paano natin isalarawan ang pagbulusok-pababa ng kapitalistang lipunan? Hindi ibig sabihin na kung magkapareho ang mga sintomas ay magkatulad na ang sakit ng iba't-ibang indibidwal, maliban lang kung magkatulad sila ng uri o parehong klase. Ayon sa katangian ng pagbulusok-pababa ng nagdaang mga lipunan, ganun din ba ang pagkonsidera natin sa kapitalismo? Ang lumang mga sintomas at mga sanhi ba ay mapanatili ang kanilang katumpakan kung ilapat sa kapitalismo?

Sa antas ng materyal na produksyon, ang pagpailalim ng panlipunang sistema sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa ay isang batas na nanatiling balido sa ilalim ng kapitalismo. Hangga't ang sangkatauhan ay nabubuhay sa ilalim ng 'paghari ng nesisidad', hangga't hindi pa umabot sa yugto ng kasaganaan na papawi sa mga problema ng materyal na ikabubuhay o mailagay man lang ito sa segundaryong posisyon - yugto na napakalayo pa sa sangkatauhan - ang unang tungkulin ng isang pang-ekonomiyang sistema ay pagpapaunlad pa rin ng produktibong mga pwersa. Higit pa, nang naging pangkalahatan ang kompetisyon sa ekonomiya ng pamilihan, ginawang mas makapangyarihan ng kapitalismo (sa sistemang ito ang kapital na hindi lalago ay maglalaho o mapunta sa ibang mga kamay) ang nesisidad sa pagpapaunlad.

Kaya tiyak para sa kapitalismo, gaya sa pyudalismo at pang-aalipin, ang hindi sapat na pag-unlad ng produktibong mga pwersa ay kumakatawan, sa istorikal na pakahulugan, sa isang nakamamatay na pagtigil.

Pero kung dumating na ang kondisyong ito, ito ba ay kumakatawan na sa di-mapigilang yugto ng pagbulusok-pababa tulad ng ibang mga lipunan?

Ang kapitalismo ay unang-una, nanatiling lipunan na nahahati sa mga uri; pangalawa, isang lipunan na ang tao ay patuloy na nabubuhay sa ilalim ng dominasyon ng kanilang pang-ekonomiyang pangangailangan, at kaya di-mulat na napailalim sa kanilang panlipunang mga istruktura. Makita natin sa kapitalismo ang ilang esensyal na mga katangian sa nagdaang mga lipunan, at sa partikular ang mga katangian na nagpakita na hindi mapigilan ang yugto ng pagbulusok-pababa. Ang mga katangiang ito ay masuma sa sumusunod: nahuhuli ang kolektibong kamulatan sa realidad, ang pagsandal ng kapangyarihan ng nagharing uri sa bisa ng produktibong mga relasyon, ang bigat at hatak ng mga kustombre at kaugaliang nakuha mula sa lumang lipunan, ang imposibilidad na maabot ang bagong panlipunang porma na hindi pa napatunayang lipas na ang luma, at bago magsimulang uusbong sa loob ng lipunan ang bagong istorikal na tungkulin. Tulad ng mga lipunang nauna dito, ang kapitalismo ay kailangang dadaan sa yugto ng pagbulusok-pababa.

Subalit, katabi ng mga katangiang ito na komon sa lahat ng mga lipunang nakabatay sa pagsasamantala, may mga katangian din ang kapitalismo na ibang-iba sa pang-aalipin at pyudalismo. Unang-una, ang sistema na papalit sa kapitalismo ay hindi sistema ng pagsasamantala. Kaya, ang pagbulusok-pababa ng kapitalismo ay naglalaman ng bagong partikularidad kaugnay sa ibang mga sistema.

Ang sosyalismo ang unang sistema sa kasaysayan na hindi lilitaw sa loob ng lipunang papalitan nito. Ang pyudal na pang-ekonomiyang mga relasyon ay isinilang sa loob ng katapusan ng Imperyong Romano, sa malalaking kalupaan na humigit-kumulang naging independyente sa sentral na kapangyarihan; ang kapitalismo ay isinilang sa loob ng mga burghs at pagkatapos sa mga lungsod ng lipunang pyudal. Sa parehong mga kaso, ang nagharing uri sa hinaharap ay dahan-dahang pinapalitan ang una.

Salungat dito, walang posibilidad ang proletaryado na mabuo ang bagong lipunan sa loob ng kapitalismo. Bilang pinagsamantalahang uri, na direktang pinanggalingan ng tubo ng nagharing uri, hindi nito maitulak pasulong ang sariling istorikal na tungkulin na hindi total na durugin ang kapangyarihan ng naturang uri. Kabaliktaran sa nakaraan, ang mutwal na pag-iral ng dalawang sistema ay hindi maari. Dahil ang kapitalismo ang unang sistema na pinag-ugnay ang buong pandaigdigang produksyon sa iisang direksyon tungo sa integradong mundo, imposible ang sosyalismo sa isang bansa. Nagkahulugan ito na ang dekadenteng kapitalismo ay isang pagbulusok-pababa na obligadong mas malinaw, mas marahas kaysa nakaraan.

Nagtagal ang pyudalismo sa Pransya kahit sa ilalim ng pormang monarkiyal, hanggang sa ika-18 siglo, salamat sa kasaganaan ng burgesya na nagbibigay ng parsyal na satispaksyon sa pang-ekonomiyang pangangailangan na hindi na mismo maibigay ng pyudalismo. Hindi ito ang kaso sa kapitalismo na siya mismo ang nagtulak sa sarili sa libingan. Hindi isang mapakinabangang kakompetinsya ang tagahukay nito na maari nitong mapagbigyan, kahit pansamantala, kundi mortal na kaaway na bunga ng ilang siglong pang-aapi kung saan ang lahat ng kompromiso ay imposible. Hindi makontrol ng lipunan ang marahas at totoong mga bunga ng dekadenteng dekadenteng kapitalismo. Kaya, sa isang banda ang pagbulusok-pababa nito ay mas maigting kaysa nakaraan, at sa kabilang banda, mas maiksi: ang mas malaking ebidensya ng kanyang mga epekto ay nagkahulugan ng mas biglaang yugto ng reaksyon.

Ang proletaryado

Salungat sa ibang rebolusyonaryong mga uri sa kasaysayan, ang proletaryado ay hindi lumitaw sa panahon ng pagbulusok-pababa sa nakaraang sistema ng produksyon, kundi sa kanyang simula. Nang naabot ng kapitalistang lipunan ang tugatog, ganap ng maunlad ang proletaryado bilang pang-ekonomiyang uri; nang nagsimulang pumasok ito sa kanyang dekadenteng yugto, ang kanyang tagahukay ay nasa tugatog na ng kanyang kalakasan sa bilang. Ang katapusan ng kapitalismo ay hindi mangyari, tulad sa nakaraan, nang ang arkitekto sa kanyang pagkadurog ay isinilang at lumaki sa tambak ng dumi ng bumulusok-pababa na lumang mundo.

Dalawang iba pang mga salik ang tumulong para paiksihin ang dekadenteng kapitalismo:

a - Mas maliit na importansya ng ideolohikal na mga relasyon. Sa ilalim ng sistema ng sahurang paggawa at kapital walang relihiyoso, pulitikal o personal na relasyong namagitan sa mga relasyon ng pagsasamantala (kabaliktaran noong panahon ng pang-aalipin at pyudalismo). Lumitaw ang mas direktang ugnayan ng buhay panlipunan at pang-ekonomiya. Kaya, mas mabilis na reaksyon ang nangyayari sa panlipunang antas sa pang-ekonomiyang kahirapan na katangian ng yugto ng pagbulusok-pababa.

b - Panghuli at higit sa lahat, nabubuhay lamang sa kompetisyon (sa nasyunal at internasyunal na antas), hindi iiral ang kapitalismo kung hindi uunlad.

Totoo na walang lipunan sa nakaraan na makapagpatuloy na hindi tiyakin ang pag-unlad ng produktibong mga pwersa. Pero sa nakaraan ang pag-unlad na ito ay hindi talaga tunay na batayang katangian ng umiiral na mga relasyon ng produksyon. Ang mga tubo at prebilihiyo ng mga myembro ng nagharing uri ay hindi direktang nakasalalay sa kanilang kapasidad na tiyakin ang kanilang sariling pang-ekonomiyang paglawak. Ang tubo na napiga nila mula sa paggawa ng mga magsasaka o alipin ay para sa kanilang personal na konsumsyon at luho. Nagkataon lamang na nagsilbi ito para paunlarin ang produksyon. Nang ang mga sistemang ito ay nagsimulang banggain ang kanyang mga pang-ekonomiyang kontradiksyon, nangyari ang pagbagal ng pag-unlad at maging istagnasyon kung hindi madaling hihina ang nagharing uri at lalong maghirap, at ang pang-ekonomiyang buhay ng lipunan ay maparalisa.

Sa ilalim ng kapitalismo, kung hindi matiyak ang paglaki ng akumulasyon ng kapital, ang buong proseso ng pagpiga ng tubo at ang buong proseso mismo ng produksyon, ay maharangan. Ito ang isa sa esensyal na mga katangian ng kapitalistang sistema.

Ngayon ang prinsipal na katangian ng pagbulusok-pababa ng sistema ay ang lumalaking kawalan ng posibilidad ng lipunan na uunlad ang ekonomiya na hindi iiwan ang umiiral na mga relasyon ng produksyon. Kaya mahirap isipin ang matagal na yugto ng dekadenteng kapitalismo at malinaw na ang pagbulusok-pababa ng isang sistema ay istorikal na penomenon, ang mga dahilan at prinsipal na mga manipestasyon nito ay saktong mailatag. Ang yugto ng dekadenteng kapitalistang sistema ay nagpakita ng magkatulad na katangian ng dekadenteng mga yugto ng nagdaang mga lipunan, pero sa iba't-ibang dahilan, ang dekadenteng kapitalismo ay mas maiksi at mas matindi kaysa yugto ng pagbulusok-pababa ng ibang mga sistema. Sa pagkasabi nito, kailangan  harapin ngayon ng pagsusuring ito ang realidad ng kapitalismo.

Ang teorya ng pagbulusok-pababa at ang kasalukuyang kapitalismo

Maaring sabihin na magsimula tayo ng pag-aaral sa puntong ito. Sa iba't-ibang kadahilanan, ito ang tamang gawin. Ang konsepto ng dekadenteng kapitalismo ay nagkaroon lamang ng interes sa mga rebolusyonaryo sa simula ng nakakagulat na pagputok ng Unang Digmaang Pandaigdig. Walang duda, ang isplit sa pagitan ng Ikalawa  at Ikatlong mga Internasyunal sa panahon ng Unang Digmaang pandaigdig ay nangyari sa konteksto ng debate hinggil sa katapusan ng pasulong na yugto ng kapitalismo at sa pagpasok nito sa panahon ng 'gera at rebolusyon'. Subalit, mula noon sa mahigit limampung taong tagumpay ng kontra-rebolusyon, at dahil nga sa kontra-rebolusyon, nagkulang ang rebolusyonaryong teorya sa lawak at lalim ng pananaw na kailangan sana para maintindihan ang mga pagbabagong dinaanan ng realidad sa mundo.

Ngayon, sa dulo ng ideolohikal tunel na ito, sawimpalad din na kadalasan ang iba't-ibang mga tunguhin na umaangking bahagi ng rebolusyonaryong proletaryong kilusan ay nanatiling nahati sa pagitan ng labis na nadala sa ‘bagong mga implikasyon' o ‘bagong realidad' (napalitan na ang marxismo) at sa mga nanatiling relihiyosong kumapit sa lumang mga teksto at ideya bilang reaksyon sa unang tendensya (cf. ang 'Bordigistang' Internasyunal na Partido Komunista sa kanilang sigaw na 'walang nagbago'; ang kanilang 'walang nagbago' sa rebolusyonaryong programa mula 1848). Sa pagitan ng dalawang kampong ito pero sabay-sabay na nahulog sa parehong mga tendensya, makita natin ang mga Trotskyista na dumikit sa ‘Transisyunal na Programa" ni Trotsky subalit handang sundin ang bawat usong teorya, (nagsariling pangasiwa, neo-kapitalismo, third worldism), nang makita na ang naturang mga teorya ay nakatulong para makakuha ng ilang rekrut. Ang epekto nito ay ang konsepto ng ‘pagbulusok-pababa', na ginawan lamang ni Marx ng pahapyaw na balangkas, ay nanatiling napakalabong ideya at napaligiran ng kalituhan para maiwasan natin ang pagbaybay sa kanyang kahulugan sa simula ng pag-aaral na ito.

Ang super-istruktura

Maaring magmukhang ilohikal na simulan ang 'konprontasyon ng realidad' sa pamamagitan ng pagsuri sa super-istruktura ng kapitalismo (ideolohiya, pulitika, tunggaliang panlipunan), at hindi ang ekonomiya, ang una, sa huling pagsusuri ay produkto lamang ng huli. Pero, gamitin natin ang paraang ito para mas madaling masundan ang ating argumento. Walang duda, habang sa pangkalahatan madaling makilala sa modernong kapitalismo ang mga manipestasyon sa super-istruktura ng dekadenteng yugto (bawat modernong moralista naobligang pana-panahon ay magsalita ng 'krisis ng sibilisasyon', at iba pa), bihira nating makita ang isang malinaw at lohikal na pagsusuri sa ekonomikong proseso. Kaya, mayorya ng mga paliwanag ng ating 'krisis ng sibilisasyon' ay hindi lumagpas sa ideyalistang empirisismo. Sa pamamagitan na unang suriin ang ‘super-istruktura', hindi lang natin ginawang mas simple ang pag-unawa sa pagsimula sa pinaka-simpleng mga aspeto; pero para masagot ang pang-ekonomiyang problema sa huli, palawakin natin ang mahalagang argumento dito, sa ganun makamit ang pagkakaugnay na mahalaga sa anumang syentipikong pag-aaral.

Sa larangang ideolohikal

Hindi natin lubusang maaral dito ang ugnayan sa pagitan ng dominanteng ideolohiya sa buhay ng kapitalismo sa nagdaang mga dekada. Ma-istablisa lamang natin ang lawak ng pagkaagnas ng dominanteng ideolohiya.

Mahirap i-partikularisa ano ang bumubuo sa kapitalistang ideolohiya: una, dahil hinigop nito ang mga elemento ng ideolohikal na mana na komon sa makauring mga lipunan sa loob ng ilang libong taon. Pangalawa, sa ilalim ng naturang bulag na mekanikal na sistema, ang pagsandal ng panlipunang mga relasyon kaugnay sa mga kagamitan ng produksyon, ang ideolohiya bilang instrumento sa preserbasyon ng mga relasyong ito ay hindi gumagampan ng sentral na papel tulad sa nakaraan kahit pa napakahalaga nito. Subalit, nagpatotoo na ang 'etika sa paggawa', 'pagsamba sa panlipunang progreso', 'tiwala at respeto sa mga institusyon' o 'paniwala sa kapitalistang kinabukasan' ang bumubuo sa mga pundasyon ng dominanteng ideolohiya. Lahat ng ito ay marahas na napawi sa nagdaang limampung taon bilang resulta ng kabangisan ng kapitalistang buhay. Lalong mahirap umawit ng mga papuri at sambahin ang mga prinsipyo ng lipunan kung saan sa limampung taon ay nakitaan ng 100 milyong pinatay dahil sa mga digmaan kung saan lalong lumilinaw ang kawalan ng kabuluhan; isang lipunan na pinakita ang kawalan mismo niya ng kapasidad na mabigyan ng pinaka-batayang ikabubuhay ang dalawa sa tatlo ka tao; isang lipunan kung saan ang dalawang makapangyarihan sa ekonomiya ay gumastos sa armas katumbas ng kita ng isang-katlo ng sangkatauhan; isang lipunan kung saan ang pinaka-prebilihiyadong mga erya sa mundo, ang halaga ng karapatang hindi mamatay sa gutom ay isang mala-halimaw na buhay sa araw-araw.

Ang malalaking mga gawa ng ideolohiya tulad nila Hitler, Mussolini, Stalin, Mao, at iba pa...(penomena na maikumpara sa mga kulto ng kabanalan ng mga emperador ng dekadenteng Roma at sa mga monarkiya ng katapusan ng pyudalismo); ang krisis sa Simbahan; ang kahirapan ng kapitalismo na iwanan ang mga paraan ng pagtuturo na sa matagal na panahon ay hindi tugma sa teknikal na mga pangangailangan; kabilang na ang krisis sa unibersidad, ang pangunahing sentro ng nagharing ideolohiya (cf. 'Le mouvement etudiant' at 'Critique' in Revolution Internationale, old Series, no 3), lahat ng ito ay malalang mga ekspresyon ng unang sintomas ng pagbulusok-pababa: ang pagkaagnas ng ideolohiya.

Ang pagkaagnas na ito sa nagdaang labindalawang taon o higit pa ay nakitaan ng pambihirang uso sa hanay ng kabataan. Ang pagkamuhi ng kasalukuyang henerasyon sa modernong daigdig, na nagbunga ng iba't-ibang pagtatangka para makaiwas sa 'kawalang halaga' o aktitud ng konprontasyon, ay ilang libo ng sinasabi ng mga pahayagan at media. Ang 'luksong pasulong' na ito ay huli ng dumating, (mahigit limampung taon matapos ang 1914 at sa rebolusyonaryong mga alon sa 1917-23). At isang dahilan nito ay laging may puwang sa pagitan ng mga pormang ideolohikal at ng ebolusyon ng sosyo-ekonomikong realidad. Kinailangang hintayin ang pagdating ng isang henerasyon na hindi nakaranas sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig o nakaranas ng marahas na atake ng kontra-rebolusyon pagkatapos ng 1917-23 na rebolusyonaryong alon. Dagdag pa, itong huling pag-unlad ay maipaliwanag ng ekonomikong istabilidad na tinatamasa bunga ng rekonstruksyon matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang unang mga palatandaan ng kahinaan ay hindi naramdaman kung hindi lilipas ang ilang taon, partikular sa hanay ng kabataan, ang unang panlipunang saray na naapektohan ng mga problema ng kawalan ng trabaho.

Sa antas ng pilosopiya, lumiliit ang lugar para sa mga ideya na nagsasabing mas ‘matiwasay' ang lipunan. Ang mga intelektwal ngayon ay kinikilala ang mga sarili bilang mga rebolusyonaryo o demoralisado, pesimistiko at walang pakialam. Ang hindi paniniwala sa bagong mga ideya at mistisismo ay muling naging uso (cf. Revolution Internationale, old Series, no 6).

Sa larangan ng arte, ang pagbulusok-pababa ay makita mismo sa partikular na marahas na paraan, at tatagal pa ang diskusyon sa ebolusyon sa arte sa harap ng abnormal na mundo. Tulad ng nagdaang mga yugto ng pagbulusok-pababa, ang arte, kung hindi ito titigil sa walang katapusang pabalik-balik sa nakaraang mga porma, ay nanindigan laban sa umiiral na kaayusan, o kadalasan ay ekspresyon ng kalagiman.

Nang ang mundo ng mga ideya ay dumaan sa naturang ligalig, ito ay palatandaan na may nangyari sa antas ng materyal na produksyon.

Sa panlipunang antas

Sa pagbulusok-pababa ng kapitalismo, lumalaki ang mga tunggalian ng mga paksyon ng nagharing uri. Kahit ang paglala ng kompetisyon sa pagitan ng mga kapital sa loob ng isang bansa ay may panahong pinagaan ito sa pamamagitan ng konsentrasyon (na maaring aabot sa punto na ang estado ang kokontrol sa buong proseso ng produksyon), ang kompetisyon sa antas ng pandaigdigang pamilihan ay lumaki hanggang sa kabaliwan:

  1914-18:  20 milyon patay   1939-45:  50 milyon patay.

Simula ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sa pamamagitan ng mga digmaan sa pambansang pagpapalaya, ang digmaan sa pagitan ng iba't-ibang kapitalistang mga bloke ay hindi tumigil at nagbunga ng dagdag na milyun-milyong patay, na sinasakripisyo sa altar ng pandaigdigang dominasyon. Ngayon hindi na makapiga ng sapat na tubo ang mga kapitalista para hati-hatiin ang mundo sa batayan ng kooperasyon. Ang pagbulusok-pababa ng nagdaang mga lipunan ay nagbunga ng pagkasira ng buong mga bansa; ngayon, posibleng buong mundo ang magunaw.

Paglaki ng mga pakikibaka ng pinagsamantalahang uri

Sa ika-19 siglo ang mga pakikibaka ng uring manggagawa sa pangkalahatan ay repormista ang katangian, ibig sabihin naghahanap na mapabuti ang kalagayan ng uri sa loob ng sistema (ang Komuna sa Paris, na isang rebolusyonaryo, ay mas ‘aksidente ng kasaysayan' kaysa palatandaan ng panahon). Sa takbo ng mga pakikibakang ito, sa esensya ang proletaryado ay kumikilos at halos nag-iisa bilang pinagsamantalahang uri. Sa pagputok ng Unang Digmaang Pandaigdig ang mga tunggaliang ito ay dumaan sa radikal na transpormasyon kapwa sa kanilang lawak at laman. Ang umuunlad na kilusan ay hindi na lang natali sa ilang pabrika o isang lungsod. Ang buong Uropa ay nagliyab sa pinaka-makapangyarihang proletaryong kilusan sa kasaysayan. Ang kanyang laman ay hindi na repormahin ang sistema kundi radikal na ibagsak ito. Ang paksyon sa Rusya ng pandaigdigang proletaryo ay nagawang durugin ang makinarya ng burges na estado at temporaryong naagaw ang kapangyarihan mismo.

Matapos ang tatlong taong digmaan, napatunayan ng kapitalismo ang kanyang istorikal na kawalan ng kapasidad na ipagpatuloy ang pagtiyak ng pag-unlad ng sangkatauhan. Sabay-sabay na binago ng proletaryado ang kanyang pakikibaka mula sa pagiging pinagsamantalahang uri tungo sa rebolusyonaryong pakikibaka na sa unang pagkakataon sa kasayayan, at sa pandaigdigang lawak, ay kumakatawan sa pagiging kandidato ng pinagsamantalahang uri sa liderato ng sangkatauhan. Mula ng panahong iyon, lahat ay nagbago sa 'panlipunang tereyn' ng kapitalismo.

Ang rebolusyonaryong alon sa 1917-23 ay natalo at ang proletaryadong Ruso, nahiwalay at nag-iisa, ay tinalian ang mga kamay nila ng ilan sa sariling mga lider. Pero, kahit sa bigat ng pagkatalo at sa kalituhang itinanim ng ilang dekada ng karanasang Sobyet, ang 'proletaryong banta', sa halip na maglaho ay nanatiling katotohanan sa buhay ng kapitalistang lipunan. Ginigiit ang sarili sa kalat-kalat, nakabukod, na mga proletaryong pag-alsa, at sa kanyang araw-araw na mga pakikibaka, ang uring manggagawa ay kumakatawan sa malakas na presensya sa buong limampung taon ng kasaysayan: lahat ng mga estado ng daigdig ay naging mga organo sa pagtatangol ng mga manggagawa, sa ibang salita, mga organo para tiyakin ang istriktong pagpigil sa rebolusyonaryong uri. Ang lumang mga porma ng organisasyon ng uring manggagawa, ang mga unyon, ay naging esensyal na elementong bahagi ng makinarya ng estado para tumulong sa pagpigil sa rebolusyonaryong uri.

At kung ang 'kasaganaan' matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay napaniwala ang ilang tao na ‘tapos na ang tunggalian ng uri', ang bagong sigasig ng mga pakikibaka ng mga manggagawa kasunod ng 1968 sa buong mundo ay mabisang nagpaalala sa bawat isa sa patuloy na pag-iral ng rebolusyonaryong uring manggagawa at nagpahayag na ang sangkatauhan ay nasa bingit ng pinaka-importanteng rebolusyonaryong alon sa kasaysayan.

Sa pampulitikang larangan

Ang paglakas ng estado ay isa sa pinakamalinaw na mga manipestasyon ng pagbulusok-pababa ng nakaraang mga lipunan. Isa din ito sa pangunahing mga katangian ng kapitalismo mula 1914. Ang kapitalismo ng estado, na pinaka-ulyaning porma ng sistema, pero natutuwa ang mga kapitalista at burukrata sa buong mundo na tawaging 'sosyalismo', ay simpleng huling ekspresyon ng tendensyang ito.

Ang estado ay gumagampan ng mahalagang papel sa unang mga araw ng kapitalismong industriyal sa panahon ng primitibong akumulasyon ng kapital. Ito ang nagtulak sa ilang mga eksperto sa paggiit na ang modernong kapitalismo ng estado, partikular sa di-maunlad na mga bansa, ay palatandaan ng bagong pag-unlad ng pandaigdigang kapitalismo. Subalit, sa konting istorikal na kaalaman ay maari ng maunawaan bakit ang estado-ismo sa ating panahon ay kaiba sa napapanahong interbensyon ng burges na estado sa ika-18  at 19 na mga siglo.

Sa siglo ngayon, ang estado-ismo ay hindi na lang tiga-suportang aspeto ng sistema kundi patuloy at hindi na mapigilang proseso. Ang kanyang batayan ay hindi na nakaugat sa pakikibaka laban sa mga labi ng hindi-pa-kapitalista, pyudal na mga relasyon kundi sa pakikibaka ng kapitalismo laban sa sariling panloob na mga kontradiksyon. Ang direktang mga dahilan ng paglakas ng estado sa ating panahon ay ekspresyon ng lahat ng kahirapan bunga sa kawalan ng kapasidad ng kapitalistang mga relasyon ng produksyon na umangkop sa pag-unlad ng mga produktibong pwersa. Katunayan, naabot ng estado ang kanyang kapangyarihan ngayon dahil ito lamang ang tanging kapitalistang institusyon na may kapasidad na pangasiwaan ang naluging mga kompanya; sa realisasyon ng pang-ekonomiyang sentralisasyon at sa ‘rasyunalisasyon' na ipinataw ng intensipikasyon sa internasyunal na kompetisyon sa said na pamilihan sa bawat bansa; ang nangyaring mga digmaan at paghahanda para sa mga digmaan, na naging pangunahing nesisidad para sa patuloy na pag-iral ng bawat bansa; titiyakin ang pagkakaisa ng panlipunang mga mekanismo na patuloy na nanganganib na magkawatak-watak.

Sa maikling salita, ang tungkulin ng estado ay pigilan sa pamamagitan ng pwersa (na siyang may monopolyo) ang edipisyo na mabilis na gumuguho.

Sa kapitalismo ng estado sa di-maunlad na mga bansa, walang posibilidad na ito ay di-masyadong ulyaning porma ng sistema kaysa abanteng mga bansa. Ang mga bansang ito ay hindi 'batang kapitalismo', kundi pinakamahinang sektor ng pandaigdigang kapital. Kaya naramdaman nila ang internal na mga kontradiksyon ng pandaigdigang kapitalismo na mas marahas, at kaya kailangang mas mabilis at mas pwersado silang magluwal ng estadipikadong porma ng sistema.

Ang kaso ng Unyong Sobyet ay hindi salungat sa dekadenteng katangian ng estadipikadong kapitalismo. Dito, tulad sa ibang lugar, nasaid ang limitasyong pinataw ng kapitalismo, at ang malupit na mga hakbangin na ginagawa ng bawat bansa para makapagpatuloy sa pandaigdigang pamilihan. Ito ang mga pormang naging batayan ng pagpapalakas ng estado. Dito, tulad sa ibang lugar, ang kahinaan o kawalan ng pribadong kapital ay naging prinsipal na nakapagpabilis sa proseso. Ang katotohanang ang dalawang prinsipal na mga salik na ito, sa kaso ng Rusya, na bunga ng isang sitwasyon na resulta ng kabiguan ng proletaryong rebolusyon ay hindi nakapagbago sa mga pangunahing laman ng problema. Ang mga partikularidad ay nagpaliwanag lamang sa isang bagay: bakit ang Unyong Sobyet ang unang nagsakongkreto sa magiging pangkalahatang tendensya sa buong mundo.

Ang pagkaagnas ng ideolohiya, sa dominanteng mga prinsipyo; tunggalian sa panlipunang mga relasyon sa lahat ng antas; mga antagonismo na umabot sa antas ng pana-panahong mga kombulsyon sa loob ng nagharing uri at sa pagitan ng nagharing uri at pinagsamantalahang uri; paglakas ng makinarya ng pananakot, ng estado, at integrasyon ng buong buhay panlipunan sa ilalim ng direktang kontrol nito; makita natin sa modernong kapitalismo ang lahat ng mga katangian ng naaagnas na sibilisasyon, lahat ng mga katangian ng isang dekadenteng sistema.

Pero paano ang inpra-istruktura, sa antas ng materyal na produksyon? Tulad ng pinakita natin, ang naturang penomena ng krisis ay hindi lilitaw na walang kasabay na pagbulusok-pababa sa ekonomiya. Mula sa marxistang pananaw, ang mga problemang lumitaw sa super-istruktura ng lipunan sa huling pagsusuri ay palatandaan lamang ng krisis sa materyal na produksyon..

Mula 1914 hanggang 1939 ang mga istatistika, na makikita natin, ay napakalinaw at iilan lamang ang tatanggi na ito ay panahon ng istagnasyon. Subalit, simula ng matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ang takbo ng kasaysayan ay parang may malaking pagbabago; ang mga sintomas ng pagbulusok-pababa ng ‘super-istruktura' ay patuloy na lumalaki pero ayon sa umiiral na istatistika ang kapitalismo ay dumaan sa walang katulad na yugto ng pag-unlad.

Naglaho na ba ang marxismo sa barbarismo ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig? Nabubuhay ba tayo sa ilalim ng 'neo-kapitalismo'? O ito ay mga manipestasyon ng krisis na babala na ang pagbulusok-pababa ay tatagal pa?

4. Pagbulusok-pababa: Ganap na pagtigil ng produktibong mga pwersa?

Mula 1953 hanggang 1969 ang gross national product ng Estados Unidos (calculated by volume and per inhabitant) ay lumaki ng 1.4 beses. Ganun din ang GNP ng Italya at Alemanya lumaki ng 2.1 beses; dumoble ang GNP ng Pransya, at ang Hapon lumaki ng 3.8 beses. Nasaan ang ‘pagbulusok-pababa' ng kapitalismo?

Bagama't malaking bahagi ng produksyon nito ay ginamit lamang sa layuning militar; bagama't lumalaki ang pagitan ng industriyalisadong mga bansa at di-maunlad na mga bansa, halata na ang ‘produktibong mga pwersa ay hindi tumigil sa paglaki'. Bagama't ang ebolusyon ng pampulitikang istruktura ay nagpakita ng pagkaagnas ng dominanteng sistema, ang paglaki ng makauring antagonismo at ang mga tunggalian sa loob ng nagharing uri at lahat ebidensya ng ‘krisis ng sibilisasyon' - isang pagbulusok-pababa sa antas ng super-istruktura - parang maraming mga marxista ang nahirapang magsalita ng ‘pagbulusok-pababa ng kapitalistang sistema' nang nakakita sila ng malaking ‘pang-ekonomiyang ekspansyon'.

Sinulat ni Marx: "Walang panlipunang kaayusan na naglalaho kung hindi pa lubusang umunlad ang lahat ng produktibong mga pwersa..." (Marx, Preface to a Contribution to the Critique of Political Economy). Isang paraan sa interpretasyon ng pasaheng ito ang nagtulak kay Trotsky, halimbawa, na isulat sa simula ng kanyang Transisyunal na Programa (1938):

"Ang pang-ekonomiyang rekisitos para sa proletaryong rebolusyon ay naabot na sa pangkalahatan sa pinakataas na pag-unlad na inabot sa ilalim ng kapitalismo. Ang produktibong mga pwersa ng sangkatauhan ay tumigil na".

Inilarawan ni Trotsky ang isang realidad na lumabas sa mga istatistika ng panahong iyon.. Subalit liban sa realidad ng 1938, para patunayan na ang sangkatauhan ay pumasok sa panahon ng panlipunang rebolusyon at sa yugto ng dekadenteng kapitalismo, kailangan bang panghawakan na ang produktibong mga pwersa ay tumigil na sa pag-unlad? At kung sa susunod na dalawampung taon, ang parehong mga istatistika ay nagpakita ng relatibong malakas na paglaki ng pandaigdigang produksyon kailangan bang tumungo sa salungat na kongklusyon? Sa madaling sabi, para ang lipunan ay pumasok sa di-mapigilang yugto ng pagbulusok-pababa, kailangan bang ang produktibong mga pwersa ay tumigil sa pag-unlad? Ang problemang tinukoy ni Marx sa Preface to a Contribution to the Critique of Political Economy ay sa katunayan usapin ng pagsalarawan sa ekonomiyang mga kondisyon kung saan naging posible na ang pagpunta mula sa isang porma ng lipunan tungo sa isa pa.

Ang sagot ni Marx ay maaring masuma sa: ang mga relasyon ng produksyon na pinasok ng tao para sa panlipunang produksyon ng kanilang pangangailangan at bumubuo sa tunay na batayan ng kanilang lipunan, ay bumagay sa takdang antas ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa. Sa takbo ng kasaysayan, ang ganap na pag-unlad ng mga pwersang ito ay nagbunga ng mahalaga at pabalik-balik na mga pagbabago sa mga relasyon ng produksyon.

Para maging posible ang panlipunang porma na nakabatay sa bagong mga relasyon ng produksyon, kailangang mangyari ang kaakibat  na ebolusyon sa produktibong mga pwersa. Kung hindi ‘sapat ang pag-unlad' ng mga pwersang ito, walang obhetibong posibilidad na lilitaw at manatili ang bagong sistema ng produksyon. Ang problema ay malaman ano ang kahulugan ng ‘sapat ang pag-unlad', at ano ang maksimum na pag-unlad ng produktibong mga pwersa na ‘sapat... sa lumang kaayusan' at kung naabot ay posible at kinakailangan na ang bagong lipunan. Ang marxistang sagot ay hindi pumapatungkol sa anumang partikular na kantitatibong antas, na tinakda ngunit hindi tinutukoy ang pang-ekonomiyang mga mekanismo (kabilang ang zero na pag-unlad). Kabaliktaran, tumutukoy ito sa kalitatibong antas ng relasyon na umuugnay mismo sa mga relasyon ng produksyon at sa pag-unlad ng mga produktibong pwersa.

"Sa takdang yugto ng kanilang pag-unlad, ang materyal na produktibong mga pwersa ng lipunan ay may kontradiksyon sa umiiral na mga relasyon ng produksyon, o - ang legal na ekspresyon sa parehong bagay - sa mga relasyon ng pag-aari kung saan kumikilos sila hanggang ngayon...Ito ang simula ng panahon ng panlipunang rebolusyon." (Marx, Preface to a Contribution to the Critique of Political Economy, our emphasis).

Ang paglitaw sa tiyak at di-mapigilang ‘tunggalian' at hindi ang pagtigil sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa ang nagbukas ng ‘panahon' ng pagbulusok-pababa ng lumang lipunan. Malinaw na pinahayag ito ni Marx: "Mula sa mga porma ng pag-unlad ng produktiong mga pwersa ang mga relasyong ito ay naging kadena na nila." (Ibid).

Ang pahayag ni Marx ay kailangang maintindihan sa ganitong punto: hindi maglaho ang isang lipunan hangga't ang pag-unlad ng produktibong mga pwersa ay tiyak na pinigilan ng umiiral ng mga relasyon ng produksyon. Ayon sa marxistang pananaw, ang yugto ng pagbulusok-pababa ng sistema ay hindi ang total na permanenteng paghinto ng paglaki ng produktibong mga pwersa kundi sa tiyak na pagbagal ng pag-unlad nito. Ang absolutong paghinto ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa  ay sa katunayan, lumitaw sa panahon ng mga yugto ng pagbulusok-pababa. Pero ang mga paghintong ito ay pansamantala lamang lumitaw sa kapitalistang sistema dahil hindi gagalaw ang ekonomiya ng hindi palagiang lumalaki ang akumulasyon ng kapital. Sila ang marahas na kombulsyon na regular na kasama sa paglala ng pagbulusok-pababa.

Lahat ng panlipunang pagbabago ay bunga ng lumalalim at matagalang banggaan ng mga relasyon ng produksyon sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa. Kung ipagtanggol natin ang teorya ng tiyak at permanenteng paghinto sa pag-unlad nito, ang paglalim ng kontradiksyong ito ay maipakita lamang kung ang panlabas na hangganan ng umiiral na mga relasyon ng pag-aari ay ‘absolutong' bumababa. Pero, nangyari na ang paggalaw ng iba't-ibang mga yugto ng pagbulusok-pababa sa kasaysayan (kasama ang kapitalistang sistema) ay sa halip tumungo sa paglawak ng mga hangganang ito hanggang sa kanilang huling limitasyon hindi sa kanilang restriksyon.

Sa ilalim ng proteksyon ng estado at sa ilalim ng presyur ng ekonomiko at panlipunang nesisidad, ang labi ng sistema ay namaga habang itinakwil ang lahat na napatunayang hindi na kailangan sa mga relasyon ng produksyon, lahat na hindi istriktong kailangan sa pagpapatuloy ng sistema. Napalakas ang sistema pero hanggang sa kanyang huling limitasyon.

Ang pagpalaya sa mga alipin sa ilalim ng katapusan ng Imperyong Romano; ang pagpalaya sa mga magsasaka sa katapusan ng Lumang Panahon; ang parsyal na kalayaan ng bumulusok-pababa na monarkiya na binigay sa burges na mga syudad; ang pagpalakas sa sentral na kapangyarihan ng korona, at ang eliminasyon ng 'naka-bata na maharlika' na absolutong kontrolado ng hari; at ganun din, sa kapitalistang balangkas, ang mga pagtatangka sa planadong ekonomiya; ang mga pagsisikap na mabigyang ginhawa ang bigat ng pambansa, pang-ekonomiyang hangganan; ang tendensya na palitan ang burges na mga parasitiko ng matinong sahurang mga 'tagapangasiwa' ng kapital; mga polisiya tulad ng New Deal at ang patuloy na manipulasyon ng ilang mga mekanismo ng batas ng halaga - lahat ng ito ay ebidensya sa tendensyang na palawakin ang huridikal na balangkas sa pagsalba sa mga relasyon ng produksyon. Walang tigil ang diyalektikal na paggalaw matapos ang lipunan ay umabot sa kanyang tugatog. Ang paggalaw na ito ay kalitatibong natransporma pero hindi huminto. Ang intensipikasyon ng mga kontradiksyon na namana sa lumang lipunan ay obligadong nagpatuloy at dahil dito ang pag-unlad ng nabilanggong produktibong mga pwersa ay kailangang magpatuloy bagama't sa pinakabagal na paggalaw.

Mula sa pang-ekonomiyang paninindigan, ang mga katangian ng pagbulusok-pababa ng isang panlipunang porma ay:

  • Aktwal na pagbagal sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa kumpara sa maaring bilis batay sa posibleng teknikalidad at obhetibidad kung walang balakid sa mga relasyon ng produksyon. Ang pagbagal nito ay kailangang may katangiang hindi maiwasan at hindi mapigilan. Kailangang ang  dahilan nito ay ang ispisipikong pagpapatuloy ng mga relasyon ng produksyon na pumipigil sa lipunan. Ang kaibahan sa pagitan ng aktwal na pag-unlad at ng posibleng pag-unlad ng mga produktibong mga pwersa ay lalong lumalayo. Ang pagkakaibang ito ay lalong naging malinaw sa panlipunang mga uri.
  • Ang paglitaw ng lalong lumalalim at lumalawak na mga krisis. Ang mga krisis na ito ang gumawa ng suhetibong mga kondisyon na kailangan para sa panlipunang rebolusyon. Sa proseso ng mga krisis na ito ang kapangyarihan ng nagharing uri ay lalong humihina, at sa pamamagitan ng obhetibong intensipikasyon ng pangangailangan ng kanyang interbensyon, nakikita ng rebolusyonaryong uri ang panimulang mga batayan ng kanyang lakas at pagkakaisa.
  • Ang problema natin kung gayon ay hanapin kung ang dalawang penomenang ito ang katangian ng kapitalistang sistema sa panahon mula Unang Digmaang Pandaigdig hanggang ngayon.

Pagbagal ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa magmula 1914

Habang mula 1850 hanggang 1913 ang bolyum ng pandaigdigang kalakalan ay lumaki ng mahigit sampung bese,[1] "mula 1919 hanggang 1936-38, ang pandaigdigang kalakalan ay lumaki lang ng 7.4 porsyento (1913 = 100 porsyento; 1936-38 = 107.4 porsyento), at ang antas ng kalakalan sa mga produktong industriyal ay mas mababa sa 1936-38 (92.2 porsyento) kaysa bisperas ng Unang Digmaang Pandaigdig. Kailangang idagdag na sa 1950 pa nakahabol ang pandaigdigang ekonomiya matapos ang malaking paghihirap sa antas ng kalakalan sa 1938; sa madaling sabi, ang pandaigdigang kalakalan mula 1938 hanggang 1950 ay tumigil".[2]

Mula 1914-1929. Sa panahon ng Unang Digmaang Pandaigdig, ang produksyon sa mga bansa sa Uropa ay bumaba ng mahigit isang-katlo at ang pandaigdigang produksyon ng 10 porsyento. Wala pang katulad sa nakaraan na ang kapitalismo ay nakaranas ng ganung pagbagsak sa produksyon.

Matapos ang digmaan hanggang depresyon sa 1929, natamasa ng kapitalismo ang yugto ng kasaganaan dahil sa rekonstruksyon ng mga ekonomiyang sinira ng digmaan at ang pagiging ganap ng paglawak ng dalawang batang kapitalistang mga bansa - Estados Unidos at Hapon. Subalit nawala sa Uropa ang nangungunang posisyon sa kapitalistang mundo at hindi na maka-rekober pa mula sa pagbagsak na kagagawan ng 'dakilang digmaan'. Kahit pa sa rekonstruksyon, sa 1929 hindi pa muling nakuha ng Ingglatera ang kanyang wala-pa-ang-digmaan na antas sa eksport. Dahan-dahang naglaho ang kanyang posisyon bilang pandaigdigang bangkero. Ang Alemanya, ang pinakamatinding natamaan, ay bumagsak o hindi na gumagalaw.[3]

Kumpara sa relatibong pagbagsak ng Uropa, tinamasa ng Estados Unidos at Hapon ang hindi maitangging kasaganaan. Nangungutang sa Uropa sa simula ng digmaan, lumabas ang Estados Unidos sa digmaan na nagpapautang sa Uropa at, dagdag pa, lumaki ang kanyang produksyon ng halos 15 porsyento. Subalit ang paglawak nito ay nagdurusa sa mga epekto ng kakulangan ng pamilihan: ang sumada sa lahat ng balanse ng bayad sa loob ng sampung taon (1919-1929) ay maliit kumpara sa halaga ng kapital na gumalaw sa maiksing panahon para sa ekstensyon ng mga riles ng tren, (kung saan praktikal na natapos sa 1919).[4] Mula 1919 hanggang 1929, bagama't ang index para sa produksyong industriyal ay tumaas ng halos 60 porsyento, ang bilang ng mga manggagawa ay bumaba mula 8.4 milyon sa 8.3 milyon. Mula 1910 hanggang 1924, 13 milyon acres ng kultibadong lupain ay naging madamong kalupaan. Dagdag pa, ang Estados Unidos ay hindi na kasingbilis na nakapagpalawak ng bagong mga teritoryo kundi sa mga lugar na nasakop na ng karibal na mga kapangyarihan, na nagkahulugan na 'hatiin' ang naturang mga pamilihan. Ang pagbabago sa distribusyon ng mga inangkat ng Argentina mula sa malalaking kapangyarihan mula 1919 hanggang 1929 ay, sa ganitong punto, partikular na mahalaga.[5]

Halos dumoble ang bahagi ng Amerika habang ang bahagi ng Ingglatera ay halos bumaba ng kalahati. Ganun din ang nangyari sa pagpalawak ng Amerika sa Latin Amerika at Canada. Ganun din ang pag-unlad ng ekspansyon sa ibayong dagat ng Hapon. Sa kontrolado ng Britanya na India mula 1913 hanggang 1929, ang bahagi ng Britanya sa kanyang mga inangkat ay bumaba mula 64.2 porsyento sa 42.8 porsyento habang ang bahagi ng Hapon ay tumaas mula sa 2.6 porsyento tungo sa 9.8 porsyento.[6]

Mula 1929 hanggang 1938. Ang napakalaking Depresyon sa 1929 ay para sa buong mundo habang ang Unang Digmaang Pandaigdig ay sa Uropa. Sa panahong ito bumaba ang pandaigdigang produksyon ng isang-katlo. Ang pagbagsak ng tatlong beses na mas malaki kaysa panahon ng digmaan; ang rekoberi ay hindi kasingbilis . Ang hindi-militar na produksyon ay hindi nakabawi sa kanyang 1929 na antas hanggang sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Naibigay na ang datos sa pandaigdigang kalakalan. Ang produksyon ng pangunahing kapangyarihan sa daigdig ay bumagsak.

Ang mga bansa lamang na inumpisahan ang maramihang produksyon ng armas (Hapon, Alemanya at USSR) ang nakaranas ng paglaki ng kanilang produksyon.

Sa pagtingin sa dalawang ekstra-ordinaryong pagbaba ng tantos ng produksyon, na magkaugnay sa panahon ng rekonstruksyon at sinundan ng yugto ng istagnasyon hanggang Ikalawang Digmaang Pandaigdig, hindi maitanggi na malinaw na ang paglaki ng produktibong mga pwersa ay mahigpit na bumaba mula 1914 hanggang 1940.

Foreign trade of under-developed countries

Pero ang pagbagal ba nito ay nagkahulugan na tiyak ng pumasok ang kapitalismo sa kanyang dekadenteng yugto o ito ba ay seryoso pero temporaryong pagbagal sa pangkalahatang halinhinan ng paglago na napigil lamang sa Sarajevo subalit muling susulong sa Yalta?


[1] Fritz Sternberg, Capitalism And Socialism On Trial, Greenwood Press, New York 1968,p. 30

[2] Sternberg, p.70

[3] Sternberg, p.261

[4] Sternberg, p.248

[5] Sternberg, p.235

[6] Sternberg, pp.232-233

5. Ang pagpihit sa digmaang 1914

Ang Unang Digmaang Pandaigdig ay palatandaan ng isang tiyak na pagpihit sa dalawang partikular na mahalagang mga aspeto ng kapitalistang ekspansyon: imperyalistang ekspansyon, at ang proporsyonal na paglaki ng uring manggagawa sa lipunan.

Ang kataposan ng kapitalistang imperyalistang ekspansyon

Matapos ang kanyang matagumpay na pag-unlad sa ika-19 siglo, sa kanyang regular at hindi mapigilang pananakop ng mga bansa, ang imperyalistang ekspansyon ng kapitalistang abanteng mga bansa ay halos hindi na gumalaw sa pagpasok ng siglong ito. Napasok na ng kapitalismo ang lahat ng mga bansa at ang iba't-ibang kapitalistang kapangyarihan ay ganap ng hinati-hati ang mundo para sa kanilang mga sarili.

Pinakita ng Unang Digmaang Pandaigdig ang kawalan ng posibilidad sa kahit alinmang kapangyarihan na makahanap ng lugar na hindi pa naabot ng kapitalismo para tiyakin ang kanyang ekspansyon. Ang Alemanya, na relatibong nahuli sa 'pananakop' ay napilitang itulak ang unang pandaigdigang digmaan sa kasaysayan para makakuha ng pwesto sa kanyang sarili katumbas ng kanyang pang-ekonomiyang kapangyarihan. Matapos ang digmaan, ang Hapon at Estados Unidos, batay sa nakita natin, ay makatiyak lamang sa kanilang ekspansyon sa kapinsalaan ng Uropa. Ang digmaan kung gayon ay ekspresyon ng mga kontradiksyon ng kapitalismo, na kongkretong nakita sa tunggalian sa pagitan ng natural na tendensya ng kapitalismo na sakupin ang daigdig sa paghahanap ng bagong pamilihan, at ng bagong realidad: ang katotohanan na ang daigdig ay hinati-hati na ng mga malalaking kapangyarihan sa kanilang mga sarili.

Matapos ang 1914, ang mundo ay hahatiin at muling hahatiin ayon sa balanse ng kapangyarihan, pero wala ng tunay na bagong hiyograpikong ekspansyon na magaganap. Ang pang-ekonomiyang pag-unlad ng kapitalismo sa pasulong na yugto ay ang lumalaking importansya ng kolonyal na pamilihan sa pandaigdigang kalakalan. Ang kahalagahan ng mga pamilihan ito ay patuloy na lumalaki sa istatistika mula 1914-18. Mula 1914 hanggang 1929 mabagal itong bumaba; mula 1929 hanggang 1938 bahagya itong bumangon (tingnan sa graph sa ibaba). Sa proseso lamang sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig na ang tendensyang ito ay nabaliktad sa istatistika. Pero, katunayan, ito ay resulta lamang sa prosesong nagsimula sa 1914.  Ang relatibong kahalagahan ng kalakalan sa mga bansa sa ikatlong daigdig sa panahon ng digmaan ay dahil pangunahin sa nakakalulang pagbaba ng kalakalan sa pagitan ng industriyalisadong mga bansa.

Ang digmaan sa 1914, ay senyales ng kataposan ng panahon ng pandaigdigang kapitalismo sa imperyalistang ekspansyon, tanda ng simula ng proseso ng mabilis na pagkasaid ng mga pamilihan labas sa kapitalistang sistema.

Ang kataposan ng paglaki ng porsyento ng uring manggagawa

Tinatayang ang proporsyon ng pandaigdigang populasyon na nasa kapitalistang produksyon ay 10 porsyento sa 1850. Ang proporsyong ito ay halos umabot ng 30 porsyento sa 1914. Pero simula ng siglong ito ang ekspansyon nito ay bumaba ng malaki sa industriyalisadong mga bansa. Ang bilang ng mga manggagawang Aleman ay tumaas mula sa 8 milyon sa 1882 sa 14 milyon sa 1925, subalit ang kanilang proporsyon sa populasyon ng anakpawis, matapos maabot ang 50 porsyento sa 1895, ay bumaba sa 45 porsyento sa 1925.[1] "Ang totoo sa Alemanya ay totoo din sa internasyunal na antas. Ang uring manggagawa ay istabilisado mismo sa 50 porsyento; mas mataas sa Innglatera, sa Pransya at Alemanya ay mas mababa."[2] Itong markadong pagbulusok-pababa ng ekspansyon ng 'prinsipal na produktibong pwersa' ay nagpatuloy hanggang ngayon.

Sa halos lahat ng industriyalisadong mga bansa sa mundo, ang proporsyon ng "manggagawang industriyal, kabilang ang manggagawa sa konstruksyon", ayon sa INSEE,[3] sa 1968 ay 47-48 porsyento lamang sa Alemanya at Ingglatera, 45 porsyento sa buong European Economic Community, 35 porsyento sa buong Estados Unidos, USSR at Hapon. Ang mga datos na ito ay dapat relatibong mas mataas dahil hindi sinama ang mga manggagawa sa transportasyon, agrikultura at pangisdaan. Pero walang duda na pinatunayan nito na ang tantos ng ekspansyon ng uring manggagawa ay labis na bumaba simula sa kataposan ng pasulong na yugto ng sistema matapos ang 1914.

Sa hindi maunlad na mga bansa ang pagbabang ito ay mas mababa. Mula 1950 hanggang 1960 sa Asya, Aprika at Latin Amerika, ang bilang ng bagong sahurang manggagawa sa bawat isang daang mamamayan ay 9 na beses na mas mababa kaysa maunlad na mga bansa.

Bago ang 1914, ang populasyon na epektibong nasanib sa kapitalistang ekonomiya ay mabilis na lumalaki kaysa pandaigdigang populasyon. Iyon ay sa panahon ng pasulong na yugto ng kapitalismo. Ang tendensyang iyo, mula noon, ay tiyak ng bumaliktad.

Pag-unlad simula Ikalawang Digmaang Pandaigdig

Kaya, mayroong malaking pagbabago sa kapitalismo matapos ang 1914 at laluna matapos ang 1929. Walang duda, ang pundamental na katangian ng pagbabagong ito ay ang kataposan ng imperyalistang ekspansyon. Ang imperyalismo, sa esensya, ang prinsipal na pamilihan ng 'pasulong' na kapitalismo. Ang pamilihang ito ang kumuha sa relatibong maliit na bahagi ng kapitalistang produksyon, ang sobrang halaga na kailangan para muling gawing puhunan, ang realisasyon nito ay mahalaga para sa akumulasyon ng kapital. Kailangan lamang nating makita ang radikal na kaguluhan na resulta ng kataposan ng imperyalistang ekspansyon: dalawang pandaigdigang digmaan at krisis na kasinglalim ng 1929-38 sa loob ng hindi lumampas ng tatlumpung taon.

Ang panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay hindi maaring ilabas sa balangkas ng mga kondisyong umiiral sa 1914. Gaya ng nakita natin, bumaba ng malaki ang kolonyal at semi-kolonyal na mga pamilihan sa panahong ito.

Marami ang kumikilala sa yugtong ito ng ekspansyon na iba mula sa panahon ng quasi-istagnasyon sa 30s. Ang mga Trotskyista sa 'Ikaapat na Internasyunal' ay gumagamit ng hambog na termino, 'Neo-Kapitalismo', para ilarawan at bigyan nila ng importansya ang pagbabago sa ekonomiya.

Sa ilang mga kaso, ang tantos ng pag-unlad simula ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay nakahabol o nalagpasan ang naabot sa panahon ng pasulong na yugto ng kapitalismo bago ang 1913. Ito ang kaso sa mga bansa gaya ng Pransya o Hapon. Sa kabilang banda, hindi ganito ang kaso sa pinakamalaking kapangyarihang industriyal, ang Estados Unidos (na may  50 porsyento sa pandaigdigang produksyon sa simula ng 50s,[4] 4.6 porsyento average na taunang tantos ng pag-unlad sa pagitan ng 1957 at 1965 na salungat sa 6.9 porsyento sa pagitan ng 1850 at 1880.[5] Pero ang tunay na katangian ng pag-unlad nito ay radikal na iba mula sa ekspansyon na nakompleto sa 1913.

Ang pangunahing larangan ng pang-ekonomiyang ekspansyon magmula Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay ang rekonstruksyon matapos-ang-digmaan; permanente at malakihang produksyon ng armas; at mas matinding pagsasamantala sa lumang mga pamilihan.

Tanging ang 'mas matinding pagsasamantala sa lumang mga pamilihan' ang komon sa dalawang yugto, pero hindi ito bago sa kasaysayan ng kapitalismo. Kaya dapat i-konsidera natin ang mayor na kahalagahan ng patakarang ito sa panahong imposible na talaga ang bagong mga pamilihan.

Kahit ang pamilihan sa ikatlong daigdig ay nawalan na ng kahalagahan dahil hindi na sila sapat, ganun pa man, patuloy ang pagsasamantala sa kanila sa maksimum na makakaya. Ganun din,

  • Ang biglaang pagpalaki sa pinansya gawa ng Marshall Plan sa rekonstruksyon sa Uropa at Hapon, sa esensya ay para sa imperyalistang kadahilanan.
  • Ang paggamit sa mga nakuhang ganansya sa produksyon.
  • Ang mas epektibong pagsasamantala sa nanatiling ekstra-kapitalistang mga pamilihan.
  • Ang simula ng importanteng paglaki ng utang.

Ang panahong ito ay panahon din ng mabilis na tendensya tungo sa pag-unlad ng kapitalismo ng estado, sa magkatulad na direksyon sa panahon ng 1930s. Sa mga "demokrasya", patuloy na organisasyunal na balangkas ang kapitalismo ng estado para sa rekonstruksyon ng mga ekonomiyang sinira ng digmaan. Ito rin ang paraan para pababain ang kompetisyon sa loob ng pambansang hangganan, para mapalakas ang pambansang estado na harapin ang pang-ekonomiya at imperyalistang kompetisyon sa pandaigdigang saklaw. Ang mga hakbangin ng kapitalistang estado, ilan sa kanila ay nilapat sa antas ng imperyalistang mga bloke sa pamamagitan ng pagbuo ng mga organisasyong gaya ng GATT (ang sinundan ng WTO) ay denisenyo para paliitin ang pang-ekonomiyang mga kontradiksyon - syempre hindi talaga ito napapawi - para mapigilan ang biglaan at mapaminsalang krisis gaya sa 1929. Kaya naging posible, sa antas ng bansa-estado at sa imperyalistang mga bloke, na "ayusin" ang iba't-ibang sektor sa produksyon, at pagalawin ang iba't-ibang mekanismo para dayain ang batas ng halaga at ng sa gayon, para maiwasan pansamantala, ang restriksyon ng pamilihan.

Ang rekonstruksyon ng mga ekonomiya sa Uropa at Hapon na sinira ng digmaan ang makapangyarihang nagpaunlad sa produktibong mga pwersa, na hindi limitado sa produktibong makinarya, kundi pumapatungkol din sa inpra-istruktura at mga instrumento ng ikabubuhay na nasira sa panahon ng digmaan, at kung saan ang rekonstruksyon ay hindi agad bumalik sa antas ng produksyon bago ang digmaan. Kaya, giniit natin na walang hindi maiwasan hinggil sa rekonstruksyon sa mga ekonomiya na sinira ng digmaan. Ang destruksyon mismo, ay hindi gumawa ng isang may kakayahang pamilihan sa rekonstruksyon. Katunayan,, ang rekonstruksyon sa Uropa at Hapon, tulad ng anumang produktibong pamuhunan, ay pinopondohan.

Ang Marshall Plan ay nagbigay ng inisyal na mapagkukunan para pondohan ang rekoberi sa produktibong mga pwersa sa Uropa at Hapon, pero hindi iyon kinukonsidera ng burgesyang Amerikano ng panahong iyon bilang pangunahing pang-ekonomiyang pamuhunan sa hinaharap. Binubuo ito sa malaking bahagi ng libreng pondo na naglalayong pigilan ang mga bansa sa kanlurang Uropa at Hapon na mahulog sa impluwensya ng USSR.

Katunayan, sa pagtulong na muling itayo ang produktibong makinarya, isinilang ng Estados Unidos ang industriyal na mga karibal sa hinaharap na maging kakompetisnya nito sa pandaigdigang pamilihan sa panahon ng 1960s.

Sa ng isang bahagi ng panahon ng matapos-ang-digmaan na kasaganaan, nagamit din ng kapitalismo ang mababang presyo ng kanilang kalakal at sa partikular ang modipikasyon ng internasyunal na relasyon dahil sa de-kolonisasyon, para patindihin ang kalakalan sa mga ekonomiya na hindi pa ganap na napailalim sa kanyang mga relasyon ng produksyon. Ang mga kapangyarihang may internal pa na 'ekstra-kapitalista' na pamilihan (sa partikular, ang isang atrasadong agrikultura gaya ng Hapon, Pransya at Italya) ay sistematiko itong isinanib mula ng digmaan. Pero hindi tulad sa ika-19 siglo, ang ganitong tipo ng pamilihan ay naging napakalimitado para sa pangangailangan ng 'natural' na pagpalawak ng kapitalismo. Katulad ito ng halinhinang buhay ng water-lily kung saan ang laki ay nadodoble bawat araw : habang kailangan nito ng relatibong mas matagal na panahon para mag-umpisang lumaki at kalaunan masakop ang kalahati ng lawa, kailangan lamang nito ng isa pang araw para maabot, sa isang bulwak ng paglaki, ang panlabas na hangganan ng kanyang larangan ng kanyang paglawak. Ang bawat araw na paglaki ay nangangailangan ng erya ng lawa na madoble kaysa nakaraang araw. Pero dahil ang buong lawak ng lawa ay limitado na, ang erya na nawala ay kasingbilis ng paglaki ng pangangailangan nito na magpalawak.

Sa simula ng siglo, ang kabuuang pamilihan na kailangan ng kapitalismo para makatiyak ng isang taon na paglaki ay mahigit anim na beses na mas maliit sa kailangan nito ngayon para sa isang taong produksyon. Ang ratio ay mas malaki kung ang kapasidad ng kapitalismo ng pagpalawak matapos ang 1913 ay katulad sa nakaraan. Subalit sabay-sabay, dahil sa mas malaking pangangailangan para sa bagong mga pamilihan, ang eksternal na pamilihan ay mabilis na kumikipot. Dahil dito, napilitan ang kapitalismo na magsagawa ng mga pampatighaw ng destruksyon at produksyon ng armas para subukang mapunan ang mabilis na nawawala sa 'buhay na panahon'.

Ang 'ekonomiya ng rekonstruksyon' ay hindi lumitaw sa pasulong na kapitalismo. Ang inter-imperyalistang mga tunggalian sa panahong iyon ay hindi katulad sa mga digmaan sa ika-20 siglo. Hindi ginalaw ng paninira ang mga sentro ng produksyon. Walang 'rekonstruksyon' dahil walang tunay na destruksyon. Hinggil sa produksyon ng armas at gastusing militar, ang kanilang bolyum kasama na ang kanilang proporsyon sa pambansang produkto ng malaking kapangyarihan sa ika-19 siglo ay hindi makumpara kung ano sila ngayon sa ilalim ng modernong kapitalismo. Ang pag-unlad ng komunikasyon at ang mababang gastusin sa transportasyon ay nakatulong sa penetrasyon (kapwa sa lawak at intensidad) at sa pagdurog sa hindi-pa-kapitalista na merkantilistang ekonomiya. Dagdag pa, ang pag-unlad ng patakarang de-kolonisasyon ay nagbigay ng napakalaking ginhawa sa imperyalistang mga kapangyarihan sa pasaning gastusin, na nagpalaki ng tubo sa benta sa kanilang dating mga kolonya.

Hindi lamang posible ang malawakang pagtaas ng produktibidad, sa pamamagitan ng pagpababa sa gastusin ng kalakal, para sa panibagong ekstra-kapitalistang pamilihan, humantong din ito sa nakakalulang pagtaas ng bolyum ng mga nagawang produkto. Ito ang paliwanag sa walang katulad na paglaki ng tantos sa panahon ng rekosntruksyon. Subalit, ang mga datos sa panahon ng rekonstruksyon ay dapat ilagay sa perspektiba na galing sila sa mataas na yugto ng mababang pag-unlad sa mayor na mga bansa sa Uropa at sa Hapon at sa puntong ito ay parang "naghahabol" lamang.

Ganun din, dapat nating ilagay sa perpspektiba ang kahulugan ng pang-ekonomiyang kasiglahan sa panahong ito. Hindi maari, sa kalidad, na ihalintulad sa antas ng katangian ng mga panahon ng ekspansyon sa ika-19 siglo. Malaking porsyento ng paglaki sa panahon ng rekonstruksyon ay hindi produktibong gastusin, partikular sa armas. Ang papalaking bigat ng hindi produktibong gastusin ay katangian ng pagbulusok-pababa na ipaliwanag natin sa huling tsapter.

Matapos silang magawa, ang mga armas ay hindi na muling naibalik sa halinhinan ng produksyon para makaambag sa produksyon ng bagong mga kalakal. Sa ganitong punto, ang produksyon ng armas ay pagkabaog ng kapital. Ang produksyon ng armas ay kumakatawan ng ganap na pagkawala ng pandaigdigang kapital, bagamat hindi ito ang epekto sa indibidwal na tagagawa ng armas nang ibenta niya ang mga armas na ginawa niya. Ganun pa man, ang temporaryong pag-unlad na nagawa ng produksyon nito, sa depinidong mga sirkumstanya, na ibinigay sa ekonomiya, ay kumakatawan sa pangkalahatan sa panghihina ng kapital.

 "Ang Hohenzollern sa Alemanya ay kinikilalang militarista talaga, at sa mga taon bago ang unang pandaigdigang digmaan ay pinalaki ang kanyang badyet sa militar, na umabot sa kanyang tugatog sa mapayapang-panahon na noon (1913) ay malaking halaga na £100 milyon , kasama na ang gastusin sa hukbong-dagat. Pero kahit noon kumakatawan lamang ito ng hindi lagpas 4 porsyento sa total na pamabansang kita na noon ay hindi lumampas sa £2,500 milyon." (Atin ang pagdidiin).[6]

Hindi maaring makumpara ang 10 porsyento ng GNP para sa gastusing militar na kasalukuyang naabot at kadalasan nahigitan ng Estados Unidos simula sa panahon ng 'kapayapaan' matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig, o sa 20 porsyento ng USSR.

Ang kapitalismo sa huling mga dekada, ay malayo sa muling pagbangon ng pasulong na yugto na nagtapos sa 1913, sa halip naging lohikal na 'artipisyal' na resulta ng tatlumpung taong pagbulusok-pababa na sinundan nito. Bilang resulta, ang ‘nadiskubrehan' ng kapitalismo sa panahon ng mga taon ng istagnasyon na pang-ekonomiyang 'benepisyo' ng rekonstruksyon at produksyon ay para sa destruksyon.


[1] Sternberg, p.328

[2] Sternberg, p.103

[3] INSEE, Tables of French Economy, 1970

[4] Sternberg, p.500

[5] P. Bairoch,'Diagnostic de l'evolution du Tiers-Monde', cited in Guide Statistique 1972, BNP.

[6] Sternberg, p.141

6. Ang halinhinan ng digmaan-rekonstruksyon

Ang sariling-pagkasira ng Uropa sa panahon ng Unang Digmaang Pandaigdig ay sinabayan ng 15 porsyento na pag-unlad sa produksyon ng Amerika. Sa gitna ng kaguluhan sa lumang kontinente, nadiskubrehan ng Estados Unidos ang mahalagang pamilihan; mag-angkat ang Uropa ng maraming pangkonsumong kalakal, kagamitan ng produksyon at armas mula sa Amerika. Nang matapos ang digmaan,  ang rekonstruksyon sa Uropa ay napatunayan na panibago at mahalagang pamilihan. Sa pamamagitan ng malawakang destruksyon na may pananaw sa rekonstruksyon, nadiskubrehan ng kapitalismo ang daan-palabas, peligroso at temporaryo pero epektibo, para sa kanyang bagong problema sa paghahanap ng pamilihan.

Sa panahon ng unang digmaan, ang halaga ng destruksyon ay hindi 'sapat'; ang operasyong militar ay may direktang epekto lamang sa industriyal na sektor na kumakatawan sa isang-sampu (1/10) sa pandaigdigang produksyon (nasa 5-7 porsyento).[1] Sa 1929, nakaranas muli ng krisis ang pandaigdigang kapitalismo.

Talagang natuto sa karanasan, ang halaga ng destruksyon sa Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay mas matindi at malawak. "lahat-lahat sa panahon ng ikalawang digmaang pandaigdig halos isang-katlo ng kabuuang sektor sa industriya ng mundo ay nahatak sa direktang arena ng aksyong militar."[2]

Ang Rusya, Alemanya, Hapon, Britanya, Pransya at Belgium ay marahas na nakaranas sa mga epekto ng digmaan na sa unang pagkakataon ay may mulat na layuning sistematikong sirain ang umiiral na industriyal na potensyal. Tila nakikita na ang 'kasaganaan' ng Uropa at Hapon matapos ang digmaan. (Marshall Plan, atbp...).

Salungat sa komon na opinyon, hindi huminto ang 'rekonstruksyon' ng muling naabot ng nawasak na bansa ang antas ng produksyon sa wala-pa-ang-digmaan na antas na produksyon: ang rekonstruksyon ay hindi lang hinggil sa direktang produksyon ng produktibong kalakal kundi lahat ng inpra-istruktura at kagamitan ng buhay na winasak na digmaan, bagama't ang kanilang rekonstruksyon ay hindi agad kailangan para maabot ang antas ng produksyon sa wala-pa-ang-digmaan. Ang rekonstruksyon ay hindi pinatupad gamit ang teknolohiya sa wala-pa-ang-digmaan; ang mahalagang pag-unlad ng produktibidad at konsentrasyon ng kapital ay nangyari panahon ng digmaan. At hindi ibig sabihin na kung naabot na ang dating antas ng produksyon ay nagkahulugan ito na ang magkatulad na bulto ng halaga ay muling matali sa produktibong kapital. Panghuli, sa panahon ng kanilang pagkawasak ang mga bansang apektado ay naging atrasado sa industriya kumpara sa ibang mga kapangyarihan. Ang kanilang rekonstruksyon ay hindi maging ganap hangga't maabot nila hindi lang ang dating antas ng produksyon, kundi ang muli silang magi agresibo sa internasyunal na antas.

Sa ganitong punto, ang rekonstruksyon ay katangian ng pag-unlad sa yugto matapos-ang-ikalawang digmaang pandaigdig hanggang 1960s at hindi hanggang 1950s na madalas na pinaniwalaan.


[1] Sternberg, p.477

[2] Sternberg, p.478

Permanenteng produksyon ng armas

  • 4312 beses nabasa
 

Hindi posibleng makumpara ang 10 porsyento ng GNP para sa gastusing militar na kasalukuyang naabot at madalas nalampasan ng Estados Unidos simula sa panahon ng 'kapayapaan' matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig, o sa 20 porsyento ng USSR.

Sa 1934-35 lamang natin naobserbahan ang depinidong rekoberi ng pandaigdigang ekonomiya matapos itong bumagsak sa 1929. Ang rekobering ito, sa kabilang banda ay may pekulyar na katangian na walang katulad sa kasaysayan ng kapitalismo: hindi ito sinabayan ng proporsyonal na pagtaas ng pandaigdigang kalakalan. Sa pagitan ng 1932 at 1936, ang index ng paggalaw ng pandaigdigang ekonomiya (kasama na ang USSR) ay tumaas mula 69 sa 111 (1929 = 100). Ang index ng pandaigdigang eksport, ay kabaliktaran, bumaba ang halaga mula 39 porsyento sa 37.8 porsyento. Ang rekobering ito ay resulta ng produksyon ng hindi-komersyalisadong eksport: paggawa ng armas. Resulta ito ng muling pag-aarmas ng ilang mga kapangyarihan: Alemanya, Hapon, Rusya at sa isang antas, Ingglatera. Sa 1937, ang Federation of British Industries nagdeklara na ang gastos sa paggawa ng armas ay nagbigay sigla sa ekonomiya sa pagitan ng apat hanggang anim na beses mas mataas kaysa inilagak na kapital ng Britanya sa ibayong dagat.[1]

Sa Alemanya, ang gastos sa paggawa ng armas ay umabot sa 90 bilyon marks sa pagitan ng 1933 at 1938. Ang numerong ito na nilabas ni Hitler sa 1940 ay mas mataas sa lahat ng pagtaya na ginawa. Tumaas ng apat na beses ang index sa prodyuser na mga kalakal sa pagitan ng 1932 at 1934, sa produksyon ng sasakyan, salamat sa motorisadong hukbo, tumaas ng anim na beses. Ang bilang ng walang trabaho ay bumaba mula sa 5,331,000 sa 1933 sa 172,000 sa Nobyembre 1938.[2] May napakalaking pangangailangan sa hilaw na materyales na kailangan sa produksyon ng armas: ang bansa tulad ng Sweden, kung saan ang bakal ay pinag-awayan ng mga kapangyarihan sa Uropa, ay tumaas ang kanyang index ng tubo mula 28 sa 91.4 sa pagitan ng 1932 at 1936.

Ang rekobering ito ay hindi pantay na makikita. Sa 1937, nasa Uropa ang 65 porsyento sa pandaigdigang gastos sa armas. Ang kanyang index sa prduksyong industriyal ay 11 puntos na mas mataas sa kanyang 1929 na antas. Kabaliktaran, sa Amerika, kung saan ang produksyong militar ay nanatiling mahina, ang magkatulad na index ay mas mababa pa rin (ng 7 puntos) kaysa kanyang 1929 na antas.

Sa 1937-38, nang ang panibagong krisis ay nanira sa kapitalistang daigdig, muli ang pagtaas ng produksyon ng armas sa mga kapangyarihan na hindi pa armado ang ‘nagligtas' sa sistema. Ang produksyon ng Estados Unidos ay bumaba ng 37 porsyento kaysa kanyang 1929 na antas. Ang ibang mga bansa kung saan nanatiling nangibabaw ang mga ekonomiya ng kapayapaan, ay nakaranas ng marahas na reaksyon sa krisis ng Amerika (Canada, Belgium, Netherlands, Denmark, Bulgaria, Estonia, Finland, Rumania).

"Ang pagbili na may kaugnayan sa paggawa ng armas", sa tapat na ulat ng League of Nations sa 1938, "ay pinabilis sa kalagitnaan ng 1937 at 1938, ibig sabihin, sa panahon na ang resesyon sa Estados Unidos at ang demanda para sa kalakal ay delikadong maging pandaigdigang depresyon katulad noon na nagsimula sa 1929".[3]

Walang duda sa katangian ng pang-ekonomiyang rekoberi matapos ang krisis sa 1929. Ito ay ekslusibong dahil sa ekonomiya-sa-paggawa ng armas, ibig sabihin sa produksyon ng kagamitan para sa destruksyon. Ang ganitong tipo ng produksyon ay may pamilihan lamang sa panahon ng digmaan. Ang digmaan ang tanging paraan para makakuha ng tubo mula sa puhunan-militar. Pumutok ang digmaan. Binuksan nito ang panibagong posibilidad para sa mga kapangyarihan na magsuplay ng mga gamit para sa destruksyon. Kaya na-realisa ng Canada sa panahon ng mga taon ng digmaan ang pag-unlad ng produksyon katumbas sa paglaki ng kanyang produksyon sa nagdaang 25 taon;[4] nakita ng Estados Unidos na lumaki ang kanyang produksyong industriyal ng 50 porsyento.[5]

Sa kataposan ng digmaan, sa kabila ng napakalaking pagkasira sa kasaysayan ng sangkatauhan, hindi bumaba ang pandaigdigang produksyon. Tumaas ito kaysa kanyang antas na wala-pa-ang-digmaan, at nakamit ng Estados Unidos ang isa sa kanyang pinakamalakas na tantos ng pag-unlad sa kanyang kasaysayan. Pero para maabot iyon, naglaan ang Estados Unidos sa kanyang gastusing militar, hindi na segundaryong bahagi ng kanyang ekonomiya, (sa 1929, ang gastusing militar ay hindi tumaas sa 1 porsyento sa GNP), pero esensyal na bahagi sa pagitan ng isang-katlo o kalahati ng kanyang produktibong kapasidad. "(...) ang sektor militar ng US ay hindi kumakatawan ng isang relatibong bahagi ng kabuuang pang-ekonomiyang sistema, kundi napakalaking bahagi, at sa kanyang tugatog halos kasinglaki sa total produksyon ng Estados Unidos sa panahon bago pumutok ang digmaan."[6]

Bago natin suriin paanong ang panibagong porma ng 'buhay' ng sistema ay minolde ang yugto pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, kailangang ibato natin ang tanong: bakit nagawa ng ekonomiya sa paggawa ng armas na resolbahin, kahit temporaryo, ang mga kontradiksyon na nagparalisa nito? Dahil ba ito ay pumipigil sa tendensya ng pagbaba ng tantos ng tubo? Dahil kinontrol nito ang tendensya ng pagliit ng pamilihan?

Hindi bubuksan ang malalim na diskusyon sa teorya ni Rosa Luxemburg laban kina Grossman-Mattick hinggil sa pangunahing mga kontradiksyon ng kapitalistang sistema, ilang mga komento ang maaring gawin batay sa mga pangyayari ng panahong ito.

Sa pangkalahatan, imposible na ikonsidera ang tendensya ng pagbaba ng tantos ng tubo na hiwalay sa lumiliit na pamilihan: ang panganib ng pagbaba ng tantos ng tubo ang nag-obliga sa kapitalismo na paunlarin ang mga paraan para tuloy-tuloy na makalikom ng kapital at kung ganun para makakuha ng bagong pamilihan. Ang pagpalaki ng bolyum ng produksyon, na posible lang sa pagkuha ng bagong pamilihan, ang bumuo ng prinsipal na paraan para maalkontrahan ang pagbaba ng tantos ng tubo. Kasabay nito, ang tuloy-tuloy na pagtaas ng teknikal na bahagi ng kapital (ie ang kanyang organikong komposisyon), ay ang pwersang nagpaandar sa likod ng tendensya ng pagbaba ng tantos ng tubo. Ang dahilan ng hindi maiwasang pangangailangan na palakihin ang produktibidad ay ang nakamamatay na kompetisyon sa pagitan ng iba't-ibang paksyon ng kapital na kontrolin ang umiiral na pamilihan (ang tagumpay ng isang kapital sa iba sa pag-agaw ng isang pamilihan ay masukat sa kanyang kapasidad na makabenta ng mas mura, nagkahulugan, na makagawa batay sa mas taas na antas ng teknolohiya).

Ang ekonomiya ng paggawa ng armas ay sabay na gumagalaw sa ganitong dalawang antas ng kontradiksyon sa loob ng kapitalismo. Gumagalaw ito sa pagliit ng pamilihan sa pamamagitan ng pagbibigay ng panibago, bagama't temporaryo, na pamilihan ng produksyon. Ang pamilihan na ito ay mas mahalaga sa lahat dahil (kabaliktaran sa pamilihan na resulta ng programa sa pampublikong paggawa gaya ng kalsada-para-sa-motorisasyon ni Hiltler, o pagpapaunlad ng mga syudad na ginawa sa ilalim ng 'New Deal'), sumakop ito ng mas malaking sektor ng ekonomiya dahil ang pangangailangang militar ay pananagutan ng halos lahat ng larangan ng produksyon. At, ang pangangailangan ng lumalaking makapangyarihan at sopistikadong mga armas ay lalupang nagpasigla sa mas abanteng industriya kung saan pinakamataas ang konsentrasyon ng kapital.[7] Panghuli, ang produksyong militar ay may napakalaking bentahe na hindi makasira sa pamilihan ng produksyon para sa 'sibilyan'.

Direkta din na gumagalaw ang produksyon ng armas sa tendensya ng pagbaba sa tantos ng tubo sa tatlong paraan. Una, pinalawak ang pamilihan. Pangalawa, tumaas ang tantos ng pagsasamantala[8] dahil ang tunay na sahod ay pinababa ng inplasyon (o sa panahon ng digmaan sa pamamagitan ng pagrarasyon at inplasyon[9] at pinatagal ang oras-paggawa. Sa panahon ng mga digmaan, naging obligado ang overtime at kahit ang mga kampo ng paggawa ay tinatayo sa ilalim ng panawagang 'tungkulin ng sibilyan'. Lahat ng ganitong mga hakbangin ay nangyari sa Estados Unidos matapos ang 1933, ganun din sa Austria, Poland, Australia, Canada, Denmark, Finland, Switzerland, Czechoslovakia, at laluna sa USSR at Alemanya.[10]) At pangatlo, ang produksyon ng armas ay nagbibigay ng malakas na pampabilis sa proseso ng konsentrasyon, at kaya sa pagkuha ng tubo ng kapital.[11]

Sa kabilang banda, pinakita ng kasaysayan ng yugtong ito na ang pinakakonsentradong kapital sa mundo, na may pinakamababang sahod ng manggagawa, ay hindi uunlad ang kanyang produksyon kung hindi ito makakita ng pamilihan para ibenta ang kanyang mga produkto. Sa panahon ng malaking depresyon sa 1929-34, malaki ang pagtaas ng labis na pagbaba ng sahod at ang konsentrasyon ng kapital (sa pamamagitan ng paggalaw ng seleksyon na pinataw ng krisis). Subalit, ang produksyon at ang tantos ng tubo ay huminto o bumaba.

Sa gayon, dahil sa kanyang paggalaw bilang 'bagong' pamilihan, ang produksyon ng armas ay nagbigay ginhawa sa kapitalistang ekonomiya. Ibig sabihin, ang likas na mga kontradiksyon ng kapitalismo ay nakasentro at nakikita sa antas ng pamilihan (ie, ang realisasyon ng labis na halaga). Kaya sa 1914, ang mabilis na pagbaba ng posibilidad ng imperyalistang ekspansyon ay nagbigay ng matinding sugat sa puso mismo ng kapitalismo, ang pamilihan (ang pangangailangan na magbenta).

Ang mga pangulo ng estado na nangasiwa sa depresyon ay hindi nagkamali sa pinagmulan nito ng nagdeklara sila, tulad ng sinabi ni Roosevelt bago pumasok ang Estados Unidos sa digmaan: "Hindi natin kinukonsumo ang lahat ng pagkain na ginagawa natin. Hindi natin ginamit ang lahat ng langis na ating nahukay; hindi natin ginamit ang lahat ng kalakal na ating ginawa".[12] Malinaw sa pinaka-importanteng mga lider ng kapitalistang mundo na ang problema ay hindi sa produksyon  (ang paggawa ng labis na halaga): "nakagawa tayo,...nakahukay tayo,...naka-manupaktura tayo..."; pero sa antas ng pamilihan: "Hindi tayo kumukonsumo,...hindi tayo gumagamit..."

Magaling din si Hitler nang sinabi niya sa Pebrero 1939, na naging bantog niya na panawagan sa digmaan, "Ang Alemanya ay ailangang mag-eksport o mawasak!"

Nakita natin paanong ang paglago ng kapitalismo matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay tunay na pagpapatuloy ng pagbulusok-pababa na nasundan nito dahil sa katotohanan na ang paglagong ito ay nakabatay sa rekonstruksyon. Ang pangalawang mahalagang manipestasyon ng patuloy na pagbulusok-pababa ng kapitalismo ay ang pagmintina ng kapitalismo sa produksyon ng armas ay lubhang napakalaki para maging epektibo sa pagpasigla ng pag-unlad.

Bilang resulta, ang kapitalistang mga kapangyarihan ay hindi nagpatuloy sa ganap na pagbawas ng armas pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang patuloy na paglala ng inter-imperyalistang antagonismo ay hindi sila papayagan na gawin iyon. Sa pamamagitan ng lokalisadong digmaan kung saan ang mga populasyon sa hindi maunlad na mga bansa ay nagsilbing pambala ng kanyon, sa pamamagitan ng pagsasamantala ng anumang kilusan para sa pambansang pagpapalaya, ang malalaking kapangyarihan ay nagpatuloy sa pagwasak sa mundo para hatiin at muling hatiin sa kanilang mga sarili. Ang mundo ay hindi na nakaranas ng yugto ng kapayapaan magmula sa Hiroshima. At ang digmaan, kahit lokalisadong digmaan, ay gumagamit ng paparaming mga armas.

Isinanib din ng Ikalawang Digmaang pandaigdig ang 8 milyong Amerikano na walang trabaho sa 1939 sa kaitalistang pagsasamantala. Ang kataposan ng digmaan ay nagbunga sa loob ng tatlong taon ng paglitaw ng 3 milyong walang trabaho sa Estados Unidos.[13] Pero ang walang hintong paglaki ng pangangailangang militar matapos ang digmaan ay nagbigay kapasidad sa kapitalismo na muling lutasin ang posibleng pagtaas ng kawalan ng trabaho.

Sa panahon ng 1965, halos 6 na milyon ang nagtrabaho sa depensa at sa panahon ng 1968 ang bilang na ito ay umabot sa halos 8 milyon.[14] Ang laki ng produksyon ng armas ay maisalarawan ng katotohanan na "ang mundo ay gumastos ng mas malaki sa produksyon ng armas sa nagdaang sampung taon [ie 1962-72] kaysa sa panahon ng buong unang kalahati ng siglo, kasama na ang dalawang pandaigdigang digmaan."[15]

Kung matandaan natin na ang porsyento sa pambansang kita ng Amerika para sa layuning militar ay hindi umabot ng 1 porsyento sa 1929 at bago ang 1913 ang 4 porsyento na inabot ng Alemanya ang pinakamataas sa bisperas ng digmaan, maintindihan natin ang kahalagahan ng porsyentong minimintina pagkatapos ng 1945.

Sa papalaking pagsandal sa saklay ng produksyon ng armas at sa paghahanap ng pamilihang militar na nagbigay sigla sa kanyang pag-unald, patuloy na napanatili ang kapitalismo. Kaya sa buong yugto ng rekonstruksyon, nakita natin ang mga kapitalista na gumagamit ng parehong gamot na siyang nagpanatili sa sistema magmula 1914. Ang kasanayan ng estado na gamitin ang ganitong mga lunas ay dumaan sa ebolusyon; ang produksyon ng armas ay nagpahintulot sa estado na pakialaman ang ekonomiya na may malaking intensidad at epektibidad. Pero ang laman ng mga ‘lunas' na ito ay nanatiling pareho, dahil ang kalikasan ng sakit ay hindi pa rin nagbago: ang hindi mabaliktad na pagliit ng larangan ng sistema sa ekspansyon; ang permanenteng panganib ng pagbaba sa tantos ng tubo; ang papaigting na kompetisyon sa hanay ng iba't-ibang mga paksyon ng pandaigdigang kapital; ang hindi mapigilang paglala ng makauring tunggalian; ang hindi ganap na paggamit ng kapital; at ang instabilidad ng mga instrumento sa palitan.

Ang lahat na pang-ekonomoiyang sintomas na lumitaw sa Unang Digmaang Pandaigdig at umunlad sa panahon ng krisis sa 1929-38 ay nanatili at tuloy-tuloy na lumala sa sumunod na mga yugto sa halip na maglaho ay lalong lumala: ang hindi mapigilan na pagliit ng puwang ng sistema para sa ekspansyon, ang permanenteng panganib na nakatutok sa tantos ng tubo, ang papaigting na kompetisyon sa pagitan ng iba't-ibang mga paksyon ng pandaigdigang kapital, ang paglala ng makauring tunggalian, ang hindi ganap na paggamit ng kapital, hindi istableng tantos ng palitan....Ang yugto ng kapitalismo pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay yugto lamang ng pagbukas ng isang halinhinan na siyang katangian ng pangkalahatang buhay ng sistema mula 1914: krisis-digmaan-rekonstruksyon.

Ang rekonstruksyon ang hindi gaanong mapaminsala sa panahon ng halinhinan kung saan pinakamahusay na naitago ng kapital ang kanyang katandaan. Ang pangalawang yugto ng rekonstruksyon pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay mas matagal, mas kagila-gilalas at dumating matapos ang alon ng destruksyon na mas matindi kaysa Unang Digmaang Pandaigdig. Pinaunlad ng kapitalismo ang mas pinong paraan ng pananatili. Sapat ang kasaganaan ng yugtong ito, sa minimum sa maunlad na mga bansa, para pansamantalang makalimutan ano ang nangyari sa kapitalismo magmula ng unang digmaan. Pero nang ang relatibong kasaganaan ay nanganganib, ang dating mga sugat ng pagbulusok-pababa ay muling lumitaw na mas malawak kaysa nakaraan. Ang panahon ng rekonstruksyon pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay lohikal na pagpatuloy ng pagbulusok-pababa na sinundan nito. Malayo ito mula sa pagbangon ng pasulong na yugto ng kapitalismo. Ang prinsipal na pang-ekonomiyang manipestasyon ng panahong ito ay likas na lilitaw sa antas ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa.


[1] Henri Claude, De La Crise Economique A La Guerre Mondiale, Editions Sociales, 1947, p.65

[2] Claude, p.70

[3] League of Nations, ‘Apercu General Du Commerce Mondial' 1938, cited by Henri Claude, p.30

[4] Claude, p.24

[5] Sternberg, p.488

[6] Sternberg, p.494

[7] Halimbawa, sa 1962 ang gastos militar ng Amerika sa eroplano, missiles, electronic at mga kagamitan ng telekomunikasyon ay umabot sa 75 porsyento sa kabuuang gastusing militar ng bansa. Mga barko, kanyon, sasakyan at kaugnay na mga gamit na dati pangunahing sandigan ng armadong pwersa, ang bumuo ng natirang 25 porsyento.

[8] Ang ganap na kahalagahan ng salik na ito ay makikita kung ipakita natin ang pangkalahatang tantos ng tubo sa sumunod na porma:
sv       =       sv¼v*
c+v            1+ c¼v *sv¼v ay ang depininasyon ng tantos ng pagsasamantala (o tantos ng labis na halaga).

[9] Ang katotohanan na tumaas ang tunay na sahod sa Estados Unidos sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig (malamang dahil ang teritoryo ng Amerikano ay hindi direktang kasali sa digmaan) ay tila walang duda. Pero ang gobyernong Amerikano sa kabilang banda ay hindi sinayang ang oportunidad na ibigay sa mga manggagawa ang bantog na "alternatiba" ni Goering, na una ng pinatupad: "Armas o pagkain". Sa panahon ng digmaan, ang produksyon ng ‘durableng' pangunsumong kalakal ay pinagbawal.

[10] Claude, p.61

[11] Sa 1945, may malaking progreso sa konsentrasyon ng kapital sa Estados Unidos na tinatayang (Fritz Sternberg) 250 pinakamalaking empresa ay gumawa katumbas ng ginawa ng 75,000 industriya bago ang labanan.

[12] Speech of May 28, 1941

[13] 9,480,000 unemployed in 1939, 670,000 in 1944, 3,395,000 in 1949 (President's Economic Report, 1950)

[14] United Nations, 26th Session of the General Assembly, United States response to the UN questionnaire on ‘The Economic and Social Consequences of the Arms Race...' 1972, p.48

[15] Perroux, La Guerre ou Partage du Pain, V. 3, p.495

Ang pagbagal ng paglago ng produktibong mga pwersa ng kapitalismo magmula Ikalawang Digmaang Pandaigdig

  • 7160 beses nabasa

Ang pagbilis ng indayog ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay isa sa mga salik na nagtulak ng isplit sa '4th International' sa 1952. Ayon sa paksyong 'Lambertista' ng AJS-OCI (The Organisation Communiste Internationaliste ay ang seksyong Pranses ng grupong Trotskyista na pinamunuan ni Lambert, dati nakaugnay sa Healyite Socialist Labour League sa UK (ngayon ay Workers Revolutionary Party) at sa Wolforthite Workers League sa US. Ang AJS (Alliance de Jeunesse Socialiste, ay ang seksyon ng kabataan ng OCI), ang pang-ekonomiyang batayan ng posibilidad ng, at pangangailangan para, sa sosyalistang rebolusyon ay ang ganap na paghinto ng paglago ng produktibong mga pwersa. Ang mga Lambertista ay, sa puntong ito, ay lubusang tapat sa transisyunal na programa ni Trotsky. Nakita natin sa simula ng artikulong ito, ang pagkakasalungatan ng teoryang ito mula sa marxistang punto-de-bista.

Ang istatistika ng paglago sa panahon ng rekonstruksyon ay nagbigay dagok sa teoryang ito. Para maging angkop ang mga istatistika sa kanilang linya ng pananaw, giniit ng mga Lambertista ang hindi-produktibong katangian ng produksyon ng armas. Subalit bagama't tiyak na ang produksyon ng armas ay naging pampigil sa tunay na produksyon, ito ay imposible sa istatistika na nagkunwaring naparalisa nito o 'napawalang-bisa' ang paglago ng produktibong mga pwersa magmula 1945.

Ang matigas, di-nag-iisip na dogmatismo ng ganitong posisyon ay mas nakakatawa dahil marahas itong bumangga sa isa pang dogma (ang transisyunal na programa) na mahalaga sa AJS-OCI: "Ang USSR ay hindi kapitalista, ito ay nanghihina na estado ng manggagawa." Mas mabilis na uunlad ang produktibong pwersa doon kaysa Estados Unidos. Subalit naglaan ang Rusya ng mas malaking bahagi sa kanyang produksyon sa paggawa ng armas kaysa pinakamalaking mga kapangyarihan sa Kanluran.

Para sa mga Trotskyista sa opisyal na 4th International, (Ligue Communiste -Mandel, wala na), ang pagbulusok-pababa ay hindi nagkahulugan ng 'pagbara' sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa, kundi sa pagbagal ng pag-unlad sa ilalim ng bigat ng mga relasyon ng produksyon. Sa ganun tapat sila 'ng lubusan' kay Marx. Pero kung kiskisin lang ng konti sa ibabaw, makikita ang tagpi-tagping mga dogma na kasing salungatan ng sa AJS.

Sa pampletong may titulong, "Qu'est-ce-que l'AJS?", si Weber, ang teoritisyan ng 4th International, sumubok punain ang "hibang na mga teorya at pantastikong pambaluktot ng mga Lambertista" sa usaping ito.[1] Para maresolba ang mga kontradiksyon sa dogma ng 'nanghihina na estado ng manggagawa', (si Mandel at mga kasama ay naniwala din na maraming mga bansa sa mundo ang hindi kapitalista), sinabi ni Weber na may produktibong katangian ang paggawa ng armas. Para masagot ang problema sa pormulasyon ni Trotsky na ang batayan ng sosyalismo ay nakasandal sa nakabilanggong paglago ng produktibong mga pwersa, nagpaliwanag si Weber na 'isinalarawan' lang ni Trotsky ang ‘realidad na kanyang nakikita sa 1938'.

Hinggil sa problema ng pagpaliwanag sa mga katangian o sa laman ng mabagal na kahulugan ng yugto ng pagbulusok-pababa, wala ng maibigay na anuman ang mga Trotskyista. Nagsalita sila hinggil sa 'neo-kapitalismo' na diumano nagsimula pagkatapos agad ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig at kinatangian ng "walang katulad na pang-ekonomiyang ekspansyon". Sinabi nila sa atin na "ang pangkalahatang krisis ng kapitalismo ay dala ng unang digmaan"; pero sinabi din nila sa atin na sa 1848, 120 taon na ang nakaraan, kinundena ni Marx ang kapitalistang produksyon na hadlang sa pag-unlad ng produktibong mga pwersa; na sa 1848 dineklara niya na ang kapitalistang moda ng produksyon ay "paurong at reaksyonaryo".[2] At pinaalala nila sa atin ang mga pangungusap sa Manipesto ng Komunista:

"Ang maraming mga dekadang nagdaan sa kasaysayan ng industriya at komersyo ay kasaysayan ng pag-alsa ng modernong mga pwersa ng produksyon laban sa modernong mga kondisyon sa produksyon...At dito maliwanag, na ang burgesya ay hindi na maari na nagharing uri sa lipunan, at ang ipataw ang kanyang pag-iral sa lipunan ay isang batas na walang halaga".

Ang seleksyong ito ay hinalaw ni Weber para ibato ang tanong, "ibig ba sabihin nito na sila Marx at Engels ay nagkamali?" Nangatwiran si Weber na ang sagot sa tanong na ito kung saan tiyak hindi tatangging sasang-ayon ang bawat Lambertista kung hawakan niya ng seryoso ang Lambertistang tesis, ay ang sumusunod: "Kung ang kontradiksyon sa pagitan ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa at ang pagpatuloy ng kapitalistang mga relasyon ng produksyon ay lubos at simpleng maipahayag sa pagharang sa produktibong mga pwersa, kung gayon mali sila Marx at Engels, hindi lang sa 1848 kundi sa buong buhay nila, dahil ayon sa posisyong Lambertista, ang istagnasyon sa produktibong mga pwersa ay nagsimula sa 1914!" Maraming kalituhan ang sumunod: "Pero ang Lambertistang teorya ng 'pagbara' ng produktibong mga pwersa ay walang kaugnayan sa marxismo..."

Sa kabilang banda, kung naniwala ka na sila Weber, Marx at Engels ay hindi mali, kaya matapos ang di-pagkakamali ni Trotsky, naligtas din ang di-pagkakamali nila Marx at Engels, sa ulo ni Weber, at ang dogma ng iba't-ibang di-pagkakamali ay nirespeto. Pero bigla kang magapos ng sumunod na mga pananaw: ang dekadenteng kapitalismo ay naganap na noong 1848; ang simula ng "pangkalahatang krisis ng kapitalismo" ay sa 1914 lang; at ang rurok ng matagumpay na ekspansyon ng "neo-kapitalismo" sa 1960! Ang pagkasira ba ng kapitalistang pag-unlad ay nasa "mga dekada bago ang 1848", "120 taon na ang nakaraan" sa 1848, o sa 1914, o kahit sa 1945 sa simula ng tinatawag na "neo-kapitalismo"? Kailan nagsimula ang bantog na "panahon ng sosyal na rebolusyon" na sinasabi ni Marx?

Mahirap pagtagpi-tagpiin ang anumang magkakaugnay na paliwanag sa nakakalungkot na tagni-tagning teorya na ipinaliwanag lamang para ilibing ang ilang opisyal na Trotskyistang mga dogma at bigyang katwiran ang 'progresibong katangian' ng lahat ng burukratikong kilusan sa ikatlong daigdig, ang 'anti-imperyalistang' katangian ng Peking at Moscow, at lahat ng klase ng oportunismo ng mga unyon ('kritikal' na suporta), eleksyon ('edukasyunal' na benepisyo), at mga reporma ('transisyunal na kilusan tungo sa sosyalismo'). Pero sa huling pagsusuri, para sa mga Leninista sa What Is To Be Done?, lahat ng mga pang-ekonomiyang problema na kinatangian ng istorikal na mga yugto, atbp... ay hindi mahalaga dahil ang mga 'scientists' na ito ay kumbinsido na ang tanging problema ay rebolusyonaryong liderato: "Ang kasalukuyang krisis ng kultura ng sangkatauhan ay krisis ng proletaryong liderato." (Trotsky, 1938)

Halos walang matutunan mula sa tagni-tagning teorya nito (na nagsilbing lamang balabal para tabonan ang iba't-ibang tipo ng Trotskyistang oportunismo), liban sa realisasyon sa pangangailangang paunlarin ang seryosong depinisyon ano ang pagbagal sa paglago ng produktibong mga pwersa.

Tulad ng sinabi natin sa simula ng artikulong ito, ang yugto ng pagbulusok-pababa ay makikita sa pagbagal ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa:

  1. ang naturang kakulangan ng pag-unlad ay ispisipikong resulta mula sa mga restriksyong pinataw ng mga relasyon ng produksyon;
  2. ang proseso ay hindi maiwasan at hindi mapigilan;
  3. isang lumalaking puwang ang nabuo sa aktwal na pag-unlad ng produktibong mga pwersa at ano ang posible kung wala ang mga harang na mula sa dominanteng mga relasyon ng produksyon.

Nang sinulat nila Marx at Engels ang Manipesto ng Komunista, mayroong pana-panahong pagbagal sa pag-unlad dahilan ng halinhinang krisis. Sa panahon ng mga krisis na ito, malinaw na makikita ang pundamental na mga kontradiksyon ng kapitalismo. Pero ang "mga pag-alsa ng modernong mga pwersa ng produksyon laban sa modernong mga relasyon ng produksyon" ay mga pag-aalsa sa kabataan ng kapitalismo. Ang resulta ng ganitong regular na mga eksplosyon ay pagpapalakas lamang ng sistema na, sa panahon ng kanyang dramatikong pagsulong, ay tinakwil ang kanyang bata na mga katangian kasama ang huling pyudal na mga hadlang sa kanyang daan. Sa 1850, 10 porsyento lamang sa populasyon ng daigdig ang nasanib sa kapitalistang mga relasyon ng produksyon. Nasa harapan ng sahurang sistema ang hinaharap. May galing sila Marx at Engels na kunin mula sa mga krisis ng pasulong na kapitalismo ang esensya ng mga darating na krisis. Sa paggawa nito, pinakita nila sa darating na mga henerasyon ang mga batayan ng pinakamalalim na mga kombulsyon ng kapitalismo. Nagawa nila ito dahil sa simula ang isang panlipunang porma ay nagdadala sa loob nito ng mga binhi ng lahat ng mga kontradiksyon na magdadala sa kanya sa kamatayan. Subalit hangga't ang mga kontradiksyong ito ay hindi umunlad sa punto na permanenteng humadlang sa ekonomikong paglago, bumubuo sila bilang motor mismo ng pag-unlad. Ang pagbagal na panaka-nakang naranasan sa ika-19 siglo ay walang kaugnayan sa kanyang permanenteng lumalaking harang. Kabaliktaran, ang intensidad ng mga krisis ay humihina sa kanilang paulit-ulit. Ganap na nagkamali sila Marx at Engels sa kanilang pagsusuri sa 1848. (si Marx sa Makauring pakikibaka sa Pransya ganun din si Engels sa kanyang huling introduksyon sa tekstong ito, ay hindi natakot na kilalanin ito).

Mas malinaw si Rosa Luxemburg sa analisis sa 1898:

"Kung masusing tingnan ang iba't-ibang dahilan ng lahat ng nagdaang malaking mga krisis, makumbinsi ka na lahat sila ay hindi ekspresyon ng kahinaan ng katandaan ng kapitalistang ekonomiya kundi ng kanyang kabataan. Hindi pa tayo tumungo sa antas ng paglago at pagkasaid na magluwal ng nakamamatay, pana-panahon na tunggalian ng mga pwersa ng produksyon sa limitasyon ng pamilihan, na siyang aktwal na kapitalistang krisis ng katandaan....Kung puno na ang pandaigdigang pamilihan, at hindi na maaring mapalawak ng biglaang ekstensyon; at kung, ang produktubidad ng paggawa ay pursigidong umigpaw pasulong, ang pana-panahong tunggalian ng mga pwersa ng produksyon sa limitasyon ng palitan ay magsimula na, at paulit-ulit na mas matindi at mas magulo." (Rosa Luxemburg, Reform or revolution )

Nang nabuksan ang panahon ng rekonstruksyon matapos ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig, matagal ng panahon ang lumipas mula ng ang kapitalismo ay "hindi na maaring palawakin ng biglaang ekstensyon". Sa ilang dekada, ang produktibidad ng paggawa ay mabilis na lumaki upang makontrol pa sa loob ng kapitalistang mga relasyon ng produksyon. Sa loob ng tatlumpung taon, paulit-ulit at lumalaking marahas na mga atake ng mga pwersa ng produksyon laban sa mga harang na humadlang sa kanilang pag-unlad na brutal na nanira sa buong lipunan.

Tanging ang kahirapan at barbarismo ng mga taon bunga ng lumalaking depresyon ang paliwanag sa pangkalahatang kaguluhang itinulak ng pang-ekonomiyang pag-unlad na sinimulan ng rekonstruksyon. Dahil sa kabilang banda, ito ay 'pag-unlad' na katunayan bumubuo ng pagbagal ng paglago ng produktibong mga pwersang hindi pa naranasan ng sangkatauhan. Hindi pa nangyari noon ang proporsyon na naabot ngayon ng kaibahan sa pagitan ng ano ang posible at aktwal na naabot. Hindi pa nangyari noon "na ang patuloy na pag-unlad ay lumilitaw na pagbulusok-pababa". (Marx).

Para maintindihan ang lawak ng pagbulusok-pababa na ito maraming tanong ang dapat sagutin. Ang produksyon ba ng armas ay isama o hindi sa bolyum ng produksyon na epektibong ma-realisa para madetermina ang pag-unlad ng produktibong mga pwersa? Paano natin madetermina ang antas ng produksyon 'na dapat posible'? Kailangan pa nating ikumpara ang mga antas ng epektibong realisasyon sa dapat makamit kung ang pang-ekonomiyang paglago ay nagpatuloy na sundin ang tantos na nakamit sa panahon ng pasulong na yugto? At, sa ganung kaso, dapat ba tayong magsimula sa 1913 o 1945? O i-determina natin ang tantos na dapat posible ayon sa umiiral na teknolohiya sa panahong iyon? Kailangan bang ikonsidera na "pabayaan" man ang produktibong mga pwersa ay uunlad ito ayon sa tantos na lumalaki o manatiling matatag?

Para masagot ang mga katanungang ito ikumpara natin ang pandaigdigang industriyal na produksyon tulad ng pag-unlad nito mula 1913 hanggang 1959 (kasama ang produksyon ng armas) kung ano ang mangyari kung ang industriyal na paglago ay nagpatuloy matapos ang 1913 ayon sa parehong tantos na nakamit sa panahon ng dekada 1880-1890.[3] (Ipagpalagay natin ang matatag na tantos ng pag-unlad. Sa realidad, ang tantos na ito ay tataas sa ilalim ng impluwensya ng tumataas na produktibidad). Partikular tayo na interesado sa panahon na nagsimula agad pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang pagkumpara sa pinagpalagay na paglago na nasa unang halimbawa (sa itaas) ay makompleto ng ikalawang pagkumpara sa ibang halimbawa ng pinagpalagay na pag-unlad batay sa bagong tantos ng pag-unlad na maaring posible sa pag-unlad ng teknolohiya sa panahon ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Para makuha ang mas saktong ideya sa lawak ng pagbulusok-pababa magsimula tayo sa pinagpalagay na pag-unlad mula sa pagkatapos ng digmaan sa 1946. Para sa ganitong pagkumpara piliin natin bilang tantos ng paglago na malamang makamit pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig (kung hindi pipigilan ng kapitalistang mga relasyon ng produksyon ang pag-unlad), ang tantos na naabot ng industriyal na produksyon ng Estados Unidos sa pagitan ng 1939 at 1944. Binuksan ng digmaan ang mahalagang pamilihan para sa ekonomiya ng Amerika at kaya nagawang gumalaw ang produktibong aparatus sa kanyang maksimum na lakas. Sa kabilang banda, ang tantos na ito ay limitado dahil ang naturang malaking paglago sa produksyon ay kabilang ang tipo ng produksyon na hindi na muling maibalik sa produksyon para lalo pa nitong mapabilis ang pag-unlad, ang paggawa ng armas. Dagdag pa, ang tantos na ito ay na-realisa sa Estados Unidos habang ang ibang mga kapangyarihan ay nagdurusa sa digmaan: Kaya hindi nakinabang ang paglago ng ekonomiya sa Amerika sa teknolohikal na pag-unlad na binigay ng internasyunal na kolaborasyon. Ganun pa man, pinagbatayan pa rin natin ang tantos ng ganitong paglago, dahil may halaga ito na aktwal na nakamit sa isang takdang panahon at kaya nagbigay sa atin ng pag-unawa sa aktwal na teknolohikal na kapasidad ng lipunan. Ang index ng produksyong industriyal ng Estados Unidos ay tumaas mula sa 109 sa 235 sa pagitan ng 1939 at 1944 ( 100=1938 ) na may tantos ng pag-unlad ng 110 porsyento sa limang taon (tingnan sa katabing graph).

Sa graph makita natin ang mga kaibahan na sa parehong mga kaso, mabilis na lumalawak. Makita natin, na mas malinaw, ang antas ng mga pagbagal sa pamamagitan ng pag-rekord sa kanilang pag-unlad sa hiwalay na graph. (Ang unang graph ay sinukat sa semi-logarithms kaya hindi masyado makita ang pag-unlad ng mga pagkakaiba.)

Ang mga graph na ito ay pagtanya lamang at nagbigay ng pagsalarawan na malamang pagmaliit sa aktwal na lawak ng pagpigil sa tantos ng paglago. Subalit, nagbibigay sila ng malinaw na ideya sa walang kaparis ng epektibidad ng pagpigil, sa kanyang hindi mabaliktad at hindi mapigilang katangian, kabilang na ang kanyang tuloy-tuloy na paglaki. Ang mga panahon kung saan pinakitid ang mga kaibahan ay pumatungkol sa mga panahon ng muling paggawa ng armas at rekonstruksyon. Dito ang kanilang tungkulin bilang temporaryong lunas ay malinaw na makikita.

Matapos ang pagbagal sa paglago ng produktibong mga pwersa, kailangang makita kung ang kapitalismo matapos ang 1914 at laluna matapos ang 1945 ay kinundena sa mas lumalalim at mas lumalawak na mga krisis (ang pangalawang katangian ng pang-ekonomiyang pagbulusok-pababa ng ekonomiya). Ito ang magdala sa atin na suriin ang katangian ng produksyon ng armas at ang kanyang mga limitasyon.

Ikonsidera natin ang panahon ng 1914-46, pagkatapos ang panahon mula sa kataposan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig hanggang ngayon.


[1] ‘Qu' est-ce que l ‘AJS', Cahiers rouge, series ‘Marx ou creve' (sic), pp. 13-35

[2] Ibid, p. 30

[3] From 1880 to 1890, the index of industrial production multiplied by 1.6, Sternberg, p.21

7. Mga krisis ng pagbulusok-pababa

Ang naturang balangaks ay nangangailangan ng analisis sa produksyong militar at sa mas pangkalahatang problema ng hindi produktibong paggawa.

Ang tanawin ng mga krisis na pinakita ng kapitalismo sa panahon ng 1914-46 ay hindi na kailangan ng komentaryo: malinaw na nagsasalita ang dalawang digmaang pandaigdig at depresyon na kasinglawak ng 1929, sa loob ng tatlumpung taon. Ganun pa man, makabuluhan ang dalawa pang punto. Dahil iyon ay pang-ekonomiyang krisis sa napakatradisyunal na kahulugan, ang depresyon sa 1929-34 ay kadalasan kinilala na krisis ng modernong kapitalismo. Pero ang dalawang pandaigdigang digmaan ay bumubuo din ng malalim na mga krisis ng sistema. Ganun din sa pang-ekonomiyang depresyon sa panahon ng digmaan, ang pandaigdigang tunggalian ay nagpahayag sa pinakabrutal na anyo ng kawalang kapasidad ng kapitalistang mga relasyon ng produksyon na patuloy na palawakin ang sarili sa normal na paraan. Ang 'purong' pang-ekonomiyang krisis ay pumapawi sa labis na kapital sa pamamagitan ng pagkalugi; iyon din ang nakamit ng digmaan sa pamamagitan ng pisikal na paninira at armadong karahasan. Pero sa parehong mga kaso, ang laman ay pareho: napilitan ang kapital na sirain dahil sa presyur ng mga kontradiksyon sa kanyang sariling moda ng pagkilos. Sa parehong mga kaso, pinalitaw ng sistema ang marahas na mga kombulsyon na tinutulak ng kawalang kapasidad ng dominanteng mga relasyon sa produksyon na umangkop sa mga pangangailangan at potensyalidad ng lipunan. Sa mundo na dominado ng kapital, walang hindi ekonomiko: itong mga 'internasyunal na pampulitikang krisis' na tinawag na pandaigdigang mga digmaan, sa halip na isang ekstra-ekonomikong penomena, ay isang barbarikong manipestasyon ng pinakamalalim na pang-ekonomiyang krisis.

Kaiba sa mga krisis sa pasulong na yugto ng kapitalismo, dinala ng mga kombulsyon ng dekadenteng kapitalismo sa harapan ang isang pangkalahatan at matingkad na galaw ng sistematikong pagbagsak. Nasa katotohanang ito ang kanilang magkaibang katangian. Ang krisis sa 1929 ay mula sa pagbagsak ng produksyon na mas malaki pa sa Unang Digmaang Pandaigdig. Mas mapaminsala ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig kaysa Unang Digmaang Pandaigdig, at nagtulak ng kapinsalaan na mas malaki kaysa 1929. Pinakita ang ganitong pag-unlad ng intensidad ang hindi mabaliktad na katangian ng pangkalahatang galaw ng pagbulusok-pababa.

Mula 1914 hanggang kataposan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ang kahalagahan at kahulugan ng mga kombulsyong ito ay lalupang nakikita. Pero ang kawalan ng seryosong krisis sa loob ng dalampung taon pagkatapos ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay sapat para makumbinsi ang mga komentarista sa depinidong paglaho ng mga krisis sa loob ng kapitalismo, at bilang resulta ay maliitin ang mga krisis sa sumunod na yugto na "mga krisis ng pag-unlad".

Subalit sa panahon pagkatapos agad ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, sinimulan ng kapitalismo ang panibagong halinhinan ng pagpundar na hindi na kasing tibay sa sinundan nito na siyang dahilan ng digmaan. Lalupang umaasa ang pang-ekonomiyang ekspansyon sa dalawang mga saklay na naglarawan sa kanilang likas na mga kahinaan sa pagbibigay ng anumang matagalang solusyon sa krisis. Ang dalawang mga saklay na ito ang mga mekanismo ng "rekonstruksyon" at produksyon para sa pang-militar na layunin.

Syempre, ang destruksyon ay mas malawak ngayon, at ang rekonstruksyon ay mas matagal kaysa noong matapos ang Unang Digmaang Pandaigdig. Naging permanente ang digmaan sa pamamagitan ng tuloy-tuloy na pagmintina sa lokal na mga digmaan, at mas mataas ang antas ng produksyon ng mga gamit pandigma sa "panahon ng kapayapaan" kaysa sa panahon ng dalawang pandaigdigang kaguluhan. Mas natuto ang estado kung paanong pangasiwaan ang mga epekto ng internal na mga kontradiksyon na progresibong nakasira sa sistema, at naging papalaking pwersa na kumokontrol sa sistema. Samakatwid, nagsimula ang kapital sa panibagong yugto ng kanyang pagbulusok-pababa sa hilera ng partikular na epektibong mga pampatighaw, pero ang purong pampatighaw na katangian ng mga hakbanging ito ay hindi naikubli.

Ang mga limitasyon ng rekonstruksyon

Ang puntong ito ay mataas na tinalakay sa artikulong "La crise", na lumabas sa Révolution Internationale (old series) nos. 6 and 7, at hindi na natin uulitin dito. Sa halip magpokus tayo sa pagrepaso sa ilang prinsipal na pang-ekonomiyang penomena na, simula sa ikalawang kalahati ng 60s, ay hindi maipagkailang pinakita ang mga limitasyon ng mga pampatighaw na ito.

Ang ganap na rekonstruksyon ng mga bansa sa Uropa at Hapon sa 1965 ay nagbigay ng malalim na dislokasyon sa internasyunal na pang-ekonomiyang mga paraan na nanguna sa kapitalistang "ekspansyon" magmula ng digmaan. Lahat ng mekanismo sa internasyunal na palitan ay pumasok sa krisis. Ang dating mga merkado para sa industriya ng Amerika ay biglang naging magaspang, agresibo sa kalakalan. Sa 1967 naitala ng Estados Unidos ang kanyang unang balanse ng depisit sa kalakalan magmula 1893. Samakatwid, ang nagbigay sigla sa sistema sa loob ng ilang dekada ay siya na mismong nasaid, at walang anumang posibleng solusyon na makikita. Ang halinhinan kung saan "umunlad" ang kapitalismo magmula sa kanyang pagbulusok-pababa (krisis - digmaan - rekonstruksyon), ay muling bumalik sa nakamamatay na pagpihit: ang kataposan ng rekonstruksyon.

Ang mga limitasyon ng ekonomikong pampasigla ng produksyong militar

Nakita natin sa nagdaang mga seksyon ang "kabuluhan" ng pamilihang binuo ng mga pangangailangang militar at ang kahalagahan ng salik na ito sa kapitalistang ekonomiya magmula Ikalawang Digmaang Pandaigdig. Ang mga limitasyon ng ganitong tipo ng merkado, ay unibersal na kinilala bilang isa sa mayor na "pundasyon ng kapitalistang ekspansyon" sa ating panahon, ay kailangang suriin kung nais nating maunawaan ang batayan ng hindi mapigilang susunod na mayor na krisis ng sistema. Tinalakay natin ng mataas ang paksang ito hindi lang dahil bahagi ito ng sagot sa problema ng mga krisis sa panahon ng pagbulusok-pababa ng kapitalismo, kundi dahil ito din ang isa pinaka-ispektakular na ilustrasyon sa isang partikular na signipikanteng penomenon ng ganitong pagbulusok-pababa: ang biglaang pag-unlad ng hindi-produktibong mga sektor sa kapinsalaan ng produktibong sektor.

Ang pangkalahatang kalituhan na nangibabaw kaugnay ng produksyong militar ay hindi kaiba sa ating pagsisikap na maunawaan ang problema: hindi bihirang marinig sa mga "marxista" ang pagsasabi na anumang pagkakaiba sa pagitan ng produksyon tulad ng sa armas at ang mga kagamitan para sa ikabubuhay ay pumatungkol sa "etikal na kriterya" ay ganap na kaiba sa marxistang pang-ekonomiyang kriterya.[1]

Paggawa ng armas: lantay na pagkasira ng pandigdigang kapital

Nabuhay ang kapital para at sa pamamagitan lamang ng pagpalawak sa sarili, ibig sabihin mula sa proseso na nagsimula sa pagsasamantala sa buhay na paggawa - ang pagkuha ng labis na halaga - at nagtatapos sa paglaki ng kapital dahil sa transpormasyon ng isang bahagi ng labis na halaga sa panibagong kapital.

Ang kapital ay hindi nagkahulugan ng akumulasyon ng yaman - bagama't ganun din ito. Ang kanyang ispisipikong katangian ay nasa kapasidad na kumuha ng labis na halaga at sa layunin ng ganitong pagsasamantala: ang paglaki ng kapital. Ang kapital una sa lahat ay isang panlipunang relasyon.

Pero ang paggawa ng armas ay may kakaibang katangian sa pag-angkin ng halaga-sa-gamit na hindi nagpahintulot sa kanila na pumasok, sa anumang porma, sa proseso sa produksyon. Ang isang washing machine ay nag-ambag sa reproduksyon ng lakas-paggawa, tulad ng isang tinapay o damit. Sa pamamagitan ng laman ng kanilang halaga-sa-gamit, ang mga produktong ito ay magsilbing kapital sa porma ng variable capital. Ang kompyuter, isang toneladang bakal, o isang steam engine, hangga't sila ay mga kagamitan o layunin ng paggawa ay gagalaw bilang kapital sa porma ng constant capital. Subalit ang armas ay mawasak o kalawangin (hindi muna natin isama sa ngayon ang indirektang produktibong epekto sa produksyon ng armas - cf  sa ikalawang bahagi ng artikulong ito).

Malinaw, nagbibigay ng kapital ang armas sa pamamagitan ng metabolismo. Nang maibenta na, natransporma sila sa pera, at sa perang nakuha, ang kapitalista na nagbenta sa kanila ay makabili ng mga gamit ng produksyon o ikabubuhay. Pero ang mga armas mismo ay hindi maging kapital. Ang bumibili ng armas ay nagbayad ng kapital at tumanggap bilang kapalit ng isang produkto na hindi maging kapital. Ang nakuha ng pandaigdigang kapital sa tao na nagbebenta ng armas ay nawala sa tao na bumili sa kanila. Ang pandaigdigang resulta sa operasyon ay zero.

Gawin nating halimbawa ang Marcel Dassault, isa sa pangunahing gumagawa ng armas sa daigdig, na nagbebenta ng armas sa ibang mga bansa at sa estadong Pranses din. Tingnan ang halimbawa sa unang tipo ng pagbenta: Ang mga Mirage jets ay ipinagbili sa Peru. Natanggap ng Dassault  ang perang bayad, na magamit nila para mapalitan ang kapital na nagastos at mapalaki ang kapital sa kanyang empresa sa pamamagitan ng pagbili ng bagong mga makinarya at bagong kantidad ng lakas-paggawa. Para sa praksyon ng kapital na kinakatawan ng Dassault ang palitan ay normal at produktibong aktibidad. Ganun din para sa kapital ng Pransya.

Ano ang kahulugan ng ganitong palitan, sa kabilang banda, para sa kapital ng Peru? Para makuha ang kinakailangang pera pambili ng mga Mirages, kailangan ng Peru, halimbawa, na ibenta ang katumbas na kantidad ng kaning-isda. Maari niyang gamitin ang halagang ito para mapalaki ang kanyang sariling kapangyarihan ng pagsasamantala, ang kanyang kapital (mga pabrika ng kaning-isda, o bangkang pangisda). Sa halip, binago ng Peru ang halaga tungo sa supersonic fighter-bombers. Sa naturang bombers maaring lolobo ang dangal ng "progresibong" pangkating militar na nasa kapangyarihan, pero hindi maaring direkta silang gamitin ng pambansang kapital para makakuha ng isang sentimo sa labis na halaga  (kahit man lang pagtatayo ng isang serbisyong pantransportasyong sibil na limitado ang tubo). Para sa kapital ng Peru, ang ganitong operasyon ay binayaran sa pamamagitan ng pagwasak ng kapital.

Para sa pandaigdigang kapital, hindi naglaho ang hindi produktibong katangian ng paggawa: nalipat lamang ito mula sa isang lugar tungo sa iba pa sa loob ng kanyang sariling saklaw. Anuman ang palitan na nangyari, nanatili ang katotohanan na sa ibang bahagi ng mundo ang produktibong paggawa ay nabaog sa usapin ng pag-unlad ng kapital. Ang lugar kung saan naramdaman ang bigat ng hindi produktibong aktibidad ay walang pagbabago sa problema; hindi ibig sabihin na dahil ang paggawa ng armas ay tumawid sa pambansang hangganan ay nagbago na ang kanilang katangian kaugnay sa pandaigdigang kapital.

Ngayon ikonsidera ang pangalawang yugto: Binenta ng Dassault ang kanyang Mirages sa estadong Pranses. Para sa nagbebenta ng armas, ang operasyon ay may tubo at produktibo pa rin para sa kanyang kapital. Pero para sa kapital ng Pransya sa pangkabuuan, hindi na ganito. Sa pamamagitan man ng indirektang buhis, buhis ng kapital o buhis sa paggawa, laging ang labis na halaga na kinuha mula sa buhay na paggawa ng estado, kustomer ng Dassault, ang ginamit para bumili ng Mirages. Para sa pambansang kapital, ito ay usapin ng walang silbing labis na halaga.

Kaya, sa bawat pagsakripisyo ng pambansang kapital, sa pamamagitan ng walang silbing labis na halaga, isang depinidong halaga ng paggawa para sa produksyon ng armas na kinunsumo ng estado, mayroong mas malaking labis na halaga na hindi produktibong kinunsumo at hindi na mapalawak ang halaga ng kapital sa kabuuan.


[1] See for example Henri Weber's polemical pamphlet on the AJS

8. Ang konsepto ng pandaigdigang kapital

Komon na pinasubalian ang pagsusuring ito sa ideya na ang konsepto ng pandaigdigang kapital ay purong abstraksyon, na hindi umiiral, na hindi magagamit sa pangatwiran hinggil sa problema ng tubo sa anumang tipo ng produksyon. Ayon sa argumentong ito, ang bawat kapitalista o bawat bansa ay hindi masyado nabahala sa ‘pandaigdigang kapital'. Kaya kabalighuan na subukang suriin ang kabuuan ng ekonomiya sa batayan ng totalidad ng antagonistikong mga entidad.

Ang katotohanan na ang kapital, bilang isang pandaigdigang penomenon, ay nabubuhay lamang sa hati-hating porma ay hindi nagkahulugan na hindi ito umiiral sa pandaigdigang antas. Ang totalidad ng mga magnanakaw sa isang syudad ay nabuhay sa patuloy na kompetisyon sa bawat isa at ang batas ng kanilang kapaligiran ay walang iba kundi sa pinakamalakas na magnanakaw. Pero hindi nito nababago ang katotohanan na ang totalidad na ito ay umiiral mismo, at mayroon itong sariling interes (sa pagpalawig sa halimbawa, hinggil sa pulis). Ang katotohanan na hindi ito iiral para sa sarili, ibig sabihin na may kolektibo at unipikadong kamulatan sa kanyang mga interes at kumilos kaugnay sa naturang mga interes ay hindi makapagbago sa problema. Ang pandaigdigang kapital ay laging totalidad ng antagonistikong mga kapital. Pero ganun pa man ay umiiral ito na may pangkalahatang mga batas na ekslusibong gumagalaw sa kanyang sariling antas, sa kanyang sariling penomena (pandaigdigang digmaan, pandaigdigang mga krisis) na pinapataw sa bawat isa sa kanyang mga praksyon at walang anumang praksyon ang may tunay na kontrol.

Sa ilalim ng kapitalismo ang dominasyon mismo ng kapital ay matagal ng sumakop sa buong mundo. Ang bawat kalakal ngayon ay naglalaman ng paggawa at pangunahing materyales mula sa bawat sulok ng mundo. Sa naturang kalakaran, ito sa pangunahin ang realidad ng pandaigdigang kapital na nagdetermina sa realidad ng bawat bahagi, at hindi ang kabaliktaran.

Ang maramihang produksyong militar ay isang penomena, dahil sa kanyang pinagmulan, sa kanyang pag-unlad at sa kanyang mga epekto, ay pumapatungkol sa pandaigdigang kapitalistang ekonomiya. Ang pagtangkang husgahan ang katangian nito labas sa konsepto ng pandaigdigang kapital ay simpleng pagtakwil sa anumang pagsusuri.

Para masuri ang problema ng reproduksyon ng kapital, hindi nagdalawang-isip si Marx na ilagay ang kanyang sarili sa ganitong tereyn:

"Para masuri ang bagay na ating iniimbestigahan sa kanyang integridad, malaya sa lahat ng nanggugulong segundaryong mga sirkumstansya, kailangan nating tingnan ang buong mundo bilang isang bansa at ipagpalagay na ang kapitalistang produksyon ay maaring itinayo kahit saan at nasa bawat sangay mismo ng ekonomiya." (Marx, Capital, Book 1, p.581, London 1970)

Wala itong kaugnayan sa anumang teorya na tinatawag na ultra-imperyalismo. Ito ay obhetibong depinisyon lamang sa obhetibong tereyn kung saan maintindihan ang pundamental na penomena ng maunlad na kapitalismo.

Ilang mga indibidwal sa kabilang banda ay tinanggap ang konsepto ng pandaigdigang kapital (konsepto na mailapat kapwa sa pandaigdigang antas at sa antas ng pambansang kapital), na hindi tinatanggap ang posibilidad ng produksyon na sabay na may tubo sa isang kapitalista o praksyon ng pandaigdigang kapital pero walang tubo sa pandaigdigang kapital sa kabuuan. Ang pagtutol nito ay maaring masuma sa mapagbirong pangungusap sa Amerika: ‘Ang makabubuti sa General Motors ay makabubuti sa Estados Unidos'. Ito ay pag-iisip na kung ang produksyong militar ay produktibo para sa isang kapitalista, ito ay produktibo din sa pandaigdigang kapital.

Hinggil sa unang pagtutol, muli ang magkatunggaling realidad ng kapital ay hindi pinansin. Ang pundamental na kontradiksyon sa kapitalistang sistema, na naroon ang lahat ng kanyang mga kontradiksyon, ay ang tunggalian ng lumalaking unibersal, sosyalisadong katangian ng proseso ng produksyon, sa kanyang pribado, hiwa-hiwalay, na mga relasyon ng pag-aari, sa ganitong batayan nagaganap ang proseso . Sa unang halimbawa, tanging ang hiwa-hiwalay, hati-hati na aspeto ng kapital ang kinukonsidera, habang binalewala ang pandaigdigang katangian ng kapital. Sa kasong ito, naisantabi ang hindi mapigilang antagonismo sa pagitan ng mga kapital, na nagbibigay ng magkakasundong bisyon ng pandaigdigang kapital na walang mga kontradiksyon sa pagitan ng kanyang mga bahagi o sa pagitan ng kanyang mga bahagi at sa kabuuan. Ang mga kondisyon kung saan na-realisa ng isang partikular na kapitalista ang kanyang tubo ay malinaw na pangmatagalang natali sa kapital bilang kabuuan. Pero maaring uunlad ang mga bagay kung saan ang taling ito ay temporaryong huminahon, sa punto na ‘ang makasisira' para sa Estados Unidos ay ‘makabubuti sa General Motors'! ( Ang klasikong halimbawa ay ang kapitalistang gumagawa ng pangunsumong kalakal na kailangan para sa uring manggagawa: ang bawat pangkalahatang pagtaas ng sahod para sa kanya, isang suplementaryong kondisyon para sa realisasyon sa pamilihan, pero bumubuo ito ng banta sa tantos ng tubo ng kapital sa kabuuan.)

Ang hindi mapigilang kaguluhan na naghari sa sistema ng pribadong pag-aari ay lalaki lamang sa pagbulusok-pababa ng sistema. Kaya, lumitaw sa yugtong ito ang pag-unlad ng interbensyon ng estado na may layuning kontrolin, sa pamamagitan ng pwersahang sentralisasyon, ang lumalaking tendensya ng dis-integrasyon.

Walang nakapagtataka sa katotohanan na ang katulad na kriteryon ng pagkuha ng tubo sa kapitalistang sistema ay may magkaibang resulta nang ilapat sa partikular na kapitalista kaysa ng ilapat ito sa pandaigdigang kapital.

Kaya kailangan nating ipaliwanag bakit at paano ang estado, bilang representante ng pambansang kapital, ay minintina ang mga kapitalistang nagbebenta ng armas, habang ang produksyon ng armas ay ‘hindi produktibo' para sa pambansang kapital (ipagpaliban muna ang posibilidad na ilipat ang gastusin sa ibang estado). At, una sa lahat, kailangang ipaliwanag ng tama ang marxistang kriteryon ng ‘produktibo' at ‘hindi produktibong' paggawa.

Produktibong Paggawa at Hindi Produktibong Paggawa

Ang sagot ni Marx ay masuma sa bantog na pormula: "Ang paggawa na direktang gumagawa ng labis na halaga, ibig sabihin, nagpalaki ng kapital, ay produktibo."[1]

Ang pormulasyong ito ay ispisipiko sa kapitalistang moda ng produksyon. Kaiba ito mula sa ‘nang pag-aralan natinang usapin ng produktibong paggawa sa pangkalahatan' : "ang proseso ng paggawa sa kanyang pinakasimpleng aspeto, komon sa kanyang lahat na istorikal na mga porma, bilang proseso sa pagitan ng tao at kalikasan."[2]

Mula sa ganitong pangkalahatang pananaw, sa kasaysayan, lahat ng paggawa ay produktibo sa panahong magtatapos ito sa isang produkto at ang naturang produkto ay para sa anumang pangangailangan ng tao. "Kaya sa proseso ng paggawa, ang aktibidad ng tao, sa tulong ng mga kagamitan ng paggawa, ay bumabago, mula sa simula sa bagay na ginagawa. Ang prosesong ito ay naglaho sa produkto; ang huli ay halaga-sa-gamit, ang materyal ng kalikasan na binago para sa pangangailangan ng tao. Isinanib mismo ng paggawa ang kanyang sarili sa kanyang nasasakupan: ang una ay na-materyalisa, ang huli ay natransporma. Ang lumitaw sa paggawa bilang paggalaw, ngayon ay lumitaw sa produkto bilang permanenteng kalidad na hindi gumagalaw. Ang panday ay nagpanday at ang produkto ay pagpapanday.

Kung suriin natin ang buong proseso mula sa punto-de-bista ng kanyang resulta, ang produkto, kapwa ang mga kagamitan at ang sakop ng paggawa, ay mga kagamitan sa produksyon, at ang paggawa mismo ay produktibong paggawa."[3]

Dagdag na nagpaliwanag si Marx: "Ang paraanng ito ng pagdetermina, sa punto-de-bista lang ng proseso ng paggawa, ang produktibong paggawa, ay direktang aplikable sa kaso ng kapitalistang proseso ng produksyon". (Marx, Ibid)

Ang produktibong pwersa ay nagkaroon, sa ilalim ng kapitalismo, ng ispisipikong porma na hindi na kailangan pa nating magpakontento sa una, halos balik-balik na pormulasyon. Mayroong dalawang dahilan. Ang una ay lilitaw kung titingnan natin ang kapital mula sa punto-de-bista ng paggawa. Sa kapitalismo, ang lakas paggawa ay binili ng kapital, kung saan tila ito ay naging integral na bahagi. Mapatunayan lamang ng lakas-paggawa ang kanyang produktibong kapasidad sa pamamagitan ng pagbalik sa kapital ng halaga na mas mataas sa kanyang natanggap mula sa kapital (sahod). Para maging produktibo bilang buhay na paggawa at hindi bilang simpleng bahagi ng kapital, hindi na sapat para sa paggawa na gumawa ng ala-swerte na halaga sa ala-swerte na kantidad: kailangan nitong lumikha ng isang ‘super-halaga', isang labis na halaga. Maging malinaw ang pangalawang dahilan kung tingnan natin ang buhay na paggawa mula sa punto-de-bista ng kapital. Ang layunin ng kapital ay hindi para sa satispaksyon ng pangangailangan, kundi para lumikha ng tubo, labis na halaga. Hindi nito pinapawi ang unang determinasyon sa produktibong paggawa, sa punto na ang kapitalismo ay lumilikha ng kalakal at kaya, ng halaga-sa-gamit. Pero ang determinasyong ito ay ‘hindi na sapat'. Ang halaga-sa-gamit ay hindi na, gaya sa nagdaang mga sistema, ang batayan sa produksyon; ito ay isang bagay na lang na pinabayaan, isang kinakailangang suporta para sa halaga-sa-palitan, pero ang ispisipikong laman ay walang halaga sa kapitalista.

Kaya, ito ay hindi sapat, para sa indibidwal na kapitalista, para sa paggawa na binili niya na makongkreto sa anumang partikular na halaga-sa-gamit: na ang paggawa ay kailangang magpalaki ng kanyang kapital.

"Ang halaga-sa-gamit, ang ispisipikong produkto ng kapitalistang proseso ng produksyon, ay nilikha lamang bilang resulta ng palitan sa produktibong paggawa. Ang ispisipikong halaga-sa-gamit para sa kapital ay hindi ang kanyang partikular na gamit, ang anumang na-materyalisa na makabuluhang katangian ng produkto, kundi ang kanyang katangian bilang elemento na lumikha ng halaga-sa-palitan (labis na halaga)."[4]

"Na ang paggawa lamang ay produktibo kung ang kanyang proseso ay katulad ng produktibong proseso ng konsumsyon ng lakas-paggawa ng kapital o ng kapitalista."[5]

Sa madaling sabi, ang paraan ng pagdetermina ng produktibong paggawa sa ilalim ng kapitalismo ay kaiba mula sa pangkalahatang pagdetermina sa nagdaang mga sistema dahil sa kaibahang ipinasok ng kapitalismo sa antas ‘ng produktibong pwersa sa konsumsyon ng lakas-paggawa'.

Ang pagkakaibang ito ay wala sa aktwal na pagkuha ng labis na halaga: ang panginoong maylupa o may-aring alipin sa lumang panahon ay kumuha din ng labis na halaga sa kanilang magsasaka o alipin. Ang kaibahan ng labis na halaga mula sa ibang mga porma ng labis na paggawa ay ang katotohanan na natransporma ito tungo sa panibagong kapital at hindi nakonsumo sa hindi produktibong paraan gaya ng sa lumang panahon o pyudalismo. Sa kaganapan lamang ng transpormasyon ng labis na halaga nakakamit ang ekspansyon ng kapital (ang akumulasyon ng kapital). Ang problema ng posibilidad ng transpormasyong ito ay pundamental sa depinasyon ng produktibong paggawa ng kapitalistang sistema.

"Ang pagkakaiba sa pagitan ng produktibo at hindi produktibong paggawa ay mahalaga sa akumulasyon, dahil ang palitan kasama ng produktibong paggawa lamang ang isa sa mga kondisyon para sa transpormasyon ng labis na halaga sa kapital."[6]

Subalit sa antas na ito lumitaw ang karamihan sa mga kalituhan hinggil sa problema ng produktibong pwersa. Bilang resulta, ang mga kondisyon para sa transpormasyon ng labis na halaga ay iba-iba depende kung sila ay pumapatungkol sa indibidwal na kapitalista o pandaigdigang kapital.

Sa eksepsyonal na mga kaso lamang makonsumo ng kapitalista ang ginagawa ng kanyang sariling empresa. Ang bawat praksyon ng kapital ay katiting lamang sa loob ng isang sistema kung saan lumalaki ang pagkamasilimuot na magkatulad ang bilis sa sosyalisasyon ng produksyon. Pira-piraso ang kamulatan ng bawat kapitalista sa sistemang ito at walang kontrol dito. Nang magawa na ang kalakal, napunta ito sa merkado at nawala sa kontrol ng kapitalista na gumagawa nito. Ang mahalaga sa kapitalista ay matanggap ang katumbas na pera ng kalakal, para maibalik sa kanya mula sa produksyon ang mga kalakal na kailangan para sa rekonstitusyon at ekspansyon ng kanyang kapital.

Para sa indibidwal na kapitalista, o sa mas pangkalahatan, isang praksyon ng pandaigdigang kapital, "...ang katotohanan na ang paggawa ay produktibo ay absolutong walang kinalaman sa laman ng paggawa, ang kanyang partikular na gamit o partikular na halaga-sa-gamit kung saan ito ay na-materyalisa".[7]

Anuman ang halaga-sa-gamit ng kanyang produkto, sa panahon na magtagumpay na siya na ma-realisa ang kanilang halaga-sa-palitan, ang kanyang labis na halaga ay matransporma sa kapital, ang determinasyon ng produktibong paggawa ay independyente sa laman ng naturang paggawa.

Ang pandaigdigang kapital, sa kabilang banda, ay komukonsumo mismo sa esensyal na bahagi ng kanyang produkto dahil binubuo ito ng lahat ng mga kapitalista. Ang laman ng halaga-sa-gamit ng kanyang ginagawa ay direktang nagbibigay kondisyon sa posibilidad ng ekspansyon at realisasyon.

"Para makaipon, kailangang matransporma ang isang bahagi ng labis-na-produkto sa kapital. Pero liban sa milagro, hindi natin matransporma sa kapital ang anuman liban sa mga bagay na mailapat sa proseso-ng-paggawa (ie. kagamitan ng produksyon), at dagdag pa, ang naturang mga bagay ay angkop para sa ikabubuhay ng manggagawa (ie. kagamitan sa ikabubuhay). Bilang resulta, isang bahagi ng labis na halaga ay kailangang ilapat sa produksyon ng dagdag na mga kagamitan sa produksyon at ikabubuhay, na mas mataas sa kantidad ng mga bagay na kailangan para palitan ang nagamit na kapital. Sa isang salita, ang labis na halaga ay matransporma sa kapital sa tanging dahilan na ang labis na produkto, sa kanya mismong halaga, ay nariyan na ang materyal na mga elemento sa panibagong kapital."[8]

Mula sa pananaw ng pandaigdigang kapital, ang proseso ng pangkalahatang akumulasyon ng kapital - at ito lamang ang pananaw na makonsidera kung ang usapin ay paghuhusga sa kapitalistang sistema - ang produktibong paggawa ang lumilikha ng labis na halaga at na-kristalisa sa halaga-sa-gamit na produktibong ginagamit mismo sa proseso ng akumulasyon ng kapital.

Ito ang dahilan na giniit natin na ang paggawa (buhay at patay) na nasa produksyon ng kalakal gaya ng armas (kabilang na ang kalakal para sa luho,atbp) ay hindi produktibong paggawa.

"Ang mga serbisyo na boluntaryo o di-boluntaryong binibili ng kapitalista (sa pamamagitan ng estado, atbp) para sa kanyang konsumsyon dahil ang kanilang halaga-sa-gamit, ay hindi maging mga salik sa kapital, kundi kalakal para sa kanyang pribadong konsumsyon. Bilang resulta, ang mga ito ay hindi bumubuo ng produktibong paggawa at ang kanilang mga ahente ay hindi produktibong mga manggagawa."[9]

May dalawang pinagmulan ang karamihan sa mga kalituhan ng mga marxista sa usapin ng produktibong paggawa.

Ang una ay hinarap ni Marx ang problema mula sa punto-de-bista ng indibidwal na kapitalista, o mula sa pananaw na ang manggagawa ay pinagsamantalahan ng kapital. Dalawang dahilan ang paliwanag sa paggiit ni Marx sa ganitong nag-iisang aspeto ng problema: ang debate niya laban kay J.B. Say at Bastiat, na nilagay ang problema sa ganitong tereyn, at ang relatibong segundaryong kahalagahan ng problemang ito sa takbo ng pangkalahatang pag-unlad ng kapitalismo sa panahon na isunulat ito ni Marx. (Ang hindi produktibong gastusin ng kapital ay nagkroon lamang ng tunay na signipikanteng proporsyon sa panahon na inumpisahan ng Unang Digmaang Pandaigdig.)[10]

Ang pangalawang pinagmulan ng kalituhan ay malamang nasa kahulugan ng terminong ‘labis na halaga'. Ilarawan natin na ang isang kapitalistang bansa sa loob ng isang taon ay gumawa lamang ng mga kalakal at serbisyo na ang konsumsyon ay direktang produktibo, ibig sabihin, mga kalakal na direktang pumasok sa produktibong proseso. (Kung gayon ilarawan natin, halimbawa, na walang produksyon ng armas o kalakal para sa luho.) Sa kataposan ng isang taon, hawak ng mga kapitalista mismo ang maraming produkto na ibebenta nila sa lipunan: ito ang maraming labis na halaga, ang tunay na labis na halaga ng pandaigdigang kapital ng bansa.

Dagdag natin na ilarawan na sa kataposan ng unang taon, nagdesisyon sila na hindi na nila gamitin, gaya ng dating ginagawa nila, ang lahat na nakuhang labis na halaga sa produksyon para sa panibagong produktibong kalakal. Para manatili ang kanilang pribelihiyadong sitwasyon, nagkaisa sila na lumikha ng mga industriya para sa luho: para ipagtanggol ang kanilang mga sarili mula sa posibleng agresyon ng ibang mga bansa, nagdesisyon sila na lumikha ng industriyang militar. Itong mga bagong industriya ay malinaw na gagalaw ayon sa kapitalistang mga relasyon ng produksyon: sahurang paggawa, atbp..[11]

Ang problema ay ang sumusunod: ano ang kalikasan at pinagmulan ng tubo na kukunin ng mga kapitalista sa mga bagong sektor na ito? Lumilikha ba ng labis na halaga ang mga manggagawa sa mga industriyang ito? Ano ang relasyon sa pagitan ng tubo ng mga kapitalista sa sektor na ito at sa tunay na labis na halaga ng produktibong sektor?

Ang sagot ay malinaw na lilitaw nang ma-realisa na ang lahat ng produksyon ng mga sektor na ito ay binili ng mga kapitalista, ng uring kapitalista sa kabuuan (sa pamamagitan ng kanilang estado sa kaso ng kalakal-militar). Ang sahod ng mga manggagawa sa mga industriyang ito, kabilang na ang tubo ng mga kapitalista nito, ay binayaran ng dating nalikha na labis na halaga. Hindi lalaki ang pandaigdigang kapital mula sa paggawa ng mga hindi produktibong industriyang ito. Sa kabilang banda, ilaan nito ang isang bahagi ng labis na halaga, na dapat ilaan sa pagpalawak sa sarili, sa pagmintina kapwa sa mga manggagawa at mga kapitalista ng mga sangay na ito.

Mula sa punto-de-bista ng pandaigdigang kapital - o pambansa, sa kasong ito - ang mga manggagawang ito ay hindi lumilikha ng labis na halaga. Kabaliktaran, kinokunsumo nila ito. Pero mula sa pananaw ng kapitalista sa mga sektor na pinag-uusapan, binigyan sila ng mga manggagawang ito sa pamamagitan ng kanilang labis na paggawa, ng karapatan na ibenta (sa tantos na dinitermina ng kapital na pinuhunan nila, ayon sa batas ng ‘kapitalistang kapaligiran') ang depinidong bahagi ng napakalaking tunay na labis na halaga.

Ang Dassault o Chanel ay nagbigay sa ibang mga kapitalista ng mga kalakal na nilikha ayon sa kapitalistang moda ng pagsasamantala: sa halaga ng mga kalakal na ito ay kasama ang hindi bayad na paggawa mula sa mga manggagawa at ang katumbas na halaga  ay syempre, nagmula na naman sa mga batas ng kapitalismo, sa Dassault at Chanel. Ang ibang mga kapitalista ay binili ang mga kalakal na ito sa kanilang halaga at kaya na-realisa ang labis na halaga ng kanilang mga kasama.

Ang lakas-paggawa ng hindi produktibong mga sektor ay pinagtibay ang kanyang produktibong kapasidad kaugnay sa kagyat na kapital na bumili nito, sa pagbibigay ng kapital na may mataas na halaga kaysa tinanggap nito. Lumikha ang lakas-paggawa ng labis na halaga para sa kapital. Pero sa punto-de-bista ng pandaigdigang kapital, winasak nito ang labis na halaga.

Ang manggagawa na pinagsamantalahan ng hindi produktibong industriya ay proletaryado gaya ng manggagawa sa produktibong sektor. Subalit kung ang labis na halaga na nilikha ng huli ay bahagi ng TUNAY na labis na halaga na nagpalaki sa pandaigdigang kapital, ang labis na halaga ng mga manggagawa sa hindi produktibong sektor ay pinanggalingan ng tubo para lamang sa direktang kapitalista; ito ay hindi produktibong gastusin para sa pandaigdigang kapital.

Ang ating pinagmulan ay sagutin ang tanong: ang paggawa ba ng armas ay solusyon sa kapitalistang krisis? Mapigilan ba nito ang panibagong krisis? Ang mga tanong na ito ang nagdala sa atin na ihayag ang problema ng pagdetermina sa produktibong paggawa.

Ang sagot sa problema ay nagpahintulot sa atin na sagutin ng malinaw ang unang tanong; HINDI SOLUSYON SA KRISIS ANG PRODUKSYON NG ARMAS.

Ang pamilihan na binubuo ng gastusing militar ay kumakatawan din ng mabigat na pasanin para sa ekonomiya ng bawat bansa. Ang gastusing militar ay di kapani-paniwalang basura para sa kapital at para sa pag-unlad ng produktibong pwersa.[12] Tinataya na sa nagdaang ilang dekada tinatransporma ng Estados Unidos, sa average, ang isang-katlo ng kanyang taunang surplas sa kalakal-militar. Nagkahulugan ito na kung ang gastusin ay matransporma sa produktibong kalakal, ang paglaki ng ekonomiya ng Amerika (ipagpalagay na makakita ito ng kinakailangang pamilihan) ay mas mabilis ng mga 33 porsyento.

Ang produksyon ng kanyon ay nagpahiwatig para sa kapital hindi lang ng pagkawala ng paggawa na nasa kanyon mismo kundi mas pa sa isterilisasyon ng paggawang ito, isang harang sa patuloy na proseso ng pagpalawak mismo ng kapital. Pinasan ng kapital hindi lang ang pagkawala ng nagdaang paggawa kundi ang bigat din ng paralisis sa kanyang produktibong proseso.

Malinaw na ang ‘pampasiglang militar' ay hindi makatiyak sa walang hanggang paglawak ng kapitalismo. Bilang merkado isa lamang itong katulong na salik (sa panahon ng rekonstruksyon, halimbawa) at sa anumang kaso ang kanyang mga epekto, tulad ng sa rekonstruksyon, ay limitado ang itatgal: ang bansa na ginawang armas ang kanyang buong taunang surplas ay ganap na hihinto ang kanyang pang-ekonomiyang paglago sa katapusan ng taon. Muli lamang lalawak ang ekonomiya ng isang bansa kung mapagtubuan niya ang mga armas na ito, sa pamamagitan ng digmaan (at kung magtagumpay lamang ang bansa).[13] Mas malaki ang bahagi ng surplas na matransporma sa mga armas, mas maiksi ang itatagal ng pampasiglang epekto ng pamilihang ito, at mas maagang maipit ang usapin ng tubo. Mas matagal na hindi gagamitin ang solusyong ito, mas malaki ang bigat ng hindi produktibong pasanin sa pambansang ekonomiya: inplasyon, pagbagsak ng pagiging kompetibo ng mga produkto ng bansa sa pandaigdigang pamilihan (dahil ang gastusin ng mga produktong ito ay palaki ng palaki na binubuo ng gastusing militar), kung saan, sa kawalan ng pamilihan ay magresulta, sa paglala ng internal na problema ng kakulangan ng pamilihan. Walang ibang paliwanag sa lumalaking presyur na pinataw ng gobyernong Amerikano sa mga bansa sa Uropa upang sila na mismo ang aako sa gastusing militar.

Kailangang sagutin natin ngayon ang nakatagong tanong sa simula pa: kung ang produksyong militar ay nakakasira sa paglago ng kapital, bakit ang lahat ng mga bansa sa mundo, at laluna ang malalaking kapangyarihan, ay naglaan ng napakalaking bahagi ng kanilang produktibong kapasidad sa ganitong tipo ng produksyon?

Nakita natin na ang pangangailangang nilikha ng pangangailangang militar ay nagdadala ng partikular na bentahe bilang pamilihan: halimbawa, nakaapekto ito sa halos lahat ng mga sektor ng industriya, habang nagbibigay ng ispesyal na bentahe sa mga sektor na pinakamataas ang konsentrasyon ng kapital.

Ang kanyang papel bilang isang ekonomikong pampasigla ang nagtulak sa ilang manunuri sa pagsabi na ang pag-unlad ng industriya ng armas ay resulta ng mulat na desisyon sa bahagi ng mga kapitalista na gumawa ng artipisyal na merkado na inimbento para punan ang mga pangangailangan ng ekonomiyang laging naganganib na mainis dahil sa kakulangan ng pamilihan. Wala itong katotohanan. Ang kapitalismo ay gumagawa ng kalakal. Natural na ang kanyang pangunahing iniisip ay ang halaga sa palitan ng kalakal, ang kanyang katumbas sa pera. Pero hindi ito nagpahintulot na ibalewala ang halaga sa gamit ng kalakal. Ang produkto na walang halaga sa gamit, na walang halaga sa anumang panlipunang pangangailangan ay hindi kalakal. Wala itong puwang sa kapitalistang mundo. Ang kapitalistang estado na bumibili ng armas ay, tulad ng ibang kapitalista, bilanggo ng batas ng halaga: binibili lang nito ang umaayon sa tunay na pangangailangan. Ang merkado na sadyang inimbento ay iiral lamang sa panaginip ng bangkarotang mga kapitalista. Ang pag-unlad ng industriya ng armas ay nakaugnay sa paglala ng inter-imperyalistang antagonismo. Sa mundo na lubusang nahati sa magkaribal na mga kapangyarihan at kung saan napakaliit na ng pag-aagawan ng mga magkaribal, ang lakas militar ng bawat bansa ay naging napakahalaga, hindi maiwasang gamit para sa kanyang ekonomikong pananatili. Pinakita ng pandaigdigang mga digmaan ang kabayaran ng isang bansa na mahina sa larangang ito.

Hindi Produktibong Gastusin

Hindi lang ang paggawa ng armas ang hindi produktibong industriya para sa kapital. Ang dekadenteng kapitalismo magmula 1914 ay kinatangian ng nakakalulang paglago ng buong serye ng mga hindi produktibong pang-ekonomiyang aktibidad. Lahat ng mga gastusing ito ay pareho ang raison d'etre: kontrolin ang lumalaking kahirapang kinaharap ng pang-ekonomiyang sistema sa lahat ng mga erya para subukang tiyakin ang kanyang sariling reproduksyon. Ang paggawa ng armas ay isa lamang sa mga aktibidad na ito at kung hiwalay natin itong sinuri ito ay dahil sa kanilang napakahalagang papel bilang ‘ekonomikong pampasigla'.

Ilan sa mga gastusin na ganitong tipo na partikular na importante ay:

1. Gastusin para magminta ng 'panlipunang kapayapaan'. Lahat ng mga gastusin para magmintina ng mga empleyado mula sa polis hanggang sa makinarya ng unyon, mula sa mga manggagawa para sa kabutihan hanggang sa mga propesor sa sosyolohiya. Ganundin sa gastusin tulad ng kompensasyon sa mga walang trabaho, atbp. (ang Britanya, halimbawa, ay ‘nagmintina' ng mahigit isang milyong walang trabaho sa mahigit limang taon!)

2. Gastusin para kontrolin ang pang-ekonomiyang kahirapan sa loob ng isang bansa - o sa loob ng bawat kompanya. Ang kamangha-manghang paglobo ng pangkalahatang pang-ekonomiyang administrasyon ng estado: mga ahensya ng pagplano, mga ahensya ng pagkontrol, atbp. Kailangang idagdag dito ang lahat ng gastusin sa pagsubsidyo sa naluluging mga kompanya at ang lumalaking pagkasira ng agrikultura sa ilalim ng kapitalismo: bayad dahil hindi sinasaka ang lupain, pagkasira ng ani at surplas, ang gastusin para sa istabilisasyon ng pamilihang agrikultural, atbp. Mayroon ding gastusin sa pribadong mga kompanya na laging niligalig ng mga problema sa pagbebenta na pinalala ng kompetisyon: gastusin para makabenta, gastusing administratibo, at higit sa lahat ay advertising (ang mga gastusing ito ay sa pangkalahatan mas mababa sa estadong kapitalista na mga bansa pero anumang naipon ay tinumbasan ng napakalaking basura dahil sa iresponsableng burukrasya na nasa larangan ng distribusyon). Ang pag-unlad ng Ikatlong sektor ay sa malaking bahagi resulta ng ganitong tipo ng hindi produktibong gastusin.

3. Ang mga gastusin dahil sa pagkasira na resulta ng desperadong galaw ng mga kompanya sa ilang mga bansa (Estados Unidos at sa ilang mga kaso Uropa at Hapon) na naharap sa pangangailangan mabayaran dahil sa kakulangan ng pamilihan. Ang pinaka-namumukod na aspeto ng ganitong penomenon ay ang pagpababa ng halaga-sa-gamit ng mga pangunsumong kalakal (sasakyan, stockings, electric appliances, atbp) na mulat na ginagawa para planadong palausin. Ang teknikang ito ay pinalakas ng advertising sa layuning lumikha ng uso at hindi uso. Isa sa halimbawa ng mga anomalyang ito ay ang sasakyan: sa simula ay isang tunay na panlipunang pangangailangan na dahan-dahan naging panlipunang kapahamakan. Ang produktibong aspeto ng sasakyan (gamit para sa transportasyon ng lakas paggawa) ay palaki ng palaki na nagparaya sa hindi produktibong aspeto ng kalakal bilang nakamamatay na basura.

4. Ang gastusin na lumitaw mula sa internasyunal na ugnayan sa partikular, ang antas ng gastusing militar ay nakakahilo sa imahinasyon. Ang total na gastusing militar ng Estados Unidos at USSR ay mas malaki sa pinag-isang pambansang kita ng buong Latin America idagdag pa ang India at Pakistan. Ang mga estado sa Gitnang Silangan ay naglaan ng 25 porsyento ng kanilang GNP sa armas. Sa nagdaang sampung taon ang pandaigdigang kapital ay gumastos sa armas ng mas malaki kaysa unang limampung taon ng siglong ito - kasama na ang dalawang pandaigdigang digmaan.

Ang Di-Patas na Paglago ng Hindi Produktibong Sektor:

Ang Katangian ng Pagbulusok-Pababa

Umiiral din ang hindi produktibong gastusin sa pasulong na yugto ng kapitalismo. Ang luhong kalakal para sa nagharing uri, halimbawa, ay umiral na mula pa sa paglitaw ng kapitalismo. Ganun din sa polis, hukbo at gastusing administratibo sa estado. Pero ang antas ng mga gastusing ito sa nagdaang siglo ay hindi makumpara sa parehong tipo ng gastusin sa nagdaang animnapung taon.

Ang hindi produktibong laman ng mga ‘artipisyal' na gastusing ito sa produksyon sa pasulong na kapitalismo ay kumalma dahil ang mga relasyon sa produksyon sa panahong iyon ay batayan sa pag-unlad ng produktibong pwersa. Nang naghari ang kapitalismo sa mundo sa pamamagitan ng pagwasak sa hindi-pa-kapitalista na mga relasyon, nang pinataw nito ang kanyang mga teknika sa buong daigdig, ang kanyang mga relasyon sa produksyon ay mga produktibong pwersa din. Sa panahon na ang pangkalahatang gastusin na kailangan sa pagmintina sa mga relasyon ng produksyon ay natumbasan ng produktibong katangian ng mga relasyong ito. Kaya, nang ang imperyalistang hukbo halimbawa, ay nagpataw ng kapitalistang mga relasyon sa isang bahagi ng mundo, napayaman ang pandaigdigang kapitalismo. Ang mga hukbong ito sa ilang mga okasyon ay tunay na produktibong pwersa para sa pandaigdigang kapitalismo.

Ganap na nabago ang sitwasyon sa panahon na ang mundo ay nahati sa mga nagpaligsahang kapangyarihan. Ang digmaan ay nagdadala lamang ng redibisyon sa mga nakaw, anumang panibagong pananakop ay imposible na. Mula noon, ang isang kapitalistang kapangyarihan ay nakakuha ng impluwensya gamit ang militar nito ay sa kapinsalaan lamang ng iba pang kapangyarihan. Para sa pandaigdigang kapital ang digmaan ay kumakatawan lamang sa internal na pagkalansag, isang mapaminsalang basura. Nang hindi na instrumento ang kapitalistang mga relasyon sa produksyon para sa pag-unlad ng produktibong pwersa at naging hadlang na, lahat ng ‘artipisyal' na gastusin na kailangan nito ay naging simpleng basura. Mahalagang tandaan na ang inplasyon sa artipisyal na gastusin ay isang hindi maiwasang penomenon na pinataw ang sarili sa kapitalismo na kasing marahas sa kanyang mga kontradiksyon.

Sa loob ng kalahating siglo ang kasaysayan ng kapitalistang mga bansa ay napuno ng mga ‘programa sa paghihigpit', mga pagtatangka para pigilan ang orasan, mga pakikibaka laban sa hindi makontrol na paglawak ng gastusin ng gobyerno at sa hindi produktibong gastusin sa pangkalahatan. Sa bawat panahon na titindi ang kompetisyon sa kritikal na anyo, ang usapin ng mga gastusing ito ay mas matalas na lilitaw.[14] Lahat ng mga pagsisikap na ito, sa kabilang banda, ay sistematikong nagtapos sa kabiguan. Tandaan ang planong paghihigpit ni Nixon (August 15,1972) at ang anti-inplasyon na badyet na kasama nito: sa kabila ng lahat ng pananalita, ang gastusing militar - ang pangunahing pinanggalingan ng inplasyon sa Estados Unidos - ay muling lumaki. Ang hindi produktibong gastusin sa dekadenteng kapitalismo ay tulad ng droga, kung saan magkasabay na gamot at lason, para sa ilang mga sakit. Mas lumala ang sakit, mas palakihin mo ang dosis; mas pinalaki mo ang dosis, sa kabilang banda, mas naging malala ang sakit. Ang inplasyon ay kanser sa modernong kapitalismo at ang hindi produktibong gastusin ay ang kanyang pangunahing pinanggalingan ng sustansya. Mas tumindi ang kahirapan ng kapitalismo, mas kailangan niya na paunlarin ang artipisyal na mga gastusin. Ang mabangis na halinhinang ito, itong gangrena na binubulok ang kaibuturan ng sistema ng sahurang paggawa, ay isa lamang sa mga sintomas ng tunay na sakit: ang dekadenteng kapitalismo. Ang mga epekto ng lahat ng ito ay alam na sa mahigit kalahating siglo:pandaigdigang rebolusyon o proletaryong rebolusyon: sosyalismo o barbarismo.

 

 

[1] Marx, "Materiaux Pour L'Economie", in Oeuvres, Vol.2, La Pleiade, p.387

[2] Marx, Capital, Vol. 1, Pt. V, Chap. XVI, in Oeuvres, Vol. 2, La Pleiade, p.1001 (We cite this French edition because it renders the passage in question more accurately than the English translation)

[3] Marx, Capital, Vol. 1, Pt.3, Chap. VII, London 1970, p.180-181

[4] Marx "Materiaux Pour L'Economie", in Oeuvres, Vol. 2, La Pleiade, p.392

[5] Ibid, p.388

[6] Ibid, p.398

[7] Ibid, p.393

[8] Marx, Capital, Vol 1, Pt. VII, Chap. XXIV, Section 1, London 1970, p.580-581

[9] Marx, "Mareriaux Pour L'Economie", in Oeuvres, Vol. 2, La Pleiade, p.390. Makita lamang natin ang pagka-ignorante kapwa sa marxismo at kapitalistang realidad ng mga ‘marxista' gaya ni H. Weber na, nagtago sa "tuyo at tigang na teorya" na nakita lang ang "etikal na kriterya" sa ganitong depinisyon ng produktibong lakas.

[10] Ang kahulugan ng produktibong paggawa sa ilalim ng kapitalismo ay maiugnay lamang sa makabuluhang laman ng paggawang ito sa punto ng depinidong pag-unlad ng sistema. Ang unang mga kapitalistang tiga-manupaktura ay pangunahing lumikha ng ‘hindi produktibong' mga kalakal: armas, pulbura ng baril, luhong damit, atbp. Sa kabilang banda, hindi ito naging mayor na problema sa pag-unlad ng kapitalismo. Ang dahilan ay ang kapitalistang sektor ay nanatiling simpleng pagawaan sa loob ng isang proseso ng panlipunang produksyon na sa kalakhan ay dominado pa ng hindi-kapitalista na mga pormasyon (sa esensya pyudal). Ang agrikultural at artisanong produksyon ay maka-suplay pa sa kapitalistang tiga-manupaktura ng mga batayang materyales para sa kagamitan sa produksyon at para sa pangunsumong kalakal na kailangan para sa produksyon na gumagalaw na may napakababang teknikal na komposisyon ng kapital, ie, kung saan nangingibabaw ang buhay na paggawa sa patay na paggawa. (Ang unang mga pagawaan ay karamihan asosasyon ng mga artisano, na nagtrabaho sa makalumang paraan, pero napailalim sa rehimen ng sahurang paggawa ng isang kapitalista.)

Sa ganitong kondisyon, ang laman na halaga-sa-gamit ng kapitalistang kalakal ay hindi gaano importante para sa pag-unlad ng kapital. Sa panahon lamang na nakontrol na ng kapitalistang moda ng produksyon ang buong panlipunang produksyon ("ang tunay na dominasyon ng kapital") na ang kahulugan ng produktibong paggawa ay nagkaroon ng ispisipikong kabuluhan. Kaya naisulat ni Engels: "Sa simula ng ika-14 siglo, ang pulbura ng baril ay nagmula sa mga Arabo tungo sa Kanlurang Uropa, at gaya ng nalaman ng bawat bata, ay ganap na nag-rebolusyunisa sa mga paraan ng pakikidigma. Ang introduksyon ng pulbura ng baril at baril, sa kabilang banda, ay hindi lang galaw ng pwersa, kundi hakbang pasulong ng industriya, isang pang-ekonomiyang pagsulong. Ang industriya ay industriya, ilapat man ito sa produksyon o destruksyon ng mga bagay" (Engels, Anti-Duhring, Moscow 1969, p.200)

Si H. Weber, na malas na sumulat sa paksang ito na nasa itaas na sinaad sa pampleto, ay hindi nabigong huluin na ang industriya ngayon na inilaan sa konstruksyon ng armas, "itong modernong pangunsumong kalakal", ay isang industriya na kasing produktibo ng iba. Hindi talaga nakita ni Mr. Weber bakit dapat maisip ng sinuman na nagbabago ang lahat sa produktibo at hindi produktibong katangian ng paggawa sa mga paktorya ng Dassault gumagawa man sila ng eroplanong pamboba o civil aviation aeroplanes. Sa ika-15 siglo, lahat ng kapitalistang mga empresa ay maaring walang ibang gawin kundi armas at makapagpalawak pa rin. Kung isinilarawan ni Mr. Weber ang katulad na bagay ngayon at huluin na ito ay kumakatawan ng kapitalistang ekspansyon - lahat ng ito ay nasa lohika ng kanyang argumento.

[11] Ipinagpalagay natin na ang bansang ito ay walang eksternal na kalakal na maaring mapigilan nito ang hindi produktibong implikasyon ng mga industriyang ito sa ibang mga bansa gaya ng halimbawa na nasa itaas ( ang halimbawa ng Dassault at Peru).

[12] Ang buhay na paggawa at ang mga kagamitan sa produksyon para sa ganitong tipo ng produksyon ay hindi produktibo, hindi sila produktibong mga pwersa - o kung isalarawan ito mula sa pangkalahatang punto-de-bista, mula sa punto-de-bista ng proseso ng paggawa, isterilisado sila, winawasak ang produktibong pwersa. Ang syensya at mga teknika lamang ng produksyon ang umunlad sa mga sektor na ito, sa antas na manatili silang iiral matapos ang produksyon at tanging sa antas na mailapat sila sa paglikha ng produktibong kalakal, sila ay produktibong pwersa.

[13] Ang pagwasak ng Rusya sa buong mga paktorya ng Czechoslovakia at Mongolia para dalhin sila sa kanyang sariling teritoryo sa kataposan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay isang kamangha-managhang ilustrasyon na mapagtubuan ang produksyong militar.

[14] Ang tagumpay ng mga taong gaya ni Ralph Nader sa Estados Unidos, kaaway ng pumapatay na mga sasakyan at mga produkto na madaling masira, ay hindi lang nagmula sa galit ng mga ‘konsumador'.

9. Mga Kongklusyon

Ang problema ng pagbulusok-pababa ng kapitalismo ay hindi pa ganap na nakompleto at marami pang mga usapin na hindi pa nasuri sa pag-aaral na ito. Ang nagdaang kalahating siglo ay nagpalitaw ng serye ng panibagong mga problema para sa rebolusyonaryong teorya at nagbigay ng ebidensya para mas maunawaan ang mga problemang inihayag ilang taon na ang nakaraan. Hindi tayo nagkunwari na napag-usapan na natin ang lahat ng mga usapin, at naresolba sila.

Ang ating pangunahing mga layunin ay ang sumusunod: Una, ipaliwanag ang ating konbiksyon na ang proletaryong rebolusyon ay nasa agenda na magmula Unang Digmaang Pandaigdig. Pangalawa, ipahayag ang malinaw na pagbabago na dinaanan ng kapitalistang lipunan, kung saan ang mga tradisyunal na mga posisyon ng mga rebolusyonaryo ay lipas na: mga taktika na balido lamang sa ika-19 siglo ay naging kontra-rebolusyonaryo na ngayon (parlyamentarismo, pagkilos sa mga unyon, paglahok sa pambansang mga pakikibaka). Napakita natin na tanging sa pagsusuri na kumikilala sa dekadenteng kapitalismo magmula 1914 ang makapag-ugnay sa lahat ng mahalagang penomena na lumitaw magmula noon bilang isang magkakaugnay na pandaigdigang pananaw:

Ang pagpigil at pagbagal ng pag-unlad ng produktibong mga pwersa ng dominanteng mga relasyon sa produksyon.

Ang permanenteng paglala ng mga antagonismo sa pagitan ng mga paksyon ng nagharing uri.

Ang paglitaw ng pandaigdigang mga krisis at pandaigdigang mga digmaan na walang katulad ang lawak, na lalong lumala sa bawat pagsabog nito.

Ang labis na pag-unlad ng hindi produktibong mga sektor sa kapinsalaan ng produktibong mga sektor.

Ang mabilis na pagkaagnas ng lahat ng ideolohikal na kahalagahan ng sistema.

Ang pag-unlad ng makauring mga antagonismo at ang pagputok ng proletaryong rebolusyonaryong mga kilusan na kinukwestyon ang sistema sa pandaigdigang saklaw.

Ang pag-unlad at paglakas ng makinarya ng estado at ng kanyang kontrol sa buong lipunan (ang pangkalahatang tendensya sa kapitalismo ng estado).

Lahat ng penomenang ito ay maintindihan lamang bilang ekspresyon ng tiyak na kawalang kapasidad ng kapitalistang mga relasyon ng produksyon na gampanan ang istorikong pangangailangan ng sangkatauhan.

Ang mga nagsasalita ng rebolusyon ngayon at itinanggi ang realidad ng pagbulusok-pababa, ay bigong ikonsidera, hindi ang hiwalay na penomena, kundi ang pundamental na pwersang nag-uugnay ng mga penomenang ito.

Pero sa mga tumanggap ng interpretasyong ito sa kasalukuyang istorikal na yugto, may tungkulin pang palalimin ang pagsusuri sa pagbulusok-pababa at ipaliwanag ang lahat na kasunod na mga epekto para sa rebolusyonaryong praktika.

R. Victor.